Tran dla dzieci i niemowląt – działanie, olej z rekina czy tran z dorsza?

Spożycie ryb w Polsce plasuje się na niewystarczającym poziomie. Średnio 80% Polaków spożywa posiłek rybny raz w tygodniu lub rzadziej. Podobne statystyki dotyczą dzieci, których żywienie zależne jest od wyborów ich rodziców. Skutkiem tego zjawiska jest niedobór w pożywieniu nienasyconych kwasów tłuszczowych z rodziny omega-3, które stanowią udokumentowany czynnik zapobiegający m.in. chorobom układu sercowo-naczyniowego, depresji, chorobom układu nerwowego. Oleje rybie (tran) pozyskiwane z wątroby ryb stanowią cenne źródło kwasów n-3. Czy warto zastosować ich suplementację w postaci tranu?
Tran
Wiele źródeł przestrzega przed nadmiernym spożywaniem ryb ze względu na obecność w nich dioksyn i metali ciężkich (rtęć), które wykazują szkodliwe działanie na organizm człowieka. Z drugiej strony istnieje wiele pozytywnych aspektów przemawiających na korzyść spożywania ryb oraz ich przetworów. Naprzeciw omawianej kwestii mogą wyjść preparaty farmaceutyczne. W uzasadnionych przypadkach korzystna będzie suplementacja, która pozwoli na dostarczenie ważnych składników odżywczych bez konieczności spożywania zagrożonego zatruciem mięsa ryb. Wydaje się równie korzystne suplementowanie wybranych składników, które dostarczalibyśmy z mięsem rybim, ale ze względów bezpieczeństwa ograniczamy ich spożycie.
Tran to ciekły tłuszcz pozyskiwany wyłącznie z wątroby ryb morskich z rodziny dorszowatych. Na rynku istnieją również preparaty tłuszczu pozyskiwanego z wątroby rekina, jednak wówczas jest określany jako olej z wątroby rekina a nie tran. W naturalnej postaci ma dosyć nieprzyjemny smak, ale w obecnych czasach dostępnych jest wiele preparatów smakowych. Korzystne działanie tranu na zdrowie człowieka opiera się na wysokiej zawartości nienasyconych kwasów tłuszczowych szczególnie z rodziny omega 3 oraz witamin rozpuszczalnych w tłuszczach A, D i E.
Wśród kwasów tłuszczowych wchodzących w skład rodziny n-3, na szczególną uwagę zasługują: kwas eikozapentaenowy (EPA) i dokozaheksaenowy (DHA) oraz kwas linolenowy (ALA), który stanowi substrat do syntezy dwóch pierwszych. Kwasy tłuszczowe DHA i EPA wykazują szerokie spektrum działania na układ nerwowy, sercowo-krążeniowy, wykazują działanie przeciwnowotworowe oraz wspierające prawidłowy wzrok, a co ważne nie są syntetyzowane w organizmie człowieka w wystarczających ilościach, zatem koniecznie należy je dostarczać wraz ze spożywaną żywnością.
Działanie tranu
Ryby, a dokładniej – tłuszcz rybi, od dawna uznawany był za „paliwo dla mózgu”. Ponadto już w 1907 r. w stanach Zjednoczonych, tran był przepisywany osobom z chorobami stawów, kręgosłupa, krzywicą, zgorzelami zębów, słabym wzrokiem, niską odpornością oraz licznymi wykwitami skórnymi. W czym tkwi tajemnicza moc tranu? Odpowiedź brzmi – w skoncentrowanej dawce następujących związków:
- wielonienasyconych kwasów tłuszczowych z rodziny omega-3,
- witaminy A wspomagającej wzrok i układ odpornościowy,
- witaminy D3 wzmacniającej układ odpornościowy, szkieletowy, mineralizację kości oraz zębów,
- witaminy E, czyli silnego przeciwutleniacza, który po pierwsze chroni nietrwałe wielonienasycone kwasy tłuszczowe przed utlenieniem oraz tę samą funkcję pełni w naszym organizmie niwelując wytworzone w wyniku przebiegu licznych przemian metabolicznych wolne rodniki.
Wiele badań zostało poświęconych badaniu właściwości prozdrowotnych, jakie posiadają kwasy tłuszczowe z rodziny ω-3. Aktualnie uważa się, że ich spożycie w zalecanych dawkach zmniejsza ryzyko przedwczesnego zgonu, rozwoju nowotworów, nadciśnienia tętniczego krwi, cukrzycy typu 2 oraz wpływa na prawidłową funkcję mózgu i oczu. Kwas DHA wspiera właściwy rozwój mózgu oraz układu nerwowego u płodu oraz małych dzieci. Wykazano że dzieci przyjmujące odpowiednią dawkę DHA w pierwszych latach życia, osiągały lepsze wyniki w testach na inteligencję. Równie ważnym składnikiem tranu jest witamina D, która obecnie uważana jest za związek o szerokim spektrum działania na organizm człowieka.
Tran dla niemowląt i dzieci
Niemowlęta pozyskują wielonienasycone kwasy tłuszczowe omaga-3 oraz witaminę D z różnych źródeł w zależności od sposobu karmienia. Źródłami pokarmowymi są mleko matki, mieszanki mlekozastępcze dla niemowląt oraz po 6. miesiącu życia żywność, o którą rozszerzamy dietę niemowlęcia.
