Patison – właściwości, wartości odżywcze i zastosowanie warzywa o ciekawym kształcie

Aktualizacja: 4 kwietnia, 2024

Patison (Cucurbita pepo var. patisoniana) jest warzywem pochodzącym z Ameryki Północnej. Należy do rodziny dyniowatych.  Jego jadalną częścią jest oryginalny w swoim kształcie owoc. W naszym klimacie patison nie jest warzywem trudnym do uprawy, choć mimo to, jest mało popularny. Ze względu na swoje walory smakowe jest bardzo ceniony w kuchni śródziemnomorskiej. Znajdziemy dla niego zastosowanie w potrawach smażonych, duszonych i gotowanych, możemy je również spożywać na surowo.

Patison – właściwości

Ze względu na swój wyjątkowy kształt przypominający nieco gwiazdę, traktowany był na początku jedynie jako roślina ozdobna. Owoce są lekko spłaszczone, okrągłe o delikatnie ząbkowanych brzegach. W zależności od odmiany wielkością mogą dochodzić do  6–7 cm lub nawet dorównywać dużym talerzom. Kolorystycznie występują w barwach od żółtej, po zieloną, białą i granatową. Warzywo to posiada delikatny smak oraz aromat, po którym odczujemy podobieństwo do innych roślin tego gatunku: dyni, cukinii i kabaczku. Okrywa go nieco twarda skórka, natomiast sam miąższ jest jasny. Sezon na patisony przypada od połowy lipca do niemalże pierwszych przymrozków. Przy uprawie należy zwrócić uwagę na to, aby podczas wzrostu roślina miała zapewnione dobre nasłonecznienie oraz nawodnienie, dzięki temu warzywa będą soczyste i dobrze wykształcone. Ponadto owoce rosną bardzo szybko, dlatego zbiór należy przeprowadzać w miarę systematycznie.         

Patison – wartości odżywcze

Wartości odżywcze tych warzyw będą się nieznacznie różniły w zależności od gatunku. Na pewno nie należy martwić się o ich kaloryczność: 100 gram tego warzywa to zaledwie około 20 kcal. Zawartość węglowodanów mieści się na bardzo niskim poziomie, bo zaledwie około 2g/100g w wykształconym owocu, dlatego mogą bez obaw spożywać je cukrzycy. Patisony nie zawierają tłuszczu, dlatego też mogą być śmiało wkomponowane w różnego rodzaju diety redukcyjne. Zwierają sole mineralne: głównie potas, wapń, magnez. To także skarbnica witaminy C. W nieco mniejszych ilościach znajdziemy w nich witaminę B1 oraz B2. Z racji tego, że są lekkostrawne mogą być podawane dzieciom, osobom starszym. Doskonale regulują pracę przewodu pokarmowego oraz przemianę materii.  

Patison – zastosowanie

Najlepsze do są stosunkowo młode, kilkudniowe warzywa, gdyż są wtedy najbardziej soczyste i delikatne w smaku. Mogą być wykorzystywane do tego celu w całości, gdyż nie ma potrzeby obierania ich ze skórki. Młode owoce są więc idealną opcją na komponent do sałatek lub na przygotowanie kiszonek. Starsze zaś wyśmienicie będą sprawdzać się podczas smażenia lub przygotowywania potraw duszonych. Tak więc śmiało można dodawać je do mięsnych dań czy zastąpić nimi ziemniaki. Należy pamiętać, aby usunąć z nich skórkę, która u starszych warzyw jest zbyt zgrubiała, przez co mniej smaczna. Mimo iż jest to warzywo sezonowe, można cieszyć się jego smakiem także podczas zimowych obiadów, ponieważ świetnie smakują w postaci marynat lub kiszonek.

Rozróżnia się patisony deserowe i sałatkowe. Deserowe są mniejsze – nie przekraczające 20 gram. Natomiast patisony sałatkowe są większe, a ich waga waha się w graniach około 200 gram. Mogą stanowić wtedy doskonały komponent różnych dań.   

Owoce patisona  są bardzo ciekawe m.in. ze względu na ich unikalny i wyjątkowy kształt, przez co mogą być uprawiane tylko w celach dekoracyjnych. Osoby, które odważą się włączyć je do swojego menu będą pozytywnie zaskoczone. Delikatny smak patisona można łączyć i wykorzystywać na wiele sposobów.