Serotonina – działanie, źródła w pożywieniu

16 18 20

Serotonina zwana też hormonem szczęścia jest dość dobrze znana ze swoich właściwości poprawiających nastrój oraz relaksujących. Serotonina jest niezbędna dla dobrego samopoczucia, snu i apetytu, w związku z tym jej deficyt w ośrodkowym układzie nerwowym powoduje wiele niekorzystnych zmian w naszym organizmie. Wyjaśnijmy sobie zatem, skąd ona się bierze i jak działa.

Serotonina

Serotonina, inaczej 5-hydroksytryptamina to biologicznie czynna substancja wydzielana przez podwzgórze. Odpowiada za przekazywanie informacji pomiędzy komórkami mózgowymi, jest tzw. neuroprzekaźnikiem. Rola tego hormonu sprowadza się głównie do regulacji czynności wydzielniczej i motoryki przewodu pokarmowego. Serotonina powstaje w wyniku rozkładu egzogennego aminokwasu jakim jest l-tryptofan. Warto tutaj nadmienić, iż zarówno deficyt, jak i nadmiar obu związków oraz ich zaburzony metabolizm negatywnie wpływa na pracę jelit, a także przyczynia się do obniżenia samopoczucia (depresji), bezsenności, osłabionego popędu seksualnego oraz braku apetytu. Prawidłowy poziom tych substancji w naszym ustroju jest niezwykle ważny. W przeprowadzonych w ostatnich latach badaniach naukowych odkryto, że wyczerpanie zapasów serotoniny może powodować apatię lub rozdrażnienie. Nie bez powodu zatem serotonina nazywana jest hormonem szczęścia.

Serotonina – działanie

Serotonina to hormon niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania ludzkiego organizmu, m.in bierze udział w regulacji ciśnienia i krzepnięcia krwi, w przebiegu procesu dojrzewania, odnawiania się i wzrostu komórek oraz w menstruacji, odpowiada za utrzymywanie właściwej temperatury ciała, wspomaga procesy trawienne organizmu, a także odgrywa istotną rolę w percepcji bólu (jeżeli poziom tego hormonu w naszym organizmie jest niski, to ból jest bardziej odczuwalny). Serotonina również wpływa na stan naszej kondycji psychicznej, regulując czynności w ośrodkowym układzie nerwowym (OUN), jest  jednym z neuroprzekaźników, pośredniczy w przenoszeniu informacji z jednej części mózgu do innej. Serotonina to bardzo ważny hormon o działaniu antydepresyjnym, jej niedobór powoduje obniżony nastrój, osłabiony popęd seksualny, brak apetytu, zaburzenia snu, dezorientację, rozdrażnienie, skłonności do obżarstwa, a także wywołuje agresję oraz depresję.

Serotonina – źródła

Serotonina jest neuroprzekaźnikiem o działaniu relaksacyjnym oraz znoszącym napięcie nerwowe i psychiczne, powstaje w wyniku przemiany tryptofanu, który nie jest syntetyzowany przez ludzki organizm – jest aminokwasem egzogennym i musi być dostarczony do organizmu wraz z pokarmem. Tryptofan obecny jest w wielu produktach spożywczych, zarówno pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego. Duża ilość tego aminokwasu jest zawarta m.in w mięsie (wołowina, wieprzowina, baranina, drób), w rybach, jajach, mleku, pestkach dyni, nasionach sezamu etc. Warto tutaj wspomnieć, iż podwyższona zawartość tryptofanu występuje w pokarmach o dużej zawartości białka. Nie można jednak zapominać o tym, iż w przekroczeniu przez barierę krew-mózg w sposób istotny pomagają tryptofanowi węglowodany. Otóż w normalnych warunkach tryptofan ”walczy” z innymi aminokwasami krążącymi w krwiobiegu o przejście przez barierę krew-mózg. Wzrost poziomu cukru we krwi po spożyciu posiłku zasobnego w węglowodany stymuluje trzustkę do uwolnienia insuliny. Insulina to hormon, który transportuje glukozę do komórek mięśniowych, wątrobowych i tłuszczowych, ale to nie wszystko. Insulina również obniża poziom aminokwasów w krwiobiegu z wyjątkiem tryptofanu, dzięki czemu może on swobodnie przenikać do mózgu. W ten oto sposób może dojść do wzrostu wydzielania serotoniny.

Spożywanie żywności ma na celu nie tylko dostarczenie organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych i zaspokojenie głodu fizjologicznego, ale również dość często staje się rozwiązaniem na zaspokojenie potrzeb emocjonalnych. Niektóre składniki pokarmowe (witaminy z grupy B, poszczególne kwasy tłuszczowe, węglowodany czy kofeina) zwiększają syntezę neuroprzekaźników, takich jak dopamina i serotonina, przez co pozytywnie wpływają na naszą kondycję psychiczną. Nie należy jednak popadać w nadmierny optymizm, gdyż spożywanie dużej ilości jedzenia, zwłaszcza wysoko przetworzonego jak słodycze, mogą doprowadzić do rozwoju nadwagi i otyłości, co może skutecznie przyczynić się do pojawienia depresji. Nie ulega wątpliwości, iż jedynie odpowiednio zbilansowana dieta w sposób istotny może pozytywnie wpływać zarówno na nasze samopoczucie, jak i nastrój.

Literatura:

  1. Paweł Glibowski, Alicja Misztal ,,WPŁYW DIETY NA SAMOPOCZUCIE PSYCHICZNE”  BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. – XLIX, 2016, 1, str. 1 – 9
  2. Influence of Tryptophan and Serotonin on Mood and Cognition with a Possible Role of the Gut-Brain Axis Trisha A. Jenkins,1,* Jason C. D. Nguyen,1 Kate E. Polglaze,1 and Paul P. Bertrand1,2
  3. The role of serotonin in human mood and social interaction. Insight from altered tryptophan levels. Young SN1, Leyton M.
Kup dietę online – od dietetyka
Opublikowano ponad miesiąc temu
Oceń artykuł
Serotonina – działanie, źródła w pożywieniu - 5.0/5. Oddano 2 głosy.
Autor artykułu:
, Trener personalny i pasjonat zdrowego stylu życia.