Kwas elagowy – właściwości, występowanie. Naturalna substancja przeciwnowotworowa

16 18 20

Jednym z wielu dobrych argumentów na rzecz włączenia do diety owoców jagodowych, orzechów włoskich, żurawiny czy granatu jest znajdujący się w tych produktach kwas elagowy. Wykazuje on działanie przeciwnowotworowe i przeciwzapalne oraz hamuje wzrost H.pylori. Sprawdź, w czym jest go najwięcej!

Kwas elagowy

Kwas elagowy występuje zarówno w postaci wolnej, jak i związanej estrowo z glukozą, tworząc tzw. elagotaniny. Są one rozkładane w jelicie cienkim do kwasu elagowego, a jego metabolity są wydalane wraz z moczem i kałem [1].

Kwas elagowy – właściwości

Z dostępnych danych wynika, że kwas elagowy wykazuje działanie antyoksydacyjne, przeciwzapalne, przeciwnowotworowe i antymutagenne. Wpływa też korzystnie na profil lipidowy oraz nadciśnienie tętnicze.

Badania wskazują, że kwas elegowy znajdujący się w orzechach włoskich (Juglans regia L.) charakteryzuje się działaniem przeciwzapalnym, zatem spożywanie tych przekąsek może być związane z profilaktyką chorób układu krążenia. W tych samych badaniach stwierdzono, że orzechy włoskie, będące źródłem kwasu elagowego, mają korzystny wpływ na stan kości oraz profilaktykę osteoporozy [3].

Elagotaniny wykazują właściwości antydrobnoustrojowe, wobec m.in. bakterii antybiotyko-opornych Staphylococcus aureus. Hamujący efekt zaobserwowano w stosunku do m.in. Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae i Pseudomonas aeruginosa, a także, co istotne, wobec Helicobacter pyroli. Bogate w elagotaniny maliny moroszki, maliny i truskawki przejawiły działanie hamujące w stosunku do Candida albicans i Campylobacter jejuni [4].

Kwas elagowy – występowanie

Znaczne ilości kwasu elagowego występują w owocach jagodowych, takich jak truskawki, maliny, jeżyny, żurawina, winogrona, granaty oraz orzechy włoskie. Białe owoce winogron odmiany Muscadine zawierały w skórce 879–1620 mg/kg kwasu elagowego, z kolei ciemne 592–1900 mg/kg. Mniejsze ilości odnotowano w miąższu. Jeśli chodzi o sok, zdecydowanie lepiej wypadły owoce białe [1, 2].

Podczas badania zawartości kwasu elagowego w produktach zauważono, że różniła się ona w zależności od badanej części rośliny. Pestki malin zawierały 87,5% kwasu elagowego, z kolei pulpa 12,2%. Dodatkowo zaobserwowano, że największa zawartość kwasu elagowego znajduje się w owocach liofilizowanych. Co ciekawe, wraz ze wzrostem dojrzałości owoców zawartość kwasu elagowego malała [1, 2].

Warto zwrócić uwagę na wpływ procesów technologicznych. Przechowywanie malin i truskawek w temperaturze 20°C spowodowało spadek zawartości kwasu elagowego o ok. 3040% [1].

Tabela 1. Zawartość kwasu elagowego w wybranych produktach na podstawie dostępnych źródeł.

Produkt Zawartość kwasu elagowego w μg/g
truskawki 630
maliny 1500
jeżyny 1500
orzechy włoskie 590
orzesznik jadalny 330
żurawina 120

Kwas elagowy – działanie przeciwnowotworowe

Wykazano, że kwas elagowy hamuje aktywność niektórych związków chemicznych, które są uznane za rakotwórcze, m.in. wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, nitrozoaminy, heterocykliczne aminy aromatyczne.

Mechanizm działania przeciwnowotworowego wynika z likwidacji wolnych rodników, inaktywacji kancerogenów, zmniejszenia częstotliwości pojawienia się mutacji, redukcji peroksydacji lipidów. Jak wskazuje literatura, kwas elagowy działa na wszystkich etapach rozwoju nowotworów.

Wyniki badań dostarczają nam informacji o hamującym działaniu kwasu elagowego w stężeniu 1100 μmol/l na komórki nowotworów okrężnicy, piersi, prostaty, wątroby i przełyku [7, 8, 9]. Inne badania mówią o korzystnym działaniu na komórki nowotworów trzustki w stężeniu 1050 mmol/l [10].

Czytaj też: Dieta przeciwnowotworowa – profilaktyka

Jak wynika z przedstawionych powyżej informacji, kwas elagowy pełni w diecie rolę prozdrowotną. Brak jest zdefiniowanych konkretnych dawek tego związku, które powinny być dostarczane z dietą bądź też w postaci suplementów. Wiemy, że koncentruje się on głównie w skórce owoców oraz w pestkach. Znamy też źródła pokarmowe, w których się znajduje, zatem nic nie stoi na przeszkodzie, by nasz codzienny jadłospis wzbogacić w jego źródła. Owoce jagodowe, orzechy czy żurawina mogą być doskonałym dodatkiem do wielu dań.

 

Literatura:

  1. Edderkaoui M.., Odinokova I., Ohno I. i in., Ellagic acid induces apoptosis through inhibition of nuclear factor KB in pancreatic cancer cells, World J., Gastroenterol 2008; 14(23):367280,
  2. http://biotechnologia.pl/biotechnologia/elagotaniny-zwiazki-aktywne-biologicznie-ukryte-w-niektorych-owocach-jagodowych,12781,
  3. Kwiatkowska E., Kwas elagowy – zawartość w żywności i rola prozdrowotna, Postępy Fitoterapii, 4/2010, s. 211214,
  4. Losso J. N., Bransode R. R., Trappey A. i in., In vitro anti-proliferative activities of ellagic acid, J Nutr Biochem, 2004; 15(11):672-8,
  5. Narayanan B. A., Narayanan N. K., Stoner G. D. i in., Interactive gene expression pattern in prostate cancer cells exposed to phenolic antioxidants, Life Sci 2002; 70:182139,
  6. Narayanan B. A., Re G. G., IGF – II down regulation associated cell cycle arrest in colon cancer cells exposed to phenolic antioxidant ellagic acid, Anticancer Res 2001; 21:35964,
  7. Nohynek J., Alakomi H., Kähkönen M. i in., Berry Phenolics: Antimicrobial Properties and Mechanisms of Action Against Severe Human Pathogens. NUTRITION AND CANCER, 54 (1), 18–32,
  8. Papoutsi Z., Kassi E., Chinou I. i in., Walnut extract (Juglans regia L.) and its component ellagic acid exhibit anti-inflammatory activity in human aorta endothelial cells and osteoblastic activity in the cell line KS483, British Journal of Nutrition 2008, 4, 715722,
  9. Puupponen-Pimiä R., Nohynek L., Meier C. i in., Antimicrobial properties of phenolic compounds from berries. J Appl Microbiol. 2001, Apr; 90(4):494507.
Kup dietę online – od dietetyka
Opublikowano ponad miesiąc temu
Oceń artykuł
Kwas elagowy – właściwości, występowanie. Naturalna substancja przeciwnowotworowa - 5.0/5. Oddano 4 głosy.
Autor artykułu:
, Dyplomowany dietetyk kliniczny. W praktyce zawodowej istotnym elementem jest dla niej dietoterapia zgodna z aktualnymi standardami postępowania.

Twoja opinia jest ważna. Zarówno dla nas jak i innych osób korzystających z naszego serwisu.

Twój adres e-mail nie będzie opublikowany.
Obowiązkowe pola są oznaczone