Przedwczesne siwienie włosów – przyczyny, leczenie i zapobieganie

Aktualizacja: 26 lutego, 2024

Siwienie włosów jest naturalnym procesem postępującym wraz z wiekiem. Jednych dopada wcześniej, innych później. Pojawiająca się po 40 roku życia siwizna to normalna kolej rzeczy. Jednak, kiedy mając 20 lat zauważysz u siebie siwe włosy to sygnał ostrzegawczy, że nie wszystko funkcjonuje poprawnie w naszym organizmie.

Siwienie włosów

Naturalny kolor włosów to zasługa melanocytów, czyli komórek znajdujących się w korzeniu włosa. Produkują one naturalny barwnik włosów – melaninę. U blondynów jest jej mniej, zaś więcej u szatynów i brunetów. Występują dwa rodzaje melanin – feomelanina o barwie żółto-pomarańczowo-czerwonej i eumelanina, barwy brązowo-czarnej. Z czasem melanocyty ulegają starzeniu, co ściśle wiąże się z procesem siwienia. Barwnik produkowany przez melanocyty nie jest już tak intensywny, a ich wydajność jest nierównomierna stąd też na początku pojawiają się tylko pojedyncze siwe włosy. Są one pozbawione melaniny i przyjmują barwę włókien keratyny.

Wyróżnia się dwa rodzaje procesów siwienia:

Siwienie fizjologiczne, inaczej nazywane starczym, może rozpocząć się już pomiędzy 30 a 40 rokiem życia. Pierwsze siwe włosy pojawiają się na skroniach i czubku głowy. Siwienie stopniowo obejmują całą powierzchnię włosów i postępuje w miarę starzenia się organizmu. Wiek, w jakim się rozpoczyna ten proces, a także jego tempo zależy w dużej mierze od genów, stylu życia, rodzaju wykonywanej pracy, klimatu i płci (częściej dotyczy mężczyzn).

Siwienie przedwczesne zaczyna się pojawiać w wieku ok. 20–25 roku życia, a w skrajnych przypadkach nawet u dzieci. Przyczyną mogą być oczywiście uwarunkowania genetyczne, ale może to być sygnał, że w organizmie młodego człowieka dzieje się coś niedobrego. Proces siwienia mogą indukować niektóre choroby. Postawiona w porę, odpowiednia diagnoza i leczenie mogą skutecznie zatrzymać ten proces, a nawet go odwrócić.

Siwienie włosów – przyczyny

Siwienie jest skutkiem stresu oksydacyjnego powstającego w wyniku akumulacji nadtlenku wodoru w mieszkach włosowych, który zaburza syntezę melaniny. U podłoża tego procesu leży spadek aktywności katalazy, enzymu rozkładającego nadtlenek wodoru, a także spadek poziomu enzymów MSR A i MSR B, które chronią włosy przed siwieniem.

Przyczyny przedwczesnego występowania siwizny mogą być bardzo różnorodne:

• Geny – uwarunkowania genetyczne to najczęstsza przyczyna występowania problemów siwych włosów. Jeżeli rodzice czy dziadkowe we wczesnym wieku dostrzegali siwe pasma włosów, prawdopodobnie ciebie również to dotknie.
• Stres – im większe obciążenie stresem, tym większe prawdopodobieństwo wystąpienia problemów zdrowotnych. Osoby nerwowe i podatne na stres częściej wykazują oznaki przedwczesnego siwienia niż ich spokojni rówieśnicy. 
• Niezdrowy styl życia, niewłaściwa dieta.
• Niedobór witamin i minerałów –  witamin z grupy B (głównie B12), biotyny, kwasu foliowego, kwasu pantotenowego oraz aminobenzoesowego, a także brak cynku, miedzi, żelaza, selenu, jodu.
• Nadpobudliwość, brak snu.
• Choroby tarczycy – przede wszystkim nadczynność.
• Problemy z nerkami – upośledzenie ich działania często skutkuje pojawianiem się włosów pozbawionych barwnika.
• Problemy z jajnikami.
• Problemy z kręgosłupem – szczególnie odcinek szyjny, ponieważ istnieje duży związek pomiędzy siwieniem, a przesunięciem kręgów szyjnych.
• Zaburzenia krążenia.
• Cukrzyca.
• Anemia złośliwa.
• Genetyczna choroba Wernera.
• Choroba Addisona-Biermera.
• Palenie tytoniu – badania naukowe wykazały, iż palacze obciążeni są czterokrotnie większym ryzykiem przedwczesnego siwienia niż osoby niepalące.

