Żurawina – uprawa, właściwości, działanie, przepisy. Żurawina w ciąży

Aktualizacja: 23 stycznia, 2025

Niepozorne małe kuleczki o ogromnym potencjale leczniczym. Mowa o żurawinie, której regularne spożywanie chroni drogi moczowe i serce. Jakie inne właściwości ma żurawina? Czy można bezpiecznie spożywać ją w ciąży?

Żurawina

Żurawina (Oxycoccus quadripelatus Gilibert) należy do rodziny wrzosowatych, czasem zaliczana jest też do rodzaju borówka (Vaccinium). W Polsce występują dwa gatunki – północnoamerykańska i błotna. Oba z nich dostarczają jadalnych owoców służących do wyrobu różnych przetworów.

Morfologicznie żurawina posiada płożące się krzewinki o długich, nitkowatych pędach. Liście są skrętoległe, sztywne i krótkoogonkowe. Rośliny z tej sekcji wyróżniają się 4-krotnymi kwiatami wyrastającymi na nitkowatych szypułkach wznoszących się z końców pędów, skupionych po kilka. Owocem jest wielonasienna jagoda.

Uprawa żurawiny

Żurawina jest gatunkiem niełatwym w uprawie, jeśli jednak roślinie zapewnimy odpowiednie warunki do wzrostu, z pewnością odwdzięczy się bogatym plonem. W Polsce uprawia się żurawinę błotną i wielkoowocową – ta druga (jak wskazuje nazwa) wytwarza znacznie większe owoce i jest chętniej uprawiana. Naturalnym środowiskiem żurawiny są bagna i torfowiska, dlatego uprawa powinna zapewniać jej podobne warunki glebowe. Kwaśne (pH 3–4), przepuszczalne i dość wilgotne podłoże to gleba, na której żurawina będzie rosnąć najlepiej. Żurawinę najlepiej sadzić w dość nasłonecznionym miejscu, a na zimę chronić przed przymrozkami. Krzewinki sadzić można jesienią lub wiosną. Należy pamiętać o regularnym podlewaniu. Roślina plonuje zwykle od trzeciego roku uprawy.

Właściwości żurawiny

Owoc żurawiny jest bogatym źródłem związków odżywczych. Zawiera m.in. kwas askorbinowy (do 0,3%), cukry (2,6%), kwasy organiczne (2,4%), w tym jabłkowy, chinowy, cytrynowy, benzoesowy i galusowy. Istotnymi składnikami są również goryczki, garbniki, antocyjany, flawonoidy i arbutyna (największa ilość w niedojrzałych owocach).

Czytaj takze: „Jagody goji, czy żurawina? Porównanie.”

Działanie żurawiny

Zarówno wywar z owoców, jak i sok żurawinowy wykazują działanie wzmacniające, lekko ściągające na błonę śluzową przewodu pokarmowego, napotne, przeciwgorączkowe i przeciwzapalne. Zawarte w żurawinie kwasy fenolowe odpowiadają za jej przeciwbakteryjne i przeciwgrzybiczne właściwości. Wyciągi z żurawiny mają działanie moczopędne i oczyszczające oraz zakwaszają mocz, przez co zmniejszają ryzyko infekcji bakteryjnych układu moczowego. Dzięki właściwościom antyseptycznym pomagają zapobiegać stanom zapalnym dróg moczowych i przyśpieszają ich leczenie. Napar z owoców żurawiny okazuje się być czasem bardziej skuteczny niż „sklepowe” środki na zapalenie pęcherza. Żurawina jest też częstym składnikiem tych leków ziołowych, stosowanych wspomagająco przy infekcjach dróg moczowych. Owoce żurawiny działają też przeciwpróchniczo i zmniejszają ryzyko wystąpienia chorób dziąseł, przyzębia i śluzówki.

Zawarte w żurawinie związki przeciwutleniające wspierają również układ krwionośny, ograniczając utlenianie cholesterolu LDL oraz ograniczenie powstawania zakrzepów. Kwas chinowy obecny w żurawinie chroni przed powstawaniem kamieni nerkowych (zakwaszając mocz). Jednak w tym przypadku zaleca się dużą ostrożność z uwagi na fakt, iż w żurawinie występują również szczawiany, które w dużej ilości wykazują tendencję do krystalizacji i tworzenia kamieni nerkowych oraz rozwoju dny moczanowej. Ostrożność powinny zachować osoby przyjmujące leki przeciwzakrzepowe (np. warfaryna), gdyż substancje obecne w żurawinie mogą zmieniać metabolizm tego środka przez organizm.

Żurawina w ciąży

Żurawina jest całkowicie bezpieczna w ciąży. Co więcej nierzadko stosuje się ją w przypadku częstych w tym okresie infekcji układu moczowego. Żurawina będzie też pomagała wspierać odporność przyszłej mamy i dostarczała jej ważnych witamin. Pomoże również zahamować rozwój żylaków i pajączków, które często pojawiają się na skutek dość szybkiego przybierania na wadze w ciąży. Niweluje zaparcia, z którymi borykają się ciężarne. Stanowi też świetną przekąskę, po którą bez obaw sięgać mogą kobiety w ciąży.

Żurawina – przepisy