Do 6. miesiąca życia nie zaleca się suplementacji kwasami DHA i EPA u niemowląt karmionych piersią, jeśli dieta mamy zawiera odpowiednią ilość ryb morskich. Aby wypełnić zapotrzebowanie na kwasy omega-3 u mamy karmiącej, powinna ona spożyć tygodniowo np. dwie porcje łososia po 100 g. W przypadku niemowląt karmionych mlekiem modyfikowanym, nie ma konieczności podawania dodatkowej suplementacji, o ile stosowane mieszanki mlekozastępcze dla niemowląt zostały wzbogacone o WNKT n-3. W przypadku niemowląt po ukończeniu 6. miesiąca życia karmionych piersią lub mlekiem modyfikowanym, kiedy nadchodzi moment rozszerzenia diety, należy zadbać o porcje ryb w ciągu tygodnia lub zdecydować się na suplementację tranem przeznaczonym dla niemowląt. Niemowlęta do 2. roku życia powinny spożywać 100 mg DHA. W przypadku witaminy D, odgórną suplementację zaleca się niemowlętom już od pierwszego dnia życia.
Dla dzieci po ukończeniu 24. miesiąca do 18. roku życia, zalecana dawka WNKT omega-3 wynosi 250 mg EPA + DHA. Podobnie jak w przypadku niemowląt po ukończeniu 6. miesiąca życia, jeśli dziecko nie spożywa ryb morskich oraz przetworów rybnych, warto rozważyć wprowadzenie tranu do diety dziecka.
Tran z dorsza czy rekina?
Tran z wątroby dorsza jest szczególnie bogatym źródłem kwasów omega-3 oraz witamin D, A i E. Jest doskonałym produktem dla dzieci, celem wzbogacenia ich diety o wymienione składniki, przy niskim spożyciu ryb oraz przetworów rybnych przez niemowlęta (również mamy karmiące) i dzieci. Olej z wątroby rekina (często błędnie określany jako tran) zawiera mniejszą dawkę DHA i EPA oraz witaminy D i A. Tłuszcz pozyskiwany z wątroby rekina to dobry produkt na wzmocnienie naturalnej odporności dzieci, poprzez wzmocnienie układu immunologicznego. Składnikami aktywnymi immunomodulującymi zawartymi w omawianym produkcie są alkiloglicerol i skwalen. To substancje, które wpływają na uruchomienie licznych mechanizmów odpowiedzi immunologicznej oraz komórek układu odpornościowego (granulocyty, limfocyty, monocyty).
Kwasy tłuszczowe DHA i EPA oraz witamina D są niezbędnymi składnikami w diecie dziecka, warunkującymi ich prawidłowy rozwój psychomotoryczny. Tran z wątroby dorsza jest dobrym źródłem wielonienasyconych kwasów tłuszczowych z rodziny omega 3, deficytowych w diecie Polaków, oraz witamin rozpuszczalnych w tłuszczach A, D i E. Olej z wątroby rekina z kolei zawiera mniej kwasów DHA i EPA oraz witaminy A, D, E względem tranu, ale w zamian stanowi dobre źródło alkiloglicerolu i skwalenu, czyli substancji immunomodulujących. Korzystne działanie zaobserwujemy stosując regularną, stałą i zgodną z zaleceniami producenta lub lekarza, suplementację wybranym preparatem przez okres minimum 3 miesięcy.
Literatura:
Kołodziejczyk M.: Spożycie ryb i przetworów rybnych w Polsce – analiza korzyści i zagrożeń. Rocznik PZH 2007, 58, 1: 287-293
Zdrojewicz Z., Adamek M., Machelski A., Wójcik E.: Wpływ kwasów tłuszczowych (omega) zawartych w rybach na organizm człowieka. Medycyna Rodzinna 2015, 3, 18: 137-143
Szajewska H., Socha P., Horvath A. ,Rybak A., Dobrzańska A., Borszewska-Kornacka M.K., Chybicka A., Czerwionka-Szaflarska M., Gajewska D., Helwich E., Książyk J., Mojska H., Stolarczyk A., Weker H.: Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Standardy Medyczne/Pediatria 2014, 11, 321-338
Roszkowska A. Tran dla niemowlaka: na czym polega jego fenomen? Czy warto dawać tran dzieciom? miesięcznik „M jak mama” 2013.
Wodowska J.: Tran kontra olej z wątroby rekina. https://www.doz.pl/czytelnia/a12056-Tran_kontra_olej_z_watroby_rekina

Dbając o zdrową, pełnowartościową dietę swojego malucha rodzic może poprawić sprawność nie tylko intelektualną, ale i fizyczną dziecka. Wysoka odporność gwarantuje niższą podatność na infekcje, choroby i przeziębienia, dzięki czemu pociecha zamiast siedzieć w domu może spędzać czas na zabawie z rówieśnikami. czytaj więcej
W czasach naszych babć najlepszym sposobem na wzmocnienie odporności u dzieci był tran. Pod tym względem jednak nic się nie zmieniło. Tren jest źródłem wielu cennych dla organizmu substancji, które wzmacniają nasz układ immunologiczny. czytaj więcej
Opinie
wyłącz pisanie odpowiedziTwoja opinia jest ważna. Zarówno dla nas jak i innych osób korzystających z naszego serwisu.
Już za 20zł ! Tabela zamienników GRATIS !