Siwienie włosów – zapobieganie i leczenie

Siwizna, która powstaje w efekcie choroby lub niedoborów witamin jest często odwracalna, w przypadkach, gdy włos jedynie traci swój kolor. Kiedy staje się martwy, niewiele da się zrobić. Można jedynie zahamować, bądź spowolnić ten proces.

Istnieją różne sposoby na walkę z siwymi  włosami – jedne są bardziej, inne mniej skuteczne. Obecnie naukowcy prowadzą badania nad tym, czy wstawienie odpowiedniego genu do komórki mieszka włosowego może dać dowolny kolor włosów. Według naukowców, siwym włosom będzie można przywrócić wybrany kolor włosów.

Odpowiednie kosmetyki mogą czynić cuda. Naukowcy we współpracy z firmami kosmetycznymi opracowali produkt, tzw. odsiwiacz, który pobudza włosy do produkcji odpowiedniego pigmentu w trzonie włosa, czyli martwej części wystającej ponad powierzchnię skóry. W składzie kosmetyku znajdują się prekursory melaniny, które wnikają do wnętrza włosa i reagują z tlenem w powietrzu. Prekursory utleniają się i powstają pigmenty identyczne z naturalnymi. Minusem jest fakt, iż preparat działa tylko na włosach w kolorach średniego blondu i ciemnego brązu.

W zapobieganiu siwieniu włosów pomoże także zdrowa dieta. Wskazane jest spożywanie każdego dnia 5 różnych porcji owoców i warzyw. Do menu dobrze jest dołączyć: wątróbkę, ryby, pestki słonecznika, orzechy, jaja, sery, grzyby, banany, pomarańcze, ziemniaki, buraki, kalafiory, pomidory, brokuły, pietruszkę, cukinię, szparagi.

Dwa razy w tygodniu warto wypijać pół szklanki drożdży piwnych i dwa razy w tygodniu napar przygotowany z 1 łyżeczki ziela serdecznika i pół łyżeczki skrzypu. Warto każdego dnia znaleźć co najmniej 20 minut tylko dla siebie i wykorzystać je na relaks. W pokoju można rozpylić olejek z melisy lub sandałowy. Dla zachowania koloru włosów ważna jest także ich ochrona przed słońcem. W tym celu stosuj kosmetyki do włosów z filtrami oraz zakrywaj głowę czapką czy chustką.

Siwienie włosów – pielęgnacja

Na poprawę wyglądu siwiejących pasm można także wpłynąć poprzez odpowiednią ich pielęgnację. Włosy siwe charakteryzują się znaczną sztywnością i matowością, dlatego należy w sposób szczególny o nie zadbać. Odpowiednia pielęgnacja pozwoli na poprawę wyglądu siwiejących kosmyków. W tym celu zaleca się stosowanie kosmetyków przeznaczonych właśnie do tego rodzaju włosów w postaci szamponów, odżywek i masek. Preparaty pielęgnacyjne powinny zwierać w swoim składzie sok z aloesu, który doskonale nawilża i regeneruje pasma, dotlenienia komórki skóry głowy, a także stanowi bogate źródło witamin i składników mineralnych.

Dobre efekty przynoszą proteiny z kiełków pszenicy i soi. Kompleks tych składników odżywia, wzmacnia i odbudowuje strukturę włosa. Wnikając głęboko w skórę głowy, hamują procesy starzenia komórkowego i równocześnie pobudzają ich aktywność. Warto wybierać kosmetyki do włosów z kwasami omega 3 i omega 6. Składniki te docierają głęboko do mieszków włosowych, gdzie stymulują macierz włosa, zapobiegając zbyt szybkiej utracie naturalnego pigmentu.

Skuteczny w walce z siwymi włosami jest olej goździkowy. Posiada on  zdolność przyciemniania włosów. W tym celu należy go wcierać w skórę głowy oraz włosy, najlepiej wieczorem, pozostawić na noc, a rano umyć włosy.

Niezawodny olejek kokosowy zmieszany z sokiem cytryny pozwoli na zahamowanie procesu siwienia. Możliwe jest, że przywróci naturalny kolor włosów. Mieszankę taką pozostawić należy na włosach przez godzinę, następnie umyć szamponem. Kurację taką stosować co najmniej przez tydzień.

Innym naturalnym sposobem zahamowania procesu siwienia jest olej z indyjskiego agrestu. Olej ten pomaga także skutecznie ograniczać wypadanie włosów. Agrest indyjski jest bogatym źródłem witaminy C i przeciwutleniaczy, dzięki czemu skutecznie spowalnia proces starzenia skóry i włosów.

Inne naturalne sposoby na uzyskanie naturalnego koloru na siwych włosach to stosowanie naparów z szałwii, czarnej herbaty czy orzecha włoskiego. Zioła te stopniowo przyciemnią włosy.