Witamina B5 – właściwości, zapotrzebowanie, niedobór i występowanie
Witamina B5 jest jedną z witamin, których niedobór występuje bardzo rzadko, ponieważ jej dostępność w produktach żywnościowych jest bardzo szeroka. Ma właściwości regenerujące skórę, wpływa ochronnie na serce, ale i jest składnikiem wielu komórek naszego organizmu.
Witamina B5 – właściwości
Witamina B5 wyizolowana została w 1931 roku przez Williamsa w trakcie badań na temat wzrostu drożdży. Jej aktywną formą jest koenzym A, biorący udział w ponad 100 reakcjach metabolicznych w naszym organizmie. Kwas pantotenowy uczestniczy w przekształcaniu hemu do hemoglobiny. Umożliwia regenerację komórek skóry oraz błon śluzowych, a dodatkowo pośredniczy w powstawaniu przeciwciał.
Kwas pantotenowy odgrywa dużą rolę w syntezie związków takich jak cholesterol, hormony sterydowe, czy witaminy A i D. Jest również składnikiem enzymu, który bierze udział w powstawaniu kwasów tłuszczowych.
W badaniach przeprowadzonych na szczurach karmionych kwasem pantotenowym stwierdzono zahamowanie niekorzystnego procesu utleniania lipidów w organizmie oraz korzystny wpływ na zapalenie wątroby wywołanej przez czterochlorek węgla, który jest substancją silnie trującą. Witamina B5 ochrania serce przed chorobą niedokrwienną. Suplementacja witaminą podnosi poziom glutationu – substancji przeciwutleniającej oraz oczyszczającej z silnych toksyn.
Witamina B5 – zapotrzebowanie
Zapotrzebowanie na kwas pantotenowy dla osoby dorosłej wynosi 5 mg na dobę. Spożycie powyżej 10 mg witaminy może wywołać łagodne zaburzenia żołądkowe.
Witamina B5 – występowanie
Produktami, które zawierają najwięcej kwasu pantotenowego są produkty gruboziarniste (np. kasza pęczak, gryczana), otręby pszenne, nasiona roślin strączkowych, żółtko jaja, drożdże, chude mięso oraz wątroba. Niewielkie ilości znaleźć można natomiast w warzywach, owocach oraz w mleku. Dodatkowo witamina B5 syntetyzowana jest przez florę bakteryjną naszego przewodu pokarmowego.
Witamina B5 – niedobór
Witamina B5 jest szeroko rozpowszechnionym związkiem zarówno w produktach zwierzęcych, jak i w roślinnych. Niedobory zdarzają się stosunkowo rzadko i dotyczą głównie krajów słabo rozwiniętych. Zbyt niskie spożycie witaminy B5 prowadzić może do uszkodzeń kory nadnerczy, układu mięśniowego oraz nerwowego. Może to się objawiać drażliwością, zanikiem łaknienia, zmęczeniem, obniżeniem ciśnienia krwi, łuszczeniem skóry oraz łysieniem. Mogą także wystąpić stany zapalne w przewodzie pokarmowym oraz biegunka.
Witamina B5 jako składnik koenzymu A bierze udział w budowie wielu substancji czynnych w organizmie (hemoglobina, kwasy tłuszczowe, przeciwciała). Pomaga w regeneracji skóry oraz błon śluzowych. Udowodniono, że ma także wpływ ochronny na nasze serce. Jak się okazuje każda witamina wykazuje wyjątkowe właściwości, które sprawiają, że jest ona niezbędna dla organizmu.
Literatura:
- Gryszczyńska Agnieszka, Witaminy z grupy B – naturalne źródła, rola w organizmie, skutki awitaminozy [w:] Postępy Fitoterapii (4), Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich w Poznaniu, 2009.
- Ciborowska Helena, Żywienie zdrowego i chorego człowieka, Wydanie IV, rozszerzone i uaktualnione, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2014, ISBN 978-83-200-4867-4.
- Gawęcki Jan, Żywienie człowieka 1, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2010, ISBN 978-83-01-16320-4.