Alantoina – działanie. Maść z alantoiną

Aktualizacja: 5 marca, 2025

Pielęgnacja skóry suchej, wrażliwej lub zmienionej chorobowo stanowi istotny element leczenia, który poprawia jakość życia pacjentów. Wiadomym faktem jest, że skóra o zmienionym wyglądzie, podrażniona, zgrubiała lub łuszcząca się w porównaniu ze skórą zdrową wymaga kompletnie innego podejścia i preparatów, które mogą poprawić lub pogorszyć aktualny stan największego ludzkiego organu, jakim jest pokrywająca nasze ciało skóra.

Alantoina

Alantoina jest substancją zaliczaną do grupy ureidów, czyli związków będących pochodnymi mocznika (inaczej urea). W naturalnej postaci jest białym, bezzapachowym proszkiem, który rozpuszcza się m.in. w wodzie i alkoholu. Znaleźć ją można w kłączach i korzeniach roślin, skąd następnie jest pozyskiwana i wykorzystywana głównie w przemysłach kosmetycznym i farmaceutycznym. Źródłami roślinnymi omawianej substancji są mało rozpowszechnione rośliny zielarskie: żywokost lekarski, nawrot lekarski, nostrzyk lekarski, miodunka plamista, żmijowiec zwyczajny oraz lukrecja gładka. Alantoina znajduje się ponadto w bardziej znanej soi, łuskach ryżu, łupinach owocu kasztanowca oraz zarodkach pszenicy. Mimo szerokiego rozpowszechnienia alantoiny w surowcach naturalnych w przemyśle kosmetycznym i farmaceutycznym przeważa jej synteza chemiczna, gdyż koszty produkcji są zdecydowanie niższe niż ekstrakcja substancji z naturalnych źródeł.

Ponadto kolejnymi istotnymi atutami chemicznie produkowanej alantoiny są: wysokie bezpieczeństwo zdrowotne dla użytkowników, brak toksyczności oraz zgodność z innymi substancjami, które wykorzystywane są do produkcji kosmetyków, maści, kremów oraz innych produktów z dodatkiem alantoiny. W surowcach naturalnych, z których alantoina może być pozyskiwana, występują również substancje, głównie alkaloidy, wykazujące negatywny wpływ na organizm człowieka.

Alantoina – działanie

Alantoina posiada szereg korzystnych dla zdrowia skóry właściwości, które sprzyjają lepszemu nawilżeniu, regeneracji oraz odbudowie skóry, szczególnie zmienionej chorobowo. Stwierdzono, że dzięki regularnemu stosowaniu preparatu zawierającego alantoinę skóra jest lepiej nawodniona, gładka i przyjemniejsza w dotyku. Substancja ta posiada udokumentowane działanie keratolityczne, co oznacza, że przyspiesza procesy rogowacenia i złuszczania martwego naskórka. Tym samym znajduje swoje zastosowanie w terapii uzupełniającej w chorobach skóry przebiegających z różnego typu zaburzeniami w procesie rogowacenia się naskórka. Działa nawilżająco oraz wspomaga regenerację skóry, ponieważ dzięki małym rozmiarom cząsteczek wnika do skóry i przyspiesza procesy gojenia się ran oraz zatrzymuje wodę w powierzchniowej warstwie skóry. Z tego powodu systematycznie stosowane preparaty z dodatkiem alantoiny przyczyniają się do odbudowy płaszcza hydrolipidowego skóry. Środek ten posiada ponadto właściwości łagodzące podrażnienia skóry oraz hamuje procesy zapalne, co również przyczynia się do szybszej regeneracji zmienionej tkanki. W badaniach stwierdzono, że obniża ona napływ komórek układu immunologicznego do miejsca objętego stanem zapalnym, co obniża stres oksydacyjny w zmienionym chorobowo miejscu. Niweluje zaczerwienienia, obrzęk oraz ból, czyli typowe objawy towarzyszące zranieniom, poparzeniom skóry, również wywołanym zbyt długim opalaniem się.

Maść z alantoiną

Obecnie produkuje się wiele rodzajów preparatów z dodatkiem pochodnej mocznika, z których za najbardziej skuteczną uważana jest maść zaliczana do grupy emolientów. Emolienty to preparaty o dwukierunkowym działaniu nawilżająco-natłuszczającym, które przywracają skórze suchej funkcję naturalnej bariery. Ważną zasadą dotyczącą stosowania tych substancji jest nanoszenie ich na skórę w ciągu maksymalnie 3 minut po zakończonej kąpieli trwającej nie dłużej niż 30 minut, gdyż wówczas ich skuteczność jest największa. Dużym utrudnieniem w stosowaniu emolientów jest konieczność smarowania się nimi ok. 3–4 razy na dobę w momentach, kiedy skóra staje się sucha, by zapobiegać jej odwodnieniu.

Dużym plusem maści z alantoiną jest jej niska cena (w aptece za opakowanie 30–50 g zapłacimy ok 5–10 zł) przy wysokiej skuteczności w przypadku licznych stanów zapalnych, zranień, podrażnień lub poparzeń skóry, również tych słonecznych. Z uwagi na działanie, bezpieczeństwo użytkownika oraz niską toksyczność alantoina dodawana jest do preparatów przeznaczonych do pielęgnacji skóry w stężeniu maksymalnie 2%. Wskazaniami do stosowania maści z alantoiną są płytkie rany, choroby skóry przebiegające z powierzchniowymi owrzodzeniami, zaburzeniami regeneracji, pękaniem skóry z powodu niskiego poziomu nawilżenia bądź też niski poziom nawilżenia powłoki ciała. Produkt ten polecany jest również osobom z łuszczycą, rogowcem, owrzodzeniami skóry, rybią łuską, atopowym oraz kontaktowym zapaleniem skóry. Dotąd nie stwierdzono działań niepożądanych wynikających ze stosowania maści.

Maść z alantoiną posiada właściwości nawilżające, łagodzące i regenerujące. To niedrogi preparat polecany jako element terapii leczenia licznych chorób skóry, a bardzo skuteczny przy systematycznym stosowaniu.