Krzem organiczny – właściwości, źródła. Krzem na włosy
Krzem organiczny jest pierwiastkiem niezwykle istotnym dla budowy prawidłowego kolagenu. Spożywanie produktów, które stanowią jego źródło pokarmowe, poleca się szczególnie osobom starszym i po urazach, sportowcom, kobietom, których marzeniem jest posiadanie mocnych i silnych, gęstych włosów oraz twardych paznokci, a także każdemu z cerą trądzikową.
Krzem organiczny
O krzemie niewiele się mówi, natomiast warto wiedzieć, że jest on niezbędnym składnikiem naszej diety, ponieważ uczestniczy w szeregu procesów metabolicznych. Na ilość spożywanego krzemu powinny zwrócić uwagę zwłaszcza osoby z trudno gojącymi się ranami, słabymi naczyniami krwionośnymi i z urazami, sportowcy, osoby starsze oraz wszystkie kobiety marzące o pięknych włosach, skórze i paznokciach. Oczywiście nie jest to jedyny składnik niezbędny do zachowania prawidłowości procesów metabolicznych, które zachodzą w organizmie w każdym momencie, ale z pewnością warto pilnować, czy w naszej diecie znajdują się produkty będące źródłem krzemu.
Właściwości krzemu
Spożywanie produktów bogatych w krzem najczęściej polecane jest kobietom, które chcą w naturalny sposób uzyskać piękne włosy, skórę i paznokcie. Pierwiastek ten pełni bowiem rolę w metabolizmie tkanki łącznej, a szczególnie kolagenu, który buduje m.in. naczynia krwionośne, skórę oraz jej wytwory (włosy, paznokcie). Na jego wyższą podaż zwraca się także uwagę u osób zmagających się z problemami skórnymi, przede wszystkim trądzikiem pospolitym, ponieważ krzem przyspiesza rogowacenie i naturalną przebudowę naskórka. Zgodnie z obecnym stanem wiedzy jego zalecana dzienna dawka nie została ustalona, ale niektóre źródła donoszą, iż korzystnie jest spożywać go w ilości 10–25 mg na dobę.
Wspomniany wcześniej kolagen buduje również naczynia krwionośne oraz tkankę kostną. Jeśli dostarczamy organizmowi wszystkich składników niezbędnych do wytworzenia kolagenu, naczynia krwionośne stają się wzmocnione i bardziej elastyczne, co zmniejsza ich przepuszczalność oraz przyspiesza procesy gojenia się ran. Co ciekawe, spożywanie produktów z krzemem w połączeniu z różnorodną i zbilansowaną dietą może hamować proces miażdżycy naczyń krwionośnych, tym samym obniżając ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego. Krzem bierze też udział w procesach kostnienia, dlatego ma korzystny wpływ na zwiększenie gęstości kości, a co za tym idzie – obniża ryzyko osteoporozy w wieku pomenopauzalnym u kobiet i w wieku starczym u całej populacji. Warto również wspomnieć, że według badań spożycie krzemu pomaga zapobiegać rozwojowi choroby Alzheimera.
Krzem na włosy
Włosy są jednym z kanonów i wyznaczników piękna. Nie dziwi zatem, że tak wiele kobiet pragnie mieć gęste i lśniące włosy. Zazwyczaj walka o piękne włosy rozpoczyna się od sięgnięcia po znane od wieków napary ze skrzypu polnego lub pokrzywy, które są źródłem wielu cennych składników mineralnych, m.in. właśnie krzemu. Badania naukowe wykazały pozytywny wpływ tego pierwiastka na strukturę włosów, skóry i paznokci, co może być pośrednim dowodem na korzyści płynące z picia naparów z wymienionych ziół. Krzem w niewielkich ilościach występuje we włosach, wpływa także na ich wzrost oraz ogranicza wypadanie. Niestety wraz z wiekiem w organizmie człowieka obniżają się jego zgromadzone zasoby, co skutkuje siwieniem włosów, kruchością i przerzedzeniem. Dlatego należy ten pierwiastek uzupełniać zbilansowaną dietą lub, w porozumieniu ze specjalistą, za pomocą suplementacji.
Należy pamiętać, że krzem wspiera budowę zdrowego, ale nowego włosa. Niestety nie ma mocy odbudowy włosa bardzo zniszczonego z powodu częstych stylizacji z użyciem sprzętów wykorzystujących wysoką temperaturę. Włosy suche i silnie osłabione nie są odpowiednio zaopatrzone w składniki odżywcze i nie da się już tego naprawić. Warto więc zadbać o nowe, rosnące włosy, aby nie zaprzepaścić efektów zmian w diecie.
