Bulimia i jej powikłania w obrębie jamy ustnej

Aktualizacja: 7 maja, 2024

Bulimia to choroba, która wyniszcza zarówno psychikę, jak i cały organizm. Trudna do zaobserwowania, gdyż osoba na nią chorująca robi wszystko, by zataić przed całym otoczeniem napady obżarstwa, wymioty czy głodówki. Obok zaburzeń pojawiających się w sferze psychiki, takich jak: obniżony nastrój, wyrzuty sumienia, obniżona, niska samoocena czy samoobwinianie, występują także liczne i bardzo groźne powikłania w sferze fizycznej. Nie wolno o nich zapominać, żadnego z nich nie należy bagatelizować, lecz traktować bardzo poważne i szybko reagować.

Bulimia

Na temat bulimii powstało już wiele artykułów, dlatego też powielanie definicji i przyczyn oraz objawów wydaje się nieco zbędne. Jednakże magazynując i podsumowując wszelkie informacje, warto wspomnieć o kilku faktach. Bulimia jest zaburzeniem odżywiania, które koncentruje się wokół jedzenia i masy ciała. Okresowo pojawiają się niekontrolowane napady, w trakcie których osoba zjada ogromne ilości pożywienia. Następnie podejmuje kroki, które będą zwalczać pojawienie się ewentualnych skutków ubocznych takiego zachowania, jak przytycie. Bulimia przede wszystkim dotyczy nastolatek i młodych kobiet, a diagnozuje się tę chorobę, jeśli objawy występują w okresie 3 miesięcy, co najmniej 2 razy w tygodniu. Wśród chorych rozpoznaje się dwa typy zachowań określane jako:

• bulimia o typie przeczyszczającym, gdy pacjent prowokuje wymioty po epizodzie nadmiernego objadania się;
• bulimia o typie nieprzeczyszczającym, w trakcie którego uwaga jest skierowana na przestrzeganie ścisłej diety i głodówki, by zwalczyć napady jedzenia.

Określenie przyczyn zaburzeń odżywiania jest trudne, ponieważ zazwyczaj są one złożone i mogą dotyczyć zarówno wczesnego dzieciństwa (w tym nawyków stosowanych przez rodziców oraz doświadczeń z wczesnego etapu życia), jak i mogą być powiązane z innymi zaburzeniami (na przykład depresja, natręctwa).  

Bulimia – zmiany w obrębie jamy ustnej

Oprócz znanych objawów bulimii, takich jak: występowanie okresów nadmiernego objadania się i pochłanianie niezdrowej ilości jedzenia; utrata kontroli w jedzeniu pokarmów podczas napadów;  prowokowanie wymiotów, stosowanie ćwiczeń i środków przeczyszczających, aby nie przytyć, występują także objawy, których, na pierwszy rzut oka nie widać. Dzieje się tak, ponieważ chorzy na bulimię ukrywają te symptomy i zazwyczaj mają prawidłową lub nieznacznie wyższą wagę ciała. Objawem charakterystycznym dla tej grupy są na pewno zmiany, jakie następują w obszarze jamy ustnej, a mianowicie uzębienia, błony śluzowej i gruczołów ślinowych. Wówczas obraz zębów stanowi dowód na prowokowanie wymiotów przez chorą. Kłopoty z zębami pojawiają się na skutek działania kwasu żołądkowego dostającego się do jamy ustnej w wyniku wymiotów. Określane jest to erozją (wewnątrzpochodną) szkliwa i zębiny. Inną możliwością jest erozja zewnątrzpochodna, gdy chory przyjmuje ocet i sok cytrynowy, aby osłabić apetyt lub kwaśne napoje i pokarmy. Zaniedbanie tych ubytków może doprowadzić do nadwrażliwości na zimno i słodkie jedzenie, a w ostateczności jedyną możliwością leczenia zębów jest metoda kanałowa. Ponadto, mogą pojawić się kłopoty z wydzielaniem śliny i suchość w ustach jako odpowiedź na przyjmowanie leków antydepresyjnych. Skutkuje to zwiększonym ryzykiem próchnicy, trudnościami w mowie, żuciu pokarmów i przełykaniu. W obrębie jamy ustnej pojawiają się w wyniku wymiotów nadżerki i owrzodzenia, a na skórze palców rąk owrzodzenia powstałe na skutek działania kwasu żołądkowego.

Objawy bulimii można dostrzec na języku, ponieważ bardzo szybko reaguje na wszelkie niedobory żywieniowe, a zwłaszcza te związane z żelazem, witaminą B12 i brakiem kwasu foliowego. Język staje się blady, ponieważ na powierzchni zanikają brodawki, a niejako na ich miejsce pojawiają się gładkie i jakby polakierowane plamy. Towarzyszyć temu może także ból i pieczenie języka, którego nie należy bagatelizować, gdyż często jest oznaką zakażenia grzybicą jako swoistej konsekwencji osłabienia organizmu.  

Bulimia – zmiany w obrębie narządów

Oprócz tych objawów, pojawiają się także kłopoty z pracą serca ze względu na niedobory w organizmie sodu, potasu i chlorku. Doprowadzić to może do niewydolności serca czy palpitacji, omdleń lub zawrotów głowy. U chorych na bulimię zauważa się także puchnięcie nóg na skutek zbyt dużej ilości wody w organizmie. Nie jest ona usuwana podczas zaniechania wymiotów, które były dla ciała pewną normą. Lepiej jest ten moment przeczekać i przyjmować optymalne dzienne dawki płynów, aby organizm osiągnął równowagę.

Powikłania następują także w układzie pokarmowym, gdyż częste wymioty niszczą żołądek doprowadzając do jego pęknięcia co może zakończyć się poważnymi konsekwencjami, nie mówiąc już o tym, że jest to zagrożenie życia. Kłopoty także dotyczą jelita grubego ze względu na przyjmowanie środków przeczyszczających, które osłabiają jego naturalną pracę i w efekcie, chorej często towarzyszą zaparcia i żylaki odbytu.

Bulimia jest groźną chorobą, którą trudno dostrzec, ponieważ chorujące kobiety robią wszystko, aby ją ukryć. Ich waga często nie odbiega od normy, jednak mogą nas zaniepokoić pewne symptomy, jak przesadne skupienie na wadze, napady objadania się czy głodówki. Ważne jest zadbanie o psychikę chorej, ale także o stan fizyczny, który ulega pogorszeniu przez pewne jej zachowania. Kłopoty z zębami i całą jamą ustną są jedną z konsekwencji, a zbagatelizowanie tego problemu może doprowadzić do przykrych następstw. Dlatego tak istotne jest zauważenie problemu i zareagowanie.