Cynk organiczny – na włosy i trądzik. Właściwości cynku

16 18 20

Piękne, mocne i silne włosy są marzeniem niejednej kobiety, podobnie jak promienna i nieskazitelna cera wolna od nieestetycznych zmian trądzikowych. W walce o piękny wygląd niekiedy zapominamy o najprostszych działaniach jakie możemy wykonać, mianowicie, o tym jakie produkty spożywamy i nie zastanawiamy się jaki mają wpływ na wygląd naszej skóry oraz jej wytworów tj. włosów i paznokci.

Cynk organiczny

Cynk jest jednym z najważniejszych pierwiastków śladowych, który w organizmie człowieka pełni szereg bardzo ważnych funkcji. Zapotrzebowanie na ten składnik jest różne w zależności od wieku, płci oraz stanu fizjologicznego, co przedstawia poniższa tabela.

Grupa Zapotrzebowanie na cynk  [mg]
Niemowlęta 2
Dzieci 1-3 lat 3
Dzieci 4-9 lat 5
Chłopcy 10-12 lat 8
Chłopcy 13-18 lat 11
Mężczyźni >19 lat 11
Dziewczynki 10-12 lat 8
Dziewczynki 13-18 lat 9
Kobiety >19 lat 8
Kobiety ciężarne 1112
Kobiety w trakcie laktacji 1213

W naszym organizmie obecny jest we wszystkich tkankach i płynach ustrojowych, co dowodzi jego istotności w naszej codziennej diecie. Najwięcej tego pierwiastka mieści się w kościach i mięśniach, a znacznie mniej w skórze i wątrobie oraz pozostałych elementach organizmu.

Produkty będące naturalnymi żywieniowymi źródłami cynku w diecie są dosyć charakterystyczne, a  po niektóre, większość osób często nie sięga. Cynk biologiczny znajduje się w dużej ilości w ostrygach (840 mg/kg), a w mniejszej w pestkach słonecznika i dyni (130202 mg/kg) oraz rybach (3085 mg/kg). Polacy najczęściej czerpią cynk z produktów, w których ten pierwiastek występuje w bardzo niewielkiej ilości m.in. mięso, jaja, produkty zbożowe, orzechy, co jednak nie stanowi reguły. Produkty bogate w witaminę A oraz E, czyli w dużej mierze tłuszcze roślinne, poprawiają wchłanianie cynku z pokarmów.

Właściwości cynku

Cynk w naszym organizmie jest pierwiastkiem niezbędnym. Stanowi element strukturalny, aż 300 enzymów proteolitycznych (białkowych) i białek budujących enzymy metaboliczne, czynniki transkrypcyjne i białka sygnalizacji komórkowej. Cynk ma swój udział w przekazywaniu informacji genetycznej, gdyż uczestniczy w procesach podziału komórek oraz nabierania przez nie określonych funkcji życiowych. Zaangażowany jest w procesy immunologiczne, zapewnia ogólnoustrojową homeostazę, uczestniczy w procesie apoptozy (programowana i niezbędna do życia śmierć komórki) i starzenia się organizmu. U osób chorych na cukrzycę pomaga lepiej kontrolować chorobę, gdyż ma znaczenie w magazynowaniu oraz uwalnianiu insuliny w trzustce. Warto dodać, że cynk szczególnie istotnie wpływa na procesy wytwarzania komórek płciowych u mężczyzn, a co za tym idzie odpowiada za prawidłową płodność.

Cynk wykazuje ponadto działanie antyoksydacyjne, dlatego spowalnia procesy starzenia się komórek ciała, hamuje utlenianie nienasyconych kwasów tłuszczowych w organizmie, przez co wpływa korzystnie na układ sercowo-naczyniowy.

Cynk na włosy

Cynk jest również niezbędnym pierwiastkiem w naszej diecie, pozwalającym na zachowanie silnych i mocnych włosów. Cynk dostaje się do cebulek włosowych, a następnie uaktywnia enzymy wpływające na jakość produkowanych białek budujących włosy, jakość macierzy komórkowej oraz keratyny. Ponadto wpływa na nasycenie włosów wytworzoną keratyną, która je wzmacnia i pogrubia. Przewlekły niedobór cynku w codziennym żywieniu wpływa na łamliwość i suchość włosów. Niedobór w diecie cynku koreluje z częstością wypadania włosów, co znajduje potwierdzenie w licznych publikacjach naukowych. W badaniu Gowda na grupie pacjentów z różnymi rodzajami łysienia stwierdzono rozmaite niedobory aminokwasów oraz mikroelementów dostarczanych wraz z codzienną dietą. Do niedoborowych elementów należą aminokwasy histydyna, leucyna i walina oraz mikroelementy: żelazo, miedź oraz cynk. W tym samym badaniu, w grupie łysiejących mężczyzn, niedostateczną podaż cynku stwierdzono u ponad 11% uczestników.

Cynk na trądzik

Trądzik jest powszechnym problemem kosmetycznym, z którym zmaga się nie tylko młodzież w wieku dojrzewania, ale i osoby dorosłe. W wielu badaniach naukowych skupiono się na określeniu wpływu cynku na redukcję zmian trądzikowych z korzystnym efektem. W badaniu Awad na grupie 60 osób z trądzikiem i 40 osobach bez tego schorzenia stwierdzono, że osoby z grupy pierwszej miały niższe stężenie cynku w surowicy, w porównaniu do grupy osób zdrowych. Ponadto grupa ze zmianami trądzikowymi, miała wyższy poziom stresu oksydacyjnego niż grupa kontrolna. Warto zwrócić uwagę, że cynk jest nie tylko ważnym mikroelementem diety, ale i przeciwutleniaczem, który niweluje stres oksydacyjny w organizmie. Inne badania potwierdzają teorię, że osoby z trądzikiem charakteryzują się niedostateczną podażą cynku wraz z dietą, a to może mieć związek z nieprawidłowo zbilansowaną dietą opartą o produkty wysokoprzetworzone. Tutaj przeczytasz o produktach w których znajduje się najwięcej cynku. W badaniach Fitzherberta oraz Michaelssona naukowcy wykazali, że suplementacja cynku u osób z trądzikiem zmniejszyła nasilenie zmian skórnych. Warto zatem, aby osoby zmagające się z tym problemem zbadały stężenie cynku w diecie, a następnie w razie potrzeby wdrożyły odpowiednią suplementację.

Cynk jest pierwiastkiem często stosowanym w lekach oraz maściach przeznaczonych do skóry z problemami m.in. cery trądzikowej. Po nałożeniu preparatu z cynkiem na skórę, absorbuje on nadmiar sebum wytwarzanego przez gruczoły łojowe rozmieszczone w skórze, wspomagając tym samym leczenie łojotoku. Usunięcie z powierzchni cery nadmiaru tłuszczu, sprawia, że pory zostają odblokowane, bakterie zamieszkujące na cerze nie dostają źródła pokarmu, a tym samym nie dochodzi do ich zaczopowania i rozwoju nieestetycznych zmian. Warto dodać, że nie należy stosować preparatów z cynkiem na całą buzię, gdyż pozbycie się całkowicie sebum z powierzchni skóry zmotywuje gruczoły łojowe do wytwarzania go w większej ilości, gdyż jest to substancja ochronna.

Cynk pełni w organizmie szereg istotnych funkcji, dlatego warto zadbać o wprowadzenie do diety produktów będących jego źródłem. Wysoką zawartością cynku charakteryzują się pestki dyni oraz słonecznika, a ich wprowadzenie do codziennej diety nie powinno przysporzyć problemu. 30 g nasion dostarcza 25% dziennego zapotrzebowania na ten składnik!

 

Literatura:

Cira A., Jurzak M., Drąg J.: Substancje w preparatach do pielęgnacji cery trądzikowej. [w:] Goździalska A. i J. Jaśkiewicz: Współczesne kierunki w medycynie prewencyjnej, Oficyna Wydawnicza AFM, Kraków 2013.

Gandia P., Bour D., Maurette J.-M. i wsp.: A bioavailability study comparing two oral formulations containing zinc (Zn bis-glycinate vs. Zn gluconate) after a single administration to twelve healthy female volunteersint. J Vitam Nutr Res 2007, 77 (4): 243–248.

Romaszkiewicz A.: Rola suplementacji cynku i witaminy A w profilaktyce i leczeniu chorób skóry. https://dermatologia.esculap.com

Awad SMMorsy HSayed AAMohamed NAEzzat GMNoaman MM: Oxidative stress and psychiatric morbidity in patients with facial acne. J Cosmet Dermatol. 2017 Jun 20.

Kucharska A., Szmurło A., Sińska B.: Significance of diet in treated and untreated acne vulgaris. Postepy Dermatol Alergol. 2016 Apr; 33(2): 81–86.

Michaelsson G, Juhlin L, Ljunghall K. A double-blind study of the effect of zinc and oxytetracycline in acne vulgaris. Br J Dermatol. 1977;97:561–6. 

Fitzherbert JC. Zinc deficiency in acne vulgaris. Med J Aust. 1977;2:685–6. 

Gowda DPremalatha VImtiyaz DB.: Prevalence of Nutritional Deficiencies in Hair Loss among Indian Participants: Results of a Cross-sectional Study. Int J Trichology. 2017 Jul-Sep;9(3):101-104. 

Kup dietę online – od dietetyka
Opublikowano ponad miesiąc temu
Oceń artykuł
Cynk organiczny – na włosy i trądzik. Właściwości cynku - 4.3/5. Oddano 7 głosy.
Autor artykułu:
, Dyplomowany dietetyk. Prywatnie pasjonatka zdrowego stylu życia z zamiłowaniem do poznawania składu i sposobu produkcji żywności, a także jej wpływu na organizm człowieka.