Zespół Conna (hiperaldosteronizm) – objawy, leczenie
🕣 3 min czytania
Aktualizacja: 10 marca, 2025
Zespół Conna jest schorzeniem, które wiele osób bagatelizuje. Cierpisz na przewlekłe, oporne w leczeniu nadciśnienie? W ostatnich badaniach krwi wykazano u Ciebie niskie stężenie potasu? Często oddajesz mocz? Czujesz, że Twoje mięśnie stają się słabsze mimo, że starasz się żywić prawidłowo? Skonsultuj swoje spostrzeżenia z lekarzem prowadzącym, bo być może chorujesz na zespół Conna. W dzisiejszym artykule postaramy się wyjaśnić, czym spowodowane jest to schorzenie, jakie są najczęstsze objawy i czy istnieją skuteczne sposoby leczenia. Zapraszamy do lektury!
Zespół Conna
Zespół Conna zwany także hiperaldosteronizmem stanowi jednostkę chorobową, powodowaną nadmiernym wydzielaniem hormonu – aldosteronu przez nadnercza. Gruczoł ten zlokalizowany jest na górnych biegunach obu nerek [1]. Wysokie stężenie hormonu może być podyktowane występowaniem niezłośliwego guza zlokalizowany na korze nadnerczy lub nadmiernym rozrostem samego gruczołu (ponad połowa przypadków) [2].
Zespół Conna – objawy
Aldosteron, jako jeden z głównych hormonów regulujących gospodarkę wodno-mineralną ustroju ma za zadanie kontrolować stężenie sodu poprzez jego ponowne wchłanianie w kanalikach nerek oraz potasu – zwiększając jego usuwanie wraz z moczem [3]. Nadmierna aktywność hormonu doprowadza do zaburzenia wspomnianej gospodarki. Powstała w następstwie hipokaliemia (stężenie potasu poniżej przewidywanych norm) jest przyczyną głównych objawów klinicznych zespołu Conna takich jak [4][5]:
- odczuwalne osłabienie siły mięśniowej oraz ich kurcze,
- poliuria (wzmożone oddawanie moczu),
- zaburzenia rytmu serca,
- wzmożone pragnienie,
- oporne na leczenie lekami hipotensyjnymi nadciśnienie tętnicze.
Zespół Conna – leczenie
Właściwie dobrany sposób terapii jest ściśle powiązany z podłożem choroby. U pacjentów z wykrytym gruczolakiem wskazana jest zwykle adrenalektomia – chirurgiczne usunięcie jednego lub obu gruczołów nadnerczy [2]. Z uwagi na postęp technologiczny i znacznie krótszy okres rekonwalescencji pacjenta, w obecnych czasach operacja ta przebiega przy użyciu techniki laparoskopowej [6]. W przypadku obustronnego przerostu nadnerczy terapia obejmuje leczenie zachowawcze [7]. Farmakoterapia obejmuje najczęściej leki z grupy blokerów receptora aldosteronowego (diuretyki oszczędzające potas) takie jak spironolakton czy eplerenon. Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne rekomenduje stosowanie antagonistów aldosteronu u pacjentów z umiarkowaną i ciężką niewydolnością serca zaś według zaleceń zawartych w UpToDate z 2012 roku leki blokujące działanie aldosteronu należy stosować tylko u tych pacjentów, u których stężenie potasu jest < 5,0 mEq/l, a GRF > 30 ml/min/1,73 m2 [8][9].
W typowym postępowaniu niefarmakologicznym pacjentów z zespołem Conna kluczowa będzie odpowiednia dieta. Podstawą zaleceń wspomagających terapię jest dieta niskosodowa (< 2300 mg/doba) oraz względnie wysokopotasowa (przynajmniej 4700 mg/doba). [10][11]. Niskie stężenie sodu w diecie można osiągnąć ograniczając dosalanie potraw, unikając kupna gotowych mieszanek przypraw czy kupna wysokoprzetworzonej żywności [12]. O właściwe stężenie potasu można zadbać włączając do diety [13]:
- morele suszone – 1666 mg /100g
- awokado – 600 mg/100g
- banany – 395 mg/100g
- ziemniaki – 357 mg/100g
- kiwi – 290 mg/100g
- pomidory – 282 mg/100g
Literatura:
- Szczeklik A., Gajewski P.: Interna Szczeklika 2016. Medycyna Praktyczna, Kraków 2016.
- Young W.F.: Primary aldosteronism: management issues. Ann. N. Y. Acad. Sci. 2002, 970,61.
- Górski J.: Fizjologia człowieka. PZWL. Warszawa, 2010.
- Słowińska- Srzednicka J., Kruszyńska A.: wpływ hiperaldosteronizmu na układ sercowo- naczyniowy. Postępy Nauk Medycznych, t. XXV, nr 11, 2012.
- Weiner D.: Endocrine and Hypertensive Disorders of Potassium Regulation: Primary Aldosteronism. Semin Nephrol. 2013 May; 33(3): 265–276.
- Brown C.A., Bouldin M.J., Blackston J.W. et al.: Hyperaldosteronism: the internist’s hypertensive disease. Am. J. Med. Sci. 2002, 324, 227.
- Foo R., O’Shaughnessy K.M., Brown M.J.: Hyperaldosteronism: recent concepts, diagnosis, and management. Postgrad. Med. J. 2001, 77, 639.
- Krysiak R., Okopień B., Herman Z.S.: Współczesne spojrzenie na rolę aldosteronu w fizjologii, patologii i terapii. Pol. Merk. Lek. 2005, 108, 728.
- Colucci W: Use of aldosterone antagonists in heart failure. 2012 UpToDate (www.uptodate.com). Dostęp: 24.10.2017
- Jarosz M.: Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja. IŻŻ. Warszawa, 2012.
- Young W.F.: Primary aldosteronism-changing concepts in diagnosis and treatment. Endocrinology 2003, 144, 2208.
- Gawęcki J.: Żywiecznie człowieka zdrowego i chorego. Tom II. PWN. Warszawa, 2015.
- http://nutritiondata.self.com. Dostęp: 24.10.2017
Autor artykułu:
