Sól
Sól, czyli chlorek sodu, pozyskuje się z podziemnych złóż minerału – halitu, który składa się niemal wyłącznie z chlorku sodu. Jest to tak zwana sól kamienna. Innym sposobem na pozyskanie soli jest odparowanie wody morskiej. Te dwa rodzaje w zasadzie niczym się od siebie nie różnią, ponieważ oba są poddawane procesowi oczyszczania ze wszystkich dodatkowych minerałów.
Właściwości odżywcze soli – witaminy i minerały
Światowa Organizacja Zdrowia zaleca, aby dzienna dawka używanej soli nie była większa niż 5 g. To ilość mieszcząca się w jednej małej łyżeczce. Trzeba brać przy tym pod uwagę, że chlorek sodu występuje także w gotowych produktach, które spożywa się na co dzień. Zazwyczaj i tak dzienna zalecana dawka jest już przekraczana.
Nadmiar soli w diecie ma wyłącznie negatywne skutki. Powoduje on nadciśnienie tętnicze oraz zwiększa ryzyko wystąpienia choroby wieńcowej. Sól wzmaga również pragnienie, które często zaspokajane jest słodkimi napojami,przez co przyczynia się pośrednio do powstawania otyłości. Z pewnością powinny z niej zrezygnować osoby przebywające na diecie odchudzającej.
Na rynku dostępna jest również sól nieoczyszczona. Zawiera ona maksymalnie 3% innych minerałów poza czystym chlorkiem sodu. Nadają one soli delikatne zabarwienie, na przykład różowawe lub niebieskawe. Jednakże biorąc pod uwagę, ile soli powinno się jeść, taka ilość niewiele zmienia w jej składzie.
Zwykła, oczyszczona biała sól jest dodatkowo jodowana i jest to właściwie jej jedyna pozytywna cecha. Niedobór jodu prowadzić może do niedoczynności tarczycy. To bardzo groźne, zwłaszcza u dzieci przebywających jeszcze w brzuchu matki. Skutkować może niedorozwojem umysłowym i fizycznym. Zbyt mała ilość jodu na dobę dostarczona do organizmu dziecka powoduje kretynizm – ciężkie upośledzenie, które niegdyś było częstym schorzeniem. Dlatego od 1996 roku sól produkowana w Polsce musi być obowiązkowo jodowana. Polskie gleby są ubogie w ten pierwiastek i w roślinach nie występuje on w dostatecznej ilości.
Zastosowanie soli
Sól to najpopularniejsza przyprawa, odpowiedzialna za nadanie potrawom słonego smaku.
Istnieje dużo rodzajów soli, które jednak niewiele różnią się między sobą składem. Sól himalajska, chociaż wielokrotnie droższa, nie jest zdrowsza od swojego morskiego odpowiednika. Zawiera ona mniejsze ilości jodu, więc przy używaniu tego rodzaju soli należy zadbać, aby dieta była dostatecznie bogata w ten pierwiastek.
Sól sprzedawana jest w różnym stopniu zmielenia, które nie ma wpływu na jej wartości. Sól kuchenna nigdy się nie psuje, a jej data przydatności do użycia odnosi się do substancji przeciwdziałających zbrylowaniu oraz ulotności jodu. Z tego powodu sól przechowywać trzeba w suchym i zacienionym miejscu.