Zatrucie pokarmowe – objawy, leczenie. Co jeść w czasie i po zatruciu pokarmowym?
Aktualizacja: 27 maja, 2024
Zatrucie pokarmowe to schorzenie powszechne, szczególnie wśród małych dzieci i przedszkolaków. Nieprzyjemne objawy związane z chorobą osłabiają organizm i mogą doprowadzić do odwodnienia. Przeczytaj artykuł, by dowiedzieć się, czym jest zatrucie i jak je leczyć!
Zatrucie pokarmowe
Zatrucie pokarmowe jest stanem wynikającym z nieprawidłowego funkcjonowania układu pokarmowego na skutek spożycia żywności zakażonej bakteriami czy drobnoustrojami. Właśnie z tego względu dzielimy je na:
- bakteryjne,
- wirusowe,
- grzybicze.
Zatrucia bakteryjne wiążą się z wystąpieniem bakterii oraz ich toksyn w pożywieniu. Dzieje się tak w wyniku złej higieny przygotowywania posiłków, a także nieprawidłowego przechowywania oraz spożywania tych składników, których data ważności minęła. Objawiają się głównie biegunkami i bólem brzucha. Wirusowa odsłona przypadłości natomiast wywołana jest przez wirusy i manifestuje się obfitymi wymiotami naprzemiennie występującymi z biegunką. Ten typ jest bardzo popularny wśród małych dzieci. Zatrucie grzybicze ma charakter przewlekły i występuje jako skutek spożycia żywności zaatakowanej przez pleśń. Warto tutaj wspomnieć, że każdy produkt, na którym pojawi się nalot pleśni, choć niewielki, należy natychmiast wyrzucić. Z całą pewnością nie nadaje się on do spożycia, gdyż zarodniki pleśni są już rozsiane w całym jego wnętrzu.
Zatrucie pokarmowe – objawy
Głównymi objawami zatrucia jest występowanie bólów brzucha oraz biegunek. Dodatkowo zaobserwować można wymioty, nudności, skurcze w okolicy brzucha, a nawet gorączkę, dreszcze oraz bóle mięśni. Choroba ta jest niezwykle wycieńczająca dla organizmu, a chory po ustąpieniu objawów potrzebuje kilku dni na zregenerowanie i polepszenie kondycji organizmu.
Zatrucie pokarmowe – leczenie
Leczenie zatruć pokarmowych opiera się na wprowadzeniu odpowiedniej diety oraz oczywiście odpowiednim nawadnianiu organizmu. Ze względu na biegunki i wymioty duża ilość wody usuwana jest z organizmu, dlatego niezwykle istotna jest odpowiednia podaż płynów. Dodatkowo skuteczna okazuje się suplementacja np. węglem leczniczym, który wspomaga łagodzenie biegunek oraz zmniejsza podrażnienie przewodu pokarmowego. Uważany jest za naturalną „odtrutkę”. Uzupełnienie elektrolitów, które usuwane są w nadmiarze podczas w.w. objawów jest szczególnie istotne. W tym celu zakupić można specjalne płyny nawadniające lub preparaty farmaceutyczne, ale także można przygotować mieszankę domową poprzez wymieszanie wody ze szczyptą soli oraz miodem i sokiem owocowym. W momencie, kiedy objawy zaczną się nasilać lub staną się niepokojące, należy natychmiast zgłosić się do lekarza.
Co jeść przy zatruciu pokarmowym?
W pierwszej fazie zatrucia, kiedy występują obfite i ciągłe wymioty na przemian z biegunką, nie ma możliwości, ani chęci na jedzenie. Kiedy objawy zaczynają ustępować pojawia się często „wilczy” głód, sprawiający, że chory zjada cokolwiek znajdzie. Jest to największy błąd, gdyż prowadzi do powrotu objawów, niekiedy ze zwiększoną intensywnością. Najważniejsze jest to, by wprowadzany pokarm stopniowo włączać do diety. Żołądek jest podrażniony i osłabiony więc potrzebuje czasu by powrócić do pełnej kondycji. Najlepiej zastosować dietę lekkostrawną opartą na kleikach z ryżu czy kaszy jęczmiennej, a także płatków owsianych oraz kaszy kukurydzianej i sucharków, krakersów, biszkoptów, tostów czy chrupkiego pieczywa (bez dodatku przypraw i cukru). Z pewnością unikać należy produktów tłustych, kwaśnych, bardzo słodkich oraz intensywnie przyprawionych. Warto także zrezygnować z mleka i jego przetworów. Spożywane płyny powinny być chłodne, najlepiej by była to woda lub słaba herbata.
Co jeść po zatruciu pokarmowym?
Dietę lekkostrawną należy stosować do momentu normalizacji stolców. Po tym czasie można wrócić do diety zwyczajowej, jednak wprowadzanie cięższych produktów należy prowadzić stopniowo. Zjedzenie od razu tłustego i ciężkiego posiłku spowoduje uczucie ciężkości. Dieta zatem powinna być stopniowo rozszerzana. Niezwykle istotne jest także przestrzeganie zasad higieny, by nie dopuścić do nawrotu zakażenia na osłabionym w wyniku schorzenia organizmie.
Podsumowując zatrucie pokarmowe jest stanem bardzo powszechnie występującym, zwłaszcza wśród dzieci. Jego skutki niezwykle osłabiają organizm, dlatego warto stosować się do zasad higieny i prawidłowego przechowywania żywności, by zapobiec wystąpieniu schorzenia. Pamiętajmy, że podczas choroby istotne jest przestrzeganie diety lekkostrawnej oraz spożywanie dużej ilości wody, w celu uniknięcia odwodnienia.
Literatura:
- E. Gabrowska, M. Spodaryk: „Zasady żywienia osób w starszym wieku.”, Gerontologia Polska, Tom 14, 2/57-62.
- J. Adamek: „Zatrucia pokarmowe.”, Przewodnik Lekarza, 2002, 3(5)/117-120.
- M. Pośniak, B. Sokół-Leszczyńska, M. Łuczak: „Profilaktyka zatruć pokarmowych o etiologii bakteryjnej cz.I.”, Bromat. Chem. Toksykol., XXXIX, 2006, 4/293-298.
- S. Sitarz, M. Janczar-Smuga: „Współczesne zagrożenia bezpieczeństwa ,żywności, możliwości ich kontroli oraz eliminacji.”, Nauki Inżynierskie i Technologie, 2012, 2(5)/68-93.