Grypa żołądkowa – objawy, leczenie, dieta. Jak zapobiec grypie żołądkowej?

Aktualizacja: 16 lipca, 2018

Powszechnie znana grypa żołądkowa w rzeczywistości stanowi zakażenie przewodu pokarmowego, a schorzenie w nazwie potocznej błędnie utożsamiane jest z grypą. Zakażenia układu pokarmowego mogą być wywoływane przez wirusy, bakterie lub pasożyty. Cechą charakterystyczną zakażenia jest stan zapalny układu pokarmowego, który prowadzi do biegunki i wymiotów. U dzieci chorobę najczęściej wywołują rotawirusy. U dorosłych mogą być to zarówno zakażenia wirusowe, jak i bakteryjne.

1. Objawy grypy żołądkowej
2. Leczenie grypy żołądkowej
3. Grypa żołądkowa w ciąży
4. Domowe sposoby na grypę żołądkową
5. Coca-cola na grypę żołądkową
6. Dieta przy grypie żołądkowej
7. Jak zapobiec grypie żołądkowej?

Objawy grypy żołądkowej

Objawy mogą pojawić się w okresie od 12 do 72 godzin od zakażenia. W zależności od zaawansowania choroby w grupie objawów wyróżnić możemy przede wszystkim biegunki – częste oddawanie stolca o wodnistej konsystencji. Stan ten bardzo szybko może prowadzić do odwodnienia organizmu i pogorszenia stanu zdrowia. Zakażeniu towarzyszą też nudności, wymioty, pogorszone samopoczucie oraz kurczowe bóle w jamie brzusznej. W zależności od etiologii u chorego mogą pojawić się także gorączka, bóle mięśni oraz osłabienie przy zakażeniu wirusowym, a także krwawe stolce w przypadku zakażenia bakteryjnego.

Leczenie grypy żołądkowej

Głównym celem interwencji w przebiegu zakażenia przewodu pokarmowego jest przede wszystkim jak najszybsze nawodnienie organizmu. W tym celu stosuje się doustne płyny nawadniające (ang. ORS – oral rehydratation solution). W przypadku znacznego odwodnienia, u osób z zaburzeniami świadomości, gdzie doustne nawadnianie nie jest możliwe stosuje się nawodnienie dożylne. Proces rehydratacji jest szczególnie ważny w przypadku małych dzieci, u których biegunki i wymioty prowadzące do znacznych stanów odwodnienia mogą stanowić poważne zagrożenie dla życia. Oprócz nawadniania zastosowanie znajdują też leki mające na celu eliminację wymiotów oraz zmniejszenie bólów brzucha.

Grypa żołądkowa w ciąży

W przypadku wystąpienia zakażenia w okresie ciąży największe zagrożenie zarówno dla matki, jak i dziecka stanowi odwodnienie. Aby zminimalizować powikłania, chora powinna w odpowiedni sposób nawadniać organizm. Dobrym wyborem są płyny takie jak woda czy herbata, jednak należy unikać słodzonych napojów takich jak soki czy kolorowe napoje gazowane. Objawy zakażenia najczęściej mijają po kilku dniach i przez ten okres należy koncentrować się na jak największym zmniejszeniu objawów ze strony układu pokarmowego stosując odpowiednią dietę i nawodnienie. Jeżeli jednak intensywność objawów nie ustępuje należy zgłosić się do szpitala w celu uniknięcia powikłań stanowiących zagrożenie dla zdrowia dziecka.

Domowe sposoby na grypę żołądkową

We wszelkich zakażeniach układu pokarmowego sposób leczenia najlepiej jest skonsultować z lekarzem. Doświadczony specjalista w bardziej rzetelny sposób może oszacować stan zdrowia osoby chorej, a nawet to, czy faktycznie doszło do zakażenia czy zatrucia pokarmowego. Na podstawie dokładnego badania dobry lekarz może dobrać optymalną strategię powrotu do zdrowia – odpowiednią dietę, środki farmaceutyczne czy suplementy diety.

Najważniejszym celem domowego leczenia grypy żołądkowej jest pozbycie się objawów oraz utrzymanie prawidłowego stanu nawodnienia i odżywienia. Kluczowe z punktu widzenia powrotu do zdrowia jest ograniczenie utraty płynów z biegunką i wymiotami oraz ich prawidłowe uzupełnianie. Choć odwodnienie nie wywoła utraty świadomości, to zalecane jest nawadnianie doustne płynami o obniżonej osmolarności – 75 mmol/l glukozy oraz 245 mOsm/l.

