Najlepsza pora na kawę – kiedy najbardziej nas pobudzi?
Aktualizacja: 8 kwietnia, 2024
Wielu Polaków rozpoczyna dzień od kubka kawy, który towarzyszy śniadaniu lub w gorszej wersji zastępuje pierwszy posiłek. Zawarta w kawie kofeina ma, potwierdzone licznymi badaniami naukowymi, pobudzające działanie na układ nerwowy. Jednak czy zastanawiałeś się w jakich porach w ciągu dnia najlepiej wypić aromatyczny napój, aby rzeczywiście odczuć jego magiczne działanie na organizm?
Kofeina
Kofeina zawarta w ziarnach kawy jest alkaloidem, który zostaje w całości wchłonięty przez nasz organizm za pomocą błon przewodu pokarmowego. Maksymalne stężenie kofeiny we krwi obserwuje się ok. 30–60 minut po spożyciu kawy lub innego napoju będącego źródłem tego związku (np. Coca-cola, herbata, gorąca czekolada), a jej działanie odczuwamy przez około 2–3 godziny. Kofeina pobudza organizm, zwiększa koncentrację, zmniejsza zmęczenie oraz poprawia nastrój amatorom tego napoju. Za jej smak oraz wyjątkowy aromat odpowiadają związki flawinowe.
Nasz organizm jest skomplikowaną „maszyną”, funkcjonującą dzięki współdziałaniu różnych układów. Układ krążeniowy za pomocą krwi doprowadza cenne substancje odżywcze do tkanek, a odprowadza zbędne i toksyczne metabolity. Za pomocą układu oddechowego dostarczamy tlen, natomiast pozbywamy się szkodliwego dwutlenku węgla. Ważną rolę pełni układ hormonalny, składający się z organów wydzielających różne hormony.
Kortyzol a kofeina
Kortyzol to powszechnie znany hormon stresu, wytwarzany i uwalniany z kory nadnerczy, który w nadmiernych ilościach wykazuje negatywny wpływ na funkcjonowanie organizmu. Zwiększa m. in. zużycie białek mięśniowych, tkanki tłuszczowej oraz hamuje działanie układu odpornościowego oraz wzmacnia negatywne emocje. Wydzielanie kortyzolu jest regulowane rytmem dobowym.
Najwyższe stężenie kortyzol osiąga we krwi:
- w godzinach porannych między 6.00, a 8.00,
- następnie w godzinach popołudniowych między 12.00–13.00
- oraz wieczornych ok. 17.30–18.30.
W tych porach nie warto wypijać kawy, ponieważ nie odczujemy jej pozytywnego działania na organizm. Kofeina zawarta w kawie zwiększa wydzielanie kortyzolu wzmacniając jego negatywne działanie na organizm. Brak efektu pobudzającego sprawi, że możemy sięgnąć po kolejną filiżankę wiążąc nadzieję, że ta okaże się skuteczna. Nic bardziej mylnego! Kofeina jest substancją psychoaktywną, od której organizm może się uzależnić, tak jak od alkoholu. Dozując duże dawki kofeiny, możemy spowodować wytworzenie się większej tolerancji na substancję. Zatem małe dawki nie będą okazywały się skuteczne.
Kiedy najlepiej pić kawę?
- Najkorzystniej dla naszego organizmu oraz samopoczucia, będzie wypijanie kawy w godzinach, pomiędzy dobowymi porami wydzielania kortyzolu, czyli ok. 10.00–11.00, 14.00–17.00.
- Kawa na pusty żołądek nie jest dobrym pomysłem – zwiększa wydzielanie soku żołądkowego, co może prowadzić do zapalenia błony śluzowej, wrzodów, zgagi oraz refluksu. Drugi powód to wyżej wspomniany kortyzol, którego szczyt wydzielania przypada na godziny poranne.
- Kawa zwiększa produkcję soku żołądkowego, który zawiera enzymy odpowiedzialne za trawienie pokarmu białkowego. Wypijając kawę w odstępie nie większym niż 60 minut od posiłku, możemy pozytywnie wykorzystać tę cechę napoju, która rano jest bardzo negatywna.
- Kawa, a bardziej zawarta w niej kofeina, może być naturalnym środkiem dopingowym dla sportowców, gdyż zwiększa wydolność fizyczną organizmu. Wypite przed treningiem espresso poprawi sprawność ciała podczas sesji treningowej oraz przyspieszy metabolizm węglowodanów i tłuszczów. Warto dodać, że glukoza zwiększa działanie kofeiny.
- Kawa będzie dobrym pomysłem na zwiększenie koncentracji, szybkości reakcji na bodźce, podczas wykonywania pracy umysłowej oraz w okresie sesji. Najkorzystniej wypijać 3–5 filiżanki tego napoju, w zależności od indywidualnej tolerancji organizmu. Zbyt duża ilość kofeiny nadmiernie pobudzi układ nerwowy, ukazując swoją negatywną stronę, wywołując nerwowość poczucie lęku i trudności w skupieniu uwagi.
Bez względu na to czy jesteś amatorem klasycznego espresso, wybierasz cappuccino z czekoladową posypką, czy też delikatne i mleczne latte, kawa wypita w odpowiednim momencie poprawi Twój nastrój oraz pobudzi do działania! Również mrożona! A tutaj znajdziesz najlepsze przepisy na kawę mrożoną!
Literatura:
„Pozytywny wpływ picia kawy na ludzkie zdrowie”; laboratoria.net
„Rytmy okołodobowe melatoniny i kortyzolu w wybranych chorobach neurologicznych”; Agnieszka Adamczak-Ratajczak, Katedra i Zakład Fizjologii Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu