bonavita
bonavita

Menu główne

  • Diety
  • BonaVita.pl
  • Artykuły
    • Diety od A do Z
      • Dieta ketogeniczna – kompletny przewodnik
      • Korzyści zdrowotne mniszka lekarskiego w Twojej diecie
      • Jak zacząć odchudzanie: wskazówki dla początkujących?
      • Jak pozbyć się tłuszczu trzewnego?
      • Dieta białkowo-tłuszczowa na redukcji – jadłospis i efekty
    • Odżywianie
      • Napój izotoniczny – czym jest?
      • Talerz zdrowego żywienia
      • Porzeczka – dlaczego warto spożywać porzeczki?
      • Ziołowe herbaty na upały
      • Korzyści zdrowotne ostrego jedzenia
    • Psychologia
      • Jak poprawić pamięć i koncentrację? 7 skutecznych sposobów
      • Miłość zmienną jest – 6 etapów rozwoju związku
      • Proste i niezawodne sposoby na radzenie sobie ze stresem
      • Zaburzenia odżywiania towarzyszące depresji
      • Stres i aspekty żywieniowe u osób pracujących
    • Sport
      • Ćwiczenia na jędrne uda i pośladki – pozbądź się cellulitu
      • Jumping fitness – zasady, efekty i przeciwwskazania
      • Siłownia dla kobiet – szczegółowy plan na początek
      • Co jeść po treningu: 6 doskonałych przepisów
      • Węglowodany przed i po treningu. Podział węglowodanów
    • Zdrowie
      • Ziemia okrzemkowa – właściwości, zastosowanie i korzyści zdrowotne
      • Czosnek może szkodzić – poznajmy skutki uboczne jego spożywania
      • Olej z czarnuszki, jego zastosowanie i cudowne właściwości. Nie uwierzysz, że…
      • Dieta w chorobie Leśniowskiego-Crohna
      • Produkty o działaniu przeciwzapalnym
  • Tabele
    • Produkty spożywcze
    • Dodatki do żwyności
    • Witaminy
  • Przepisy
  • Kontakt
Ulubione
  1. Home
  2. Artykuły
  3. Ryż – biały, czerwony, czarny, dziki. Który ryż jest najzdrowszy? Przepisy na dania z ryżem

Ryż – biały, czerwony, czarny, dziki. Który ryż jest najzdrowszy? Przepisy na dania z ryżem

ryż czerwony czarny dziki najzdrowszy ryż
🕣 4 min czytania

Aktualizacja: 22 stycznia, 2025

Gatunek Oryza sativa od wieków stanowił podstawę jadłospisu niemalże połowy ludności świata. Choć na naszej planecie występuje wiele odmian ryżu, każda z nich ma inne właściwości, walory smakowe i zastosowanie. Ryż biały jest najbardziej znaną i popularną odmianą w polskich kuchniach, aczkolwiek mało kto zdaje sobie sprawę z tego, iż w tych mniej znanych, kolorowych ziarenkach znajduje się znacznie więcej związków o właściwościach prozdrowotnych.

SPIS TREŚCI

Toggle
  • Ryż biały
  • Ryż czerwony
  • Ryż czarny – „zakazany ryż”
  • Ryż dziki
  • Najzdrowszy ryż
  • Przepisy na dania z ryżem

Ryż biały

Uniwersalny smak, niska cena sprawiły, iż ów produkt zagościł na naszych talerzach. Biały ryż, pomimo swojej popularności, jest znacznie uboższy pod względem wartości odżywczych od kolorowych odmian. Pozbawiony łupiny, otrąb i zarodka traci swoje wartości odżywcze w wyniku procesu oczyszczania, a następnie polerowania, zyskując w zamian znacznie dłuższy okres przydatności do spożycia i przechowywania. Białe odmiany są lekkostrawne i z tej uwagi potrawy na bazie tego ryżu znalazły zastosowanie w żywieniu osób zmagających się z biegunką, wysoką gorączką oraz dolegliwościami układu trawiennego. Zaletą białego ryżu jest również szybkość przygotowania (czas gotowania: 10–15 minut) i delikatny, łagodny smak.

Ryż czerwony

Ta kolorowa odmiana charakterystyczną barwę łupiny zawdzięcza obecności antocyjanów, naturalnych przeciwutleniaczy niezbędnych w profilaktyce schorzeń o podłożu rodnikowym. Najbardziej znane odmiany barwy czerwonej pochodzą z Butanu i Tajlandii, choć spotykane są również odmiany europejskie: włoski Ermes i francuski Camargue [1].  Orzechowy aromat i słodkawy smak czerwonego ryżu  sprawiły, iż zagościł na dobre w kuchni niejednego konesera. Doskonale sprawdza się jako dodatek do potraw z drobiu jak i z warzyw oraz główny składnik sałatek. Czerwony ryż  należy gotować na sypko, w niewielkiej ilości wody  (1 porcja wody na 2 porcje ryżu) przez okres około 40 minut.

Ryż czarny – „zakazany ryż”

Pokryty czarną otoczką ryż występuje na wielu obszarach Azji. Niegdyś niedostępny dla biedoty, współcześnie ze względu na wysoką cenę mniej popularny. Ciekawostką jest, iż w Chinach „zakazany ryż” był pokarmem zarezerwowanym wyłącznie dla cesarza. Wierzono bowiem, iż cesarski pokarm posiada zbawienne właściwości, zapewniając zdrowie i długowieczność. Ponadto produkt ten jest dobrym źródłem witamin z grupy B, witaminy  E oraz błonnika pokarmowego. Oprócz tego stanowi bogactwo składników mineralnych: magnezu, żelaza, fosforu i cynku. W niektórych źródłach literaturowych bywa porównywany do jagód, gdyż „posiada więcej prozdrowotnych antocyjanów, błonnika, witamin, a jednocześnie mniej cukru” [2].  W kuchni stosowany jest jako dodatek do dań z dziczyzny, drobiu oraz ryb. Po zagotowaniu jego ziarna zmieniają barwę z czarnej na  purpurową.

Dowiedz się więcej na temat czarnego ryżu!

Ryż dziki

Dziki ryż nazywany również ostrudą wodną bądź owsem wodnym wbrew pozorom nie należy do gatunku botanicznego Oryza sativa, bowiem zaliczany jest do traw porastających bagniste tereny Ameryki Północnej. Warto wiedzieć, iż „Zizania wodna” wyróżnia się znacznie wyższą zawartością białka (tab.1) aniżeli ceniona przez żywieniowców odmiana brązowa. Ponadto jest cennym źródłem witamin z grupy B (stanowi najbogatsze źródło tiaminy i niacyny) oraz składników mineralnych zwłaszcza potasu i fosforu. Owies wodny jest produktem o niskim indeksem glikemicznym i z tej uwagi można go z powodzeniem włączyć nie tylko do diety diabetyków, ale również osób zmagających się z nadmierną masą ciała. Jego długie, cienkie, ciemnobrązowe ziarenka charakteryzują się wyrazistym smakiem oraz zbożowo-orzechowym aromatem, w związku z powyższym stanowią idealne uzupełnienie potraw z ciemnych mięs, drobiu oraz ryb. Dziki ryż można również wykorzystać jako dekoracyjny dodatek do deserów i sałatek w połączeniu z białymi odmianami. Choć zbyt długi czas gotowania (około 40 minut) i wysoka cena owego ryżu może niektórych zniechęcać, warto czasem urozmaicić codzienne żywienie, włączając go do swojego menu.

Najzdrowszy ryż

Rynek krajowy oferuje szeroką gamę rozmaitych odmian ryżu w formie paczkowanej, jak i w torebkach. Ponadto dostępne są produkty spożywcze wytwarzane z ryżu, takie jak: mąka, olej, płatki, syrop oraz mleko. Z punktu widzenia żywieniowego  najbardziej wartościowym produktem jest ryż nieprzetworzony. Szeroka gama witamin i składników mineralnych skoncentrowana jest właśnie w zarodku i otrębach, i z tej uwagi ten naturalny brązowy bądź pełnoziarnisty winien być zamiennikiem węglowodanowym dań głównych. Warto wiedzieć, iż kolorowe odmiany ryżu obfitują w szereg związków o wysokiej aktywności biologicznej, które nadają im nie tylko wyjątkową barwę, lecz również silne właściwości przeciwutleniające. Odmiany pełnoziarniste, ze względu na obecność błonnika pokarmowego, doskonale sprawdzą się w żywieniu osób z nadmierną masą ciała, jak i w diecie diabetyków.

Tabela 1. Charakterystyka wybranych  odmian ryżu

Ryż biały Ryż czerwony Ryż czarny Ryż dziki
cena 2–4 zł (400g) 8–10 zł (400g) 10–11 zł (400g) 18–20 zł (250g)
kraj  pochodzenia Rumunia Tajlandia Tajlandia Kanada
informacja o wartości odżywczej
Wartość energetyczna 357 kcal 351 kcal 368 kcal 358 kcal
Tłuszcz

– kwasy tłuszczowe nasycone

0,9 g

0,2 g

1,7 g

0,3 g

1,6 g

0,54 g

1,1 g

0,2 g

Węglowodany

– cukry

79 g

0,1 g

75 g

1,7 g

76,2 g

0 g

69 g

2,5 g

Białko 7,9 g 7,5 g 7,5 g 15 g
Sól <0,01 g 0,03 g 0,0 g 0,02 g

Przepisy na dania z ryżem

Ryż od zarania dziejów gościł na stołach wschodnich, współcześnie coraz częściej znajduje swoje miejsce w kuchni niejednego Polaka. Najbardziej popularne odmiany białe wykorzystywane są jako dodatek do drugich dań bądź główny składnik smaków dzieciństwa: ryżu z jabłkami i cynamonem.

Przepis na kurczaka w sosie curry z ryżem

Składniki:

  • 500 g filetów z kurczaka
  • 1 cebula
  • 1–2 ząbki czosnku
  • 3 łyżeczki przyprawy curry
  • 200 ml mleczka kokosowego
  • olej rzepakowy
  • 200 g ryż jaśminowy

Przygotowanie:

Mięso pokrój w kostkę, dopraw solą (opcjonalnie), pieprzem, podsmaż na patelni. Posiekaj cebulę, po czym zeszklij ją na odrobinie oleju. Ananasa pokrój w kostkę, dodaj do cebuli, całość podsmaż i połącz z mięsem. Dodaj mleczko kokosowe, curry i rozgnieciony czosnek. Potrawę przypraw do smaku sproszkowanym imbirem, duś kilka minut na małym ogniu. Ryż ugotuj w lekko osolonej wodzie, według instrukcji zamieszczonej na opakowaniu.

rozwiń

Kolorowe odmiany będą doskonałą propozycją dla poszukiwaczy wyrafinowanych smaków, jak również eleganckim (smakowo i estetyczne) urozmaiceniem sobotnich przyjęć.

Przepis na sałatkę egzotyczną z czerwonego ryżu

Składniki:

  • 200 g czerwonego ryżu
  • ½ świeżego ananasa
  • 1 dojrzałe awokado
  • sok z ½ cytryny
  • garść owoców suszonej żurawiny
  • natka pietruszki
  • 1 łyżka oleju rzepakowego

Przygotowanie:

Ryż ugotuj zgodnie z instrukcją podaną na opakowaniu. Awokado przetnij wzdłuż, wyjmij pestkę i skrop sokiem z cytryny. Następnie pokrój w kostkę wraz z ananasem. Składniki przełóż do salaterki, dodaj drobno posiekaną natkę pietruszki i wymieszaj. Całość posyp owocami żurawiny. Na koniec dodaj łyżkę oleju rzepakowego.

rozwiń

Białe odmiany od wieków uznawano za lekkostrawny pokarm, którego działanie wykorzystywano w leczeniu biegunek, stanów zapalnych czy innych problemów trawiennych. Rosnące zainteresowanie rozmaitymi odmianami ryżu, jego walorami prozdrowotnymi sprawia, iż współcześnie gości na naszych stołach nie tylko najbardziej popularna odmiana biała. Bowiem w świetle aktualnych doniesień literaturowych większość witamin, składników mineralnych i błonnika tkwi właśnie w otrębach i zarodku. W związku z powyższym warto wykorzystać smakowe i odżywcze walory ryżu, łącząc rozmaite odmiany z ulubionymi potrawami.