Krzem w jedzeniu
Niestety w Polsce oraz innych państwach przeprowadzono bardzo niewiele badań na zawartość krzemu w powszechnie spożywanych pokarmach, dlatego wiedza na temat źródeł żywnościowych krzemu jest niepełna. Krzem występuje w odmiennych ilościach w wodach źródlanych i mineralnych oraz sokach owocowych, przy czym zgodnie z wynikami badań Preschy i jej współpracowników więcej znajduje się go w wodach aniżeli w sokach. Do źródeł krzemu można zaliczyć zioła, takie jak skrzyp polny i pokrzywa, oraz tradycyjne produkty żywnościowe: kasze, płatki zbożowe naturalne, pieczywo, makarony, marchew, banany oraz czosnek. Aby zwiększyć spożycie tego pierwiastka, warto jadać owoce w skórkach, ponieważ to właśnie one stanowią jego źródło. Nie obierajmy zatem przed jedzeniem jabłek, gruszek i innych owoców, których skórka jest jadalna.
Aby włosy były gęste i zdrowe, należy przede wszystkim zadbać o zdrową, rozsądną, pełnowartościową i różnorodną dietę. Plany dietetyczne ograniczające w sposób drastyczny dobową podaż energii, bazujące wyłącznie na kilku grupach produktów spożywczych, w znaczny sposób zubażają zapasy składników odżywczych zgromadzone w tkankach organizmu, co powoduje osłabienie włosów, skóry i paznokci.
Literatura:
- Barel A., Calomme M., Timchenko A., De. Paepe K., Demeester N., Rogiers V., Clarys P., VandenBerghe D., Effect of oral intake of choline-stabilized orthosilicic acid on skin, nails and hair in women with photodamaged skin. Arch. Dermatol. Res. 2005, 297, 147–153,
- Białokoz-Kalinowska I., Konstantynowicz J., Abramowicz P., Piotrowska-Jastrzębska J., Dieta w profilaktyce osteoporozy – zalecenia i kontrowersje. Pediatria i Medycyna Rodzinna 2013, 9, 4, 350–356,
- Bojarowicz H., Dźwigulska P., Suplementy diety. Część II. Wybrane składniki suplementów diety oraz ich przeznaczenie. Hygeia Public Health 2012, 47, 4, 433–441, Jugdaohsingh R., Silicon and bone health. J. Nutr. 2007, 11, 99–110,
- Boguszewska A., Pasternak K., Sztanke M., Stężenie krzemu w osoczu krwi pacjentów ze świeżym zawałem mięśnia sercowego i stabilną chorobą niedokrwienną serca. J. Elementol, 2003, 8, 223–230,
- Dawidziak J., Balcerewicz M., Dieta jako uzupełnienie leczenia trądziku pospolitego (Acnevulgaris). Część I. Witaminy i minerały, Farmacja Współczesna, 2016, 9, 1–5,
- Makuch K., Opasińska K., Wpływ wybranych surowców kosmetycznych na właściwości kosmetyków stosowanych w kondycjonowaniu włosów. Studenckie Zeszyty Naukowe. Kosmetologia nr. 1, 1. Warszawa 2016,
- Prescha A., Zabłocka K., Naduk J., Grajeta H., Naturalne wody mineralne i źródlane oraz soki owocowe jako źródło krzemu w pożywieniu. Rocznik PZH 2011, 62, 3, 289–293,
- Puzanowska-Tarasiewicz H, Kuźmicka L, Tarasiewicz M. Biological function of some elements and their compounds. IV. Silicon, siliconacids, silicones. Pol Merkur Lek 2009, 27(161): 423–426,
- Robberecht H., Van Cauwenbergh R., Van Vlaslaer V., Hermans N., Dietary silicon intake in Belgium: sources, availability from foods, and human serum levels. Sci. Total Environ. 2009, 407, 4777–4782,
- Rondeau V., Jacqmin-Gadda H., Commenges D., Helmer C., Dartigues J., F., Aluminium and silica in drinking water and the risk of Alzheimer’s disease or cognitive decline: Findings from 15-year follow-up of the PAQUID Cohort. Am. J. Epidemiol. 2009, 169, 489–496.