Słodycze dla dzieci – przepisy. Jak zmniejszyć apetyt na słodycze?

Aktualizacja: 21 stycznia, 2025

Powszechnie wiadomo, że spożywanie cukru zwiększa ryzyko próchnicy u dzieci, a także wpływa na kształtowanie się nieprawidłowych preferencji żywieniowych. Sposób żywienia najmłodszych oddziałuje na ich zdrowie i kształtuje właściwe przyzwyczajenia oraz wybory żywieniowe, których dokonywać będą w przyszłości. Co zatem podawać dzieciom, gdy mają ochotę na coś słodkiego [1]?

Słodycze dla dzieci

Półki sklepowe niejednokrotnie uginają się pod ciężarem leżących na nich słodyczy. Dzieci sięgają po nie coraz częściej. W jednym z przeprowadzonych badań zapytano dzieci, jak często spożywają słodycze. 60% badanych zadeklarowało, że co najmniej raz dziennie je batonika, ciastko lub inny słodki produkt. Spora grupa przyznała się, że zdarza im się to więcej niż raz w ciągu dnia. Tylko 1% badanych dzieci stwierdziło, że w ich diecie nie ma słodyczy [2].

Producenci słodyczy dbają o to, aby opakowania kusiły dzieci swoim wyglądem. Z paczek pełnych kolorowych cukierków i batoników uśmiechają się do nich przeróżne zwierzęta, samochody czy księżniczki. Cześć producentów zachęca do zakupu swoich wyrobów, dodając do produktów witaminy lub wzbogacając je np. w wapń bądź żelazo. Nie zmienia to jednak faktu, że komercyjne słodycze nadal obfitują w rafinowany cukier oraz tłuszcze trans. Ich nadmierne spożywanie niesie ze sobą negatywne skutki zdrowotne.

Słodycze dla dzieci – skutki

Coraz poważniejszym skutkiem nadmiernego spożywania słodyczy przez dzieci są nadwaga i otyłość. Zbyt wysoka masa ciała stanowi bardzo duży problem u osób w wieku rozwojowym. Polska należy do grupy państw, w których problem nadmiernej masy ciała u dzieci narasta. W światowym piśmiennictwie udowodnione zostało, że otyłość w okresie dzieciństwa prowadzi do znacznie większego ryzyka otyłości w wieku dorosłym. W konsekwencji u osób takich dużo częściej rozwijają się m.in. choroby sercowo-naczyniowe. Słodycze jako produkty o dużej gęstości energetycznej przyczyniają się do spożywania przez dzieci nadmiaru kalorii [3].

Jednym ze skutków spożywania przez dzieci nadmiernych ilości słodyczy jest powstanie u nich próchnicy. Przeprowadzone zostały badania nad nawykami żywieniowymi 3-letnich dzieci. Na ich podstawie uznano, że spożywanie dużej ilości cukru jest najistotniejszym czynnikiem etiologicznym próchnicy zębów. U dzieci, które spożywały cukier od 4 do 5 razy dziennie, zaobserwowany przyrost intensywności próchnicy kształtował się na poziomie powyżej 4 ubytków na rok [4].

Obecność słodyczy w codziennej diecie dziecka może przyczynić się również do zaburzeń w zachowaniu. Nadmiar słodkości skorelowany jest z nadpobudliwością, a także z problemami z zasypianiem. Przeprowadzone badania sugerują, iż jest to spowodowane nadmiarem cukru, a także tłuszczu w spożywanych przez dzieci słodyczach [5].

Jak zmniejszyć apetyt na słodycze?

Człowiek bardzo szybko przyzwyczaja się do smaku słodkiego. Niemowlęta, próbując różnych produktów, poznają smaki żywności. Jeśli od początku wprowadzania pokarmów stałych dziecko będzie dostawało dużo słodkiego, rezygnacja z cukru czy jego ograniczenie będą w przyszłości utrudnione. Warto pamiętać, że częste podjadanie słodyczy między posiłkami zmniejsza u dziecka apetyt na pełnowartościowe pożywienie.

Jak zatem ograniczyć apetyt na słodycze u dziecka?

• Przy zmianie nawyków żywieniowych dzieci podkreśla się rolę rodziców. To od nich bowiem w dużym stopniu zależy sposób żywienia, a w efekcie – zdrowie dziecka.
• Dobrze sprawdzi się metoda małych kroków. Rezygnacja ze słodyczy w diecie dziecka powinna przebiegać stopniowo, tak aby zmiana nawyków żywieniowych była zmianą trwałą. – Słodycze można zastąpić świeżymi owocami, orzechami, a także owocami suszonymi (najlepiej bez dodatku cukru).
• Chcąc wpłynąć na sposób odżywiania się dziecka, warto porozmawiać z nim o szkodliwości nadmiaru cukru i słodyczy w diecie.
• Rodzice powinni również przyjrzeć się swojemu sposobowi odżywiania. Ciężko wymagać od dziecka, że będzie ograniczało słodycze, jeśli widzi, że mama i tata zajadają się batonikami czy czekoladą. Przykład rodziców jest tutaj niezastąpiony.
• Dobrym pomysłem jest również wspólne przygotowywanie zdrowych przekąsek, które zastąpią tradycyjne sklepowe słodycze [6].

Przepisy na zdrowe słodycze

Przygotowywanie zdrowych słodyczy razem z dzieckiem może być dla niego fantastyczną zabawą. Dodatkową korzyścią jest kształtowanie się prawidłowych nawyków żywieniowych. Dlatego, zamiast kupować pełne rafinowanego cukru i tłuszczów trans produkty sklepowe, warto przygotowywać słodycze w domu.

Dzieci bardzo łatwo przyzwyczajają się do słodkiego smaku. Dlatego od samego początku warto dbać o to, aby ich dieta nie obfitowała w słodycze. Nadmiar cukru oraz tłuszczów trans prowadzi do wielu negatywnych konsekwencji zdrowotnych. Dobrą alternatywą dla komercyjnych słodyczy będą ich zdrowsze odpowiedniki, które wspólnie z dzieckiem można przygotować w domu.