Olej konopny – właściwości, zastosowanie. Jak stosować olej konopny?
Konopia siewna, inaczej zwana włóknistą (Cannabis sativa . var. Sativa), jest rośliną jednoroczną, przystosowującą się do różnych warunków klimatycznych. Jej nasiona składają się w 15–20% z białka oraz w 28–35% z oleju (głównie niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych). Ponadto zawierają m.in. edystynę, cholinę, lecytynę, chlorofil, witaminę K i tokoferole [1, 2].
Olej konopny
Olej z konopi jest płynny, żółtawo-pomarańczowy, o lekko gorzkim, korzenno-orzechowy zapachu oraz smaku. W głównej mierze składa się z nienasyconych kwasów tłuszczowych (ok. 90%). Największe znaczenie mają kwasy: linolowy (LA, 46–58%), α-linolenowy (ALA, 12–28%) oraz kwas γ-linolenowy (GLA), które należą do wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Olej dodatkowo zawiera tokoferole 60–110 mg / 100 g, karotenoidy 3,1–12,mg / 100 g, fitosterole 390–670 mg / 100 g i polifenole 58,8–106,3 mg / 100 g. Średni stosunek kwasów tłuszczowych omega-6 do omega-3 wynosi 3:1.
Skład poszczególnych kwasów tłuszczowych jest zmienny. Wpływa na to odmiana rośliny, rodzaj uprawy oraz wszystkie etapy przetwarzania konopi [1, 2].
Olej można zakupić głównie w sklepach ze zdrową żywnością, zarówno stacjonarnych, jak i internetowych. Dostępny jest zazwyczaj w opakowaniach o pojemności 250 lub 500 ml. Średnia cena za większe opakowanie to 43–60 zł.
Olej konopny – właściwości
Ze względu na bardzo duży udział niezbędnych, nienasyconych kwasów tłuszczowych olej wpływa na powstawanie prostaglandyn, które m.in. biorą udział w odpowiedzi organizmu na toczący się stan zapalny.
Zawarte kwasy tłuszczowe omega 3 działają przeciwzapalnie, antyagregacyjnie i hipotensyjnie, zmniejszają syntezę kwasów tłuszczowych i triglicerydów oraz przeciwdziałają ich utlenianiu.
Odpowiednie proporcje omega-6 do omega-3 (3:1) pomagają przeciwdziałać stanom zapalnym. Zostaje zachowana równowaga pomiędzy kwasami tłuszczowymi o działaniu prozapalnym (omega 6) i przeciwzapalnym (omega 3).
Zawarte tokoferole oraz polifenole działają antyoksydacyjnie, chroniąc także sam olej przed zbyt szybkim utlenianiem kwasów tłuszczowych. Dzięki obecności karotenoidów olej ma żółto-pomarańczową barwę, a poprzez zawartość fitosteroli zmniejsza wchłanianie cholesterolu frakcji LDL w jelicie cienkim [1, 2].
Olej konopny – zastosowanie
Ze względu na korzystny skład kwasów tłuszczowych olej konopny jest szczególnie polecany dla osób, które mają przewlekłe stany zapalne w organizmie. Ponadto może mieć zastosowanie w chorobach układu sercowo-naczyniowego. Szczególnie w chorobie niedokrwiennej mięśnia sercowego oraz nadciśnieniu i miażdżycy. Również obecność fitosteroli przyczynić się może do przywrócenia równowagi w układzie sercowo-naczyniowym. Zmniejszenie poziomu cholesterolu frakcji LDL w surowicy krwi polepszy tym samym profil lipidowy krwi. Zawarty w oleju kwas γ-linolenowy wpływa na zmniejszenie stanu zapalnego w chorobach przewlekłych, takich jak atopowe zapalenie skóry czy reumatoidalne zapalenie stawów. Przeciwutleniacze, takie jak polifenole lub tokoferol i karotenoidy, zwalczają wolne rodniki. Dzięki temu działają korzystnie na układ sercowo-naczyniowy, zmniejszają ryzyko niektórych nowotworów i opóźniają proces starzenia organizmu. Stosowanie oleju konopnego nie musi ograniczać się tylko do użytku wewnętrznego. Używany zewnętrznie również wykazuje korzystne działanie [1, 2].
Olej konopny – na twarz
Niedobór kwasów tłuszczowych, takich jak kwas linolowy i α-linolenowy, jest związany z objawem suchej skóry. Dodatkowo z wiekiem zmniejsza się ilość enzymów odpowiedzialnych za przekształcanie kwasów tłuszczowych do GLA, co także wpływa na zmniejszenie nawilżenia skóry. Zaburzenie metabolizmu niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych w skórze może przyczynić się do wystąpienia atopowego zapalenia skóry albo łuszczycy. Zewnętrzne dostarczanie LA oraz ALA wpływa na wykorzystanie ich do odnowy płaszcza lipidowego skóry. Poprawia się jej nawilżenie, staje się bardziej napięta i elastyczna. Zaczerwienienia i uszkodzenia skóry zmniejszają się [3].
Jak stosować olej konopny?
Olej konopny po otwarciu należy przechowywać w lodówce, nie dłużej niż podaje producent na etykiecie. Nie należy stosować zepsutego, zjełczałego oleju. Olej konopny można używać zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie. Zamiast tradycyjnych olejów do sałatek czy deserów można dodawać go na zimno. W przypadku stosowanie na skórę należy nanieść olej na wacik i delikatnie przetrzeć oczyszczoną wcześniej twarz.
Olej konopny można stosować wewnętrznie i zewnętrznie. Dzięki korzystnemu stosunkowi kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6 wykazuje właściwości przeciwzapalne. Ponadto działa antyagregacyjnie, hipotensyjnie, antyoksydacyjnie, wpływając korzystnie na układ sercowo-naczyniowy. Osoby lubiące lekko orzechowy posmak olejów powinny wzbogacić swoją dietę o olej z konopi.
Literatura:
- Kaniewski R., Pniewska I., Kubacki A. i in., Konopie siewne – wartościowa roślina użytkowa i lecznicza, Post Fitoter 2017, 18, 139–144,
- Dąbrowski G., Skrajda M., Frakcja lipidowa i białkowa nasion konopi siewnych (C.Sativa L.) oraz jej korzystny wpływ na zdrowie człowieka. Journal of Education, Health and Sport 2016, 6, 357–366,
- Bojarowicz H., Woźniak B., Wielonienasycone kwasy tłuszczowe oraz ich wpływ na skórę, Probl Hig Epidemiol 2008, 89, 471–475.
Super wpis. To prawda, że olejki konopne mają szerokie zastosowanie medyczne. Mojej teściowej pomogły w bezsenności.