Literatura:

  1. Nam Nguyen H. 2014. Rozwój światowego rynku ryżu w latach 1961 – 2011. Praca doktorska. Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, Wydział Inżynieryjno-Ekonomiczny, Wrocław.
  2. Zdrojewicz Z., Jagodziński A., Kowalik M. 2017. Ryż to zdrowie – prawda czy mit? Medycyna Rodzinna, 20, 1, 53-59.
Opublikowano ponad miesiąc temu
Oceń artykuł
Oceń artykuł
Autor artykułu:
Dominika Guzik
Dominika Guzik , Dyplomowany dietetyk i biotechnolog żywności. Pasjonatka sztuki kulinarnej i ziołolecznictwa.
Udostępnij na FB
Wyślij na e-mail
Dodaj do ulubionych
olej ryżowy właściwości przepisy
Oleje i tłuszcze

Olej ryżowy – właściwości, na…

Tłuszcze roślinne jako zdrowsza alternatywa dla tłuszczów zwierzęcych chętnie wykorzystywane są w codziennej diecie. Choć najczęściej sięgamy po popularną oliwę z oliwek czy olej rzepakowy, coraz większą uwagę zwraca się… Czytaj dalej...
komosa ryżowa właściwości przepisy
Produkty zbożowe

Komosa ryżowa (quinoa) – właściwości,…

Komosa ryżowa jest uprawiana od ponad 5000 lat i należy do tzw. pseudozbóż, czyli roślin, które nie są trawami, ale ich nasiona wytwarzają podobną ilość skrobi co nasiona zbóż. Pochodzi… Czytaj dalej...

Inne artykuły z tej kategorii

Catering dietetyczny w Łodzi – dlaczego warto spróbować?
Czy naprawdę ich potrzebujesz? Fakty i mity o suplementach
Uzależnienia behawioralne – jak rozpoznać problem i gdzie szukać wsparcia?
Kiedy można spać na plecach? Sprawdź!
Monohydrat kreatyny – wsparcie dla ciała i umysłu
Jak wybrać odpowiedni tonik do twarzy?
Jak działają wcierki na porost włosów?
Jak przygotować gardło na świąteczne śpiewanie kolęd i głośne rozmowy w rodzinnym gronie?
Kobieta z bólem brzucha na żółtym tle
Refluks żółciowy – objawy, leczenie, domowe sposoby
Który kraj na świecie ma najzdrowszą dietę?

Popularne tematy

owoce warzywa Zdrowie dzieci trening
Formularz kontaktowy


    Czy wiesz, że..

    7 faktów, które powinieneś wiedzieć o Matchy
    żywność ekologiczna wady i zalety
    Ekologiczna żywność i kosmetyki. Wady i zalety produktów ekologicznych
    Kozieradka, siemię lniane, pokrzywa na włosy
    Kozieradka, siemię lniane, pokrzywa – naturalna pielęgnacja włosów
    Sok z brzozy – naturalna aspiryna i izotonik!
    Szybka kawa z saszetki – sprawdź co pijesz!
    Inspiracje współczesnej dietetyki żywieniem człowieka pierwotnego
    Zespół Menkesa – objawy, przyczyny, leczenie i dieta

    Artykuły >Produkty spożywcze > Produkty zbożowe

    Dieta bezglutenowa Produkty zbożowe
    Produkty zbożowe

    Samopsza – właściwości. Mąka z pszenicy samopszy

    Produkty zbożowe

    Płaskurka – właściwości. Mąka i otręby z płaskurki

    Produkty zbożowe

    Właściwości czarnego ryżu. Jak gotować czarny ryż?

    Płatki ryżowe – właściwości, przepisy. Jak gotować płatki ryżowe?

    mleko gryczane właściwości

    7 zdrowotnych właściwości mleka gryczanego

    mleko jaglane właściwości
    2

    7 zdrowotnych właściwości mleka jaglanego

    ©Copyright BonaVita – Profesjonalny portal o zdrowiu, odżywianiu, dietach, odchudzaniu 2025
    • Bonavita.pl
    • Regulamin
    • Współpraca
    • Kontakt

    Wszelkie prawa autorskie zastrzeżone i prawnie chronione.
    Serwis Bonavita.pl nie prowadzi działalności leczniczej. Ma jedynie charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych w serwisie.