Coca-cola na grypę żołądkową

Mimo że powszechnie uważa się, że coca-cola może pomagać w schorzeniach układu pokarmowego, to zastosowanie to jest bardzo ograniczone. Obecnie płyny tego typu w przypadku grypy żołądkowej są absolutnie przeciwwskazane. Napoje o bardzo wysokiej zawartości węglowodanów i wysokiej osmolarności mogą nasilać biegunki i odwodnienie, a zawartość glukozy i osmolarność coca-coli wynoszą odpowiednio 622 mmol/l oraz 730 mOsm/l, czyli odpowiednio 8- i 3-krotnie więcej niż w przypadku płynów zalecanych przez WHO [1]. Ewentualny pozytywny wpływ coca-coli na stan zdrowia przy odwodnieniu wywołanym biegunkami może być obserwowany poprzez wzrost stężenia anionów wodorowęglanowych po spożyciu tego typu napojów [2]. Obniżone poziomy tychże anionów obserwowane są przy odwodnieniu powyżej 5%, pamiętać jednak należy, że w takiej sytuacji coca-cola nie powinna być głównym napojem nawadniającym.

Coca-cola za to może świetnie sprawdzać się przy innym schorzeniu wywołującym dolegliwości ze strony układu pokarmowego i stanowiącym ryzyko dla zdrowia i życia. Mowa tutaj o bezoarach, a dokładniej o fitobezoarach, czyli rzekomych kamieniach jelitowych powstających w układzie pokarmowym z niestrawionych resztek włókien roślinnych. Kamienie takie mogą wywoływać niedrożność układu pokarmowego, wrzody, a nawet perforację i krwawienie. Zaobserwowano, że coca-cola podawana jako lek pierwszej linii skutecznie rozpuszcza bezoary w około 50% przypadków, natomiast 90% skuteczność daje połączenie coca-coli z dodatkowymi zabiegami endoskopowymi [3].

Dieta przy grypie żołądkowej

Zakażenie przewodu pokarmowego często wiąże się z utratą apetytu i zmniejszoną podażą energii. U chorych zaleca się spożywanie mniejszych, lekkostrawnych posiłków. Niegdyś polecana była dieta BRAT oparta o produkty takie jak banany, ryż, mus jabłkowy i herbata. Obecnie nie jest zalecana ze względu na małą podaż składników odżywczych niezbędnych do regeneracji organizmu. Produkty te, ze względu na działanie zapierające powinny być uwzględnione w diecie chorego, jednak ze względu na zwiększoną utratę składników odżywczych jadłospis powinien być wzbogacony w produkty o wysokiej wartości odżywczej. Ważnym elementem jest odpowiednie uzupełnianie traconych w czasie biegunki płynów. W tym celu należy uwzględnić w diecie dużą ilość wody czy też herbaty, jednak bez dodatku cukru, który może przyczynić się do nasilenia objawów. Produkty spożywane w czasie choroby powinny zawierać zwiększoną ilość soli i potasu. Pomocne mogą też być fermentowane produkty mleczne takie jak jogurt. W przypadku małych dzieci, po zastosowaniu doustnych płynów nawadniających, jak najszybciej należy wrócić do diety jaką stosowano u dziecka przed chorobą.

Jak zapobiec grypie żołądkowej?

Do zakażenia może dojść poprzez spożycie nieodpowiednio przygotowanego pożywienia lub zanieczyszczonej wody czy też na drodze bliskiego kontaktu z zainfekowaną osobą. Ważnym elementem zapobiegania zakażeniom i rozprzestrzenianiu się czynnika patogennego jest higiena osobista. W przypadku pożywienia, produkty wykorzystywane do przygotowania posiłku powinny pochodzić ze znanych źródeł, a miejsce ich obróbki wolne od zanieczyszczeń.

Grypa żołądkowa wywołana zakażeniem wirusowym może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka. Gorączka, biegunki, wymioty, brak apetytu, mdłości i utrata masy ciała są czynnikami wysokiego ryzyka pogorszenia stanu osoby chorej. Leczeniu z pewnością sprzyja dbałość o utrzymanie stanu nawodnienia i odżywienia poprzez dobranie odpowiedniej strategii hydratacyjnej oraz diety. Zdecydowanie lepiej jest zapobiegać niż leczyć – grypą żołądkową można się zarazić poprzez bezpośredni kontakt z osobą zarażoną, spożywanie produktów spożywczych, które miały kontakt z wirusami, a także dotykanie wszelkich powierzchni, które narażone były na obecność wirusów. Dużą uwagę w prewencji zwraca się na staranną higienę dłoni i unikanie kontaktu ustnego z osobami, częściami ciała oraz przedmiotami o nieznanej czystości. Ponadto zaleca się dokładnie myć spożywane warzywa i owoce, a także dbać o czystość kuchni, toalety oraz ubrań.