Łosoś wędzony – wartości odżywcze, w ciąży. Jak przygotować łososia?

Aktualizacja: 8 kwietnia, 2024

Ryby morskie są dla organizmu człowieka bardzo dobrym źródłem pełnowartościowego białka, niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych w tym omega-3, witamin rozpuszczalnych w tłuszczach oraz składników mineralnych. Dieta kobiety będącej w ciąży powinna być bezpieczna i pełnowartościowa zarówno dla niej, jak i płodu. Przyszła mama, wybierając ryby i włączając je do swojej diety dwa razy w tygodniu, powinna kierować się przede wszystkim najkorzystniejszym działaniem dla zdrowia, czyli najlepsze m.in. będą ryby wolne od wszelkich zanieczyszczeń.

Łosoś wędzony

Łosoś jest tłustą rybą morską, która występuje w przeważającej ilości w wodach północnej części Atlantyku. Świeży łosoś charakteryzuje się wysoką wartością odżywczą oraz smakową. Wędzenie ryb jest jednym ze sposobów przedłużania ich trwałości, który jednocześnie nadaje rybom charakterystycznych cech aromatyczno-smakowych. Łosoś wędzony może być produkowany w dwojaki sposób: na zimno lub na gorąco. Wędzenie na zimno przebiega w temperaturze nie wyższej niż 30 st. C, natomiast na gorąco wykorzystuje temperatury przekraczające 80 st.C, stąd łososie wędzone na gorąco charakteryzują się większą czystością mikrobiologiczną w porównaniu do tych wędzonych na zimno, ale jednocześnie posiadają krótszy termin przydatności do spożycia. Ponadto ryby wędzone na gorąco zawierają mniej dodanej soli w procesie technologicznym niż wędzone na zimno. Jednak łososie wędzone na zimno posiadają więcej nienasyconych kwasów tłuszczowych w odniesieniu do przygotowywanych w wyższej temperaturze.

Łosoś wędzony – wartości odżywcze

Łosoś wędzony dostarcza cennego i pełnowartościowego białka, co oznacza, że zawiera egzo- i endogenne aminokwasy niezbędne organizmowi do funkcjonowania. Zawarte są w nim również nienasycone kwasy tłuszczowe, których ilość w porównaniu ze świeżą rybą jest znacznie niższa, co również obniża wartość energetyczną przetworzonej ryby. Łosoś dostarcza cennych żywieniowo wielonienasyconych kwasów tłuszczowych z rodziny omega-3, czyli kwasu DHA (dokozaheksaenowego) oraz EPA (eikozapentaenowego).

Wędzony łosoś, podobnie jak inne ryby morskie, jest doskonałym żywieniowym źródłem witamin rozpuszczalnych w tłuszczu A, D i E oraz rozpuszczalnych w wodzie witamin z grup B. Na wyróżnienie zasługuje szczególnie wysoka zawartości witaminy D, której niedobory są powszechne w populacji polskiej. Witamina D pełni szereg istotnych funkcji w organizmie człowieka. Wzmacnia układ immunologiczny, zapobiega chorobom neurodegeneracyjnym, poprawia nastrój oraz uczestniczy w procesach mineralizacji kości.

W łososiu wędzonym zawartych jest również większość cennych i niezbędnych organizmowi każdego dnia do prawidłowego funkcjonowania składników mineralnych, które korzystnie wpływają na zdrowie człowieka, a ich dostarczanie wraz z pożywieniem zapobiega występowaniu chorób z niedoboru. Zawarte są w nim potas, fosfor, żelazo, mangan, cynk, miedź oraz wapń. Na niekorzyść wędzonej ryby, przemawia bardzo wysoka zawartość sodu, którego dodatek jest jednocześnie niezbędnym elementem procesu przetwórczego. Niestety tym samym wyklucza ten produkt z diety osób ze stwierdzonym nadciśnieniem oraz z chorobami nerek.

Łosoś wędzony w ciąży

Łosoś wędzony jest rybą zdrową i dozwoloną w diecie osób zdrowych. Mimo tego, że posiada szereg korzystnych właściwości prozdrowotnych, niestety w okresie ciąży nie powinien być spożywany w dużej ilości, ponieważ może dostarczać metali ciężkich takich jak metylortęć. Ryby, szczególnie sprowadzane z zagranicy, mogą zawierać wyższą zawartość tego składnika. Rtęć gromadzi się w mięśniach ryb wraz z wiekiem, dlatego bardziej zanieczyszczone są duże i stare ryby. Drugim argumentem za ograniczeniem, a nawet wykluczeniem tego produktu z diety jest ryzyko zakażenia mięsa bakterią listeria monocytogenes, która może wywołać groźną listeriozę. Warto dodać, że w okresie ciąży można spożywać mięso ryb małych, ze sprawdzonych miejsc, niedługo przechowywaną w lodówce oraz wyłącznie po obróbce termicznej w temperaturze powyżej 60st. C, w której to ginie szkodliwa bakteria. Zatem kobieta ciężarna może sporadycznie spożyć wędzonego na gorąco łososia, zapakowanego wyłącznie próżniowo i kupionego w sprawdzonym miejscu.

Jak przygotować łososia?

Wędzonego łososia można z powodzeniem dodać do sałatki z warzyw lub serów niewędzonych. Smaczna będzie również kanapka z pieczywa pełnoziarnistego z dodatkiem serka białego i koperku, który dobrze komponuje się ze smakiem łososia. Jeśli chodzi o łososia świeżego, można go usmażyć, upiec lub ugotować na parze. W formie przypraw sprawdzą się pieprz cytrynowy, koperek, świeża cytryna oraz niewielka ilość soli.

Łosoś – przepisy

Przepis na pieczony filet z łososia z ryżem i sałatką:

Filet z łososia umieszczamy w naczyniu żaroodpornym i obkładamy plasterkami cytryny oraz świeżym koperkiem, delikatnie posypujemy solą oraz pieprzem cytrynowym. Następnie przykrywamy folią aluminiową i umieszczamy w lodówce na kilka godzin. Po upływie czasu, naczynie wyjmujemy z lodówki, by uzyskało temperaturę pokojową i wkładamy do nagrzanego piekarnika. Pieczemy ok. 20 minut w 180st.  Rybę podajemy z gotowanym ryżem jaśminowym oraz świeżą sałatą skropioną oliwą i ozdobioną pomidorkami koktajlowymi.

Łosoś wędzony należy do smacznych ryb, które charakteryzują się wysoką zawartością pełnowartościowego białka, zdrowych tłuszczów oraz witamin i składników mineralnych. W okresie ciąży należy spożywać ryby jak najmniej przetworzone, nie przechowywane długo w lodówce, pochodzące z małych tuszek, ze sprawdzonych miejsc i wyłącznie po obróbce termicznej w wysokiej temperaturze.