Właściwości szałwii hiszpańskiej. Jak stosować szałwię hiszpańską?

Aktualizacja: 7 maja, 2024

Od kilku dobrych lat nasiona chia cieszą się ogromną popularnością. Oprócz tego, że naładowane są ogromną ilością składników odżywczych, liczba ich zastosowań w kuchni wydaje się nie mieć końca. Jakie właściwości posiadają nasiona chia i jak można wykorzystać je w przygotowywaniu potraw?

Szałwia hiszpańska

Historia szałwii hiszpańskiej sięga czasów Majów i Azteków. Już ponad 5500 lat temu nasiona chia były jednym z najważniejszych składników pożywienia wspomnianych ludów. Nazwa „chia” z języka Azteków oznacza tłusty, oleisty. Nic więc dziwnego, że szałwia hiszpańska w znacznej mierze składa się z tłuszczów. Szałwia hiszpańska jest dobrym źródłem niezbędnych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych n-3 i n-6 oraz rozpuszczalnej frakcji błonnika pokarmowego. Na szczególną uwagę zasługuje obecność kwasu alfa linolenowego, należącego do rodziny kwasów omega-3. Jest to o tyle istotne, iż w diecie przeciętnego konsumenta znajduje się prawie 20-krotnie więcej kwasów z rodziny omega-6 w stosunku do kwasów z rodziny omega-3. Tymczasem optymalny stosunek kwasów n-3 do n-6 wynosi zaledwie 1:4-1:5. Nadmiar kwasów z rodziny n-6 nie jest wskazany w diecie, ponieważ może zwiększać krzepliwość krwi oraz wywoływać reakcje alergiczne i zapalne.  

W nasionach szałwii hiszpańskiej znajdziemy również składniki mineralne (wapń, fosfor, potas i magnez), witaminy (B1, B2, niacynę, kwas foliowy, witaminę C i A) oraz antyoksydanty. W związku z dużą zawartością tłuszczu, nasiona chia cechują się sporą wartością energetyczną – 100g nasion dostarcza około 500 kcal.

Szałwia hiszpańska – właściwości

W związku z wysoką wartością odżywczą nasion szałwii hiszpańskiej przypisuje się im wiele prozdrowotnych właściwości: obniżające ciśnienie tętnicze krwi, przeczyszczające, przeciwnowotworowe, przeciwbólowe. Działają protekcyjnie na układ sercowo-naczyniowy, wykazują działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne oraz kontrolują poziom lipidów w organizmie. Potencjał antyoksydacyjny nasion chia może zapobiegać szybkiemu starzeniu związanemu z oksydacyjnym uszkodzeniem DNA.

Zawarty w nasionach szałwii hiszpańskiej kwas alfa-linolenowy może wspomagać pracę mózgu oraz poprawiać pamięć i koncentrację. Oprócz tego prozdrowotne działanie kwasu alfa linolowego sprowadza się do obniżania stężenia triacylogriceroli we krwi oraz frakcji VLDL cholesterolu, a podwyższania stężenia frakcji HDL. Dzięki temu przyczynia się do hamowania rozwoju niedokrwiennej choroby serca i miażdżycy. Ponadto kwas alfa linolenowy zapobiega alergiom i łuszczycy oraz rozwojowi niektórych nowotworów.

Jak stosować szałwię hiszpańską?

Szałwia hiszpańska może być wykorzystywana jako składnik deserów, jogurtów, sałatek oraz koktajli. Nasiona można dodawać zmielone, w całości lub w postaci żelu. Żel można wykorzystać w kuchni zamiast jajek. Jedno jajko dodane do wypieków zastąpić można 1 łyżką nasion chia zmiksowanych z 1/3 szklanki wody. Taką miksturę odstawiamy na 15 minut po czym dodajemy do przygotowywanego wypieku.

Z uwagi na wysoką wartość odżywczą oraz szerokie zastosowanie kulinarne warto stosować nasiona chia w codziennej diecie. Na szczególną uwagę zasługuje wysoka zawartość kwasów n-3, dzięki której nasiona chia wykazują szereg prozdrowotnych właściwości m.in. zapobiegają chorobom układu sercowo-naczyniowego, działają przeciwzapalnie i antynowotworowo.