Odmiany i właściwości czereśni. Ile kalorii mają czereśnie? Sok, nalewka i kompot z czereśni

Aktualizacja: 21 stycznia, 2025

Sezon na czereśnie jest krótki, natomiast korzyści zdrowotne jakie niesie ich konsumpcja – ogromne. Owoce wpływają na prawidłowe funkcjonowanie tarczycy, dbają o nasze stawy i młody wygląd skóry.  Warto spożywać je w sezonie, wówczas charakteryzują się największą zawartością składników odżywczych i najlepszym smakiem. Przygotowany kompot czy sok z czereśni to spora dawka witamin. 

Czereśnia (łac. Prunus avium ),  inaczej zwana wiśnią ptasią, jest gatunkiem rośliny należącej do gatunku różowatych. Rodzimymi terenami jej występowania jest Europa, Azja Zachodnia oraz Kaukaz. W naszym kraju czereśnia rośnie dziko na terenie całej Polski.

Odmiany czereśni

Czereśnia powszechnie uprawiana jest w Polsce jako drzewo owocowe. Najbardziej popularnymi odmianami czereśni sadzonymi w sadach przydomowych są Burlat, Lapins, Regina, Summit, Van, Vega. Odmiany te dają obfite plony, a ich charakterystyka została przedstawiona w poniższej tabeli.

Właściwości czereśni

Czereśnie są cennym źródłem składników mineralnych oraz witamin. Spośród składników mineralnych w największej ilość występuje potas (202 mg/100 g). Czereśnie zawierają także dużą dawkę jodu oraz pewne ilości wapnia, magnezu, fosforu, żelaza i cynku. Szczególnie dużo znajdziemy w nich β-karotenu (69 µg/100 g), a spośród witamin: witaminę A (12 µg/100 g) oraz witaminę C (15 mg/100 g), a także witaminę E. K, B1, B2, B6 oraz niacynę i kwas foliowy. Czereśnie zawierają najwięcej, spośród wszystkich owoców uprawianych w Polsce, kwasu asparaginowego (612 mg/100 g). Ponadto w czereśniach znajdziemy bioflawonoidy zaliczane do grupy przeciwutleniaczy, które pomagają zwalczać wolne rodniki. Im ciemniejszy kolor owoców, tym więcej antyoksydantów one zawierają. Ze względu na zawarte przeciwutleniacze, czereśnie spowalniają proces starzenia się organizmu, poprawiają wygląd skóry oraz zmniejszają ryzyko rozwoju nowotworów.

Obecność składników mineralnych, witamin oraz przeciwutleniaczy sprawi, iż czereśnie wykazują szereg innych prozdrowotnych właściwości na organizm człowieka. Mogą okazać się pomocne w leczeniu różnych dolegliwości. Z racji tego, że są dobrym źródłem potasu w naszej diecie, pozytywnie wpływają na pracę mięśnia sercowego, nerek oraz zmniejszają ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego. Natomiast zawarta w nich kwercetyna, pomaga regulować stężenie cholesterolu w surowicy krwi.

100 g czereśni dostarcza organizmowi 330 mg jodu, jest to dosyć spora dawka, dlatego też owoce czereśni powinny zagościć w diecie osób mających problemy z tarczycą. Czereśnie wspomagają produkcję hormonów tarczycy, a przez to dbają o prawidłowe funkcjonowanie tego gruczołu.

Czereśnie wspomagają leczenie artretyzmu, dolegliwości pęcherza moczowego, schorzeń wątroby, a nawet miażdżycy. 

Czereśnie – kalorie, indeks glikemiczny

Czereśnie są niskokaloryczne, 100 g tych owoców wniesie do naszej diety tylko 63 kalorie.  Indeks glikemiczny czereśni jest niski, wynosi 22, co wskazuje na to, iż po zjedzeniu czereśni nie nastąpi w naszym organizmie gwałtowny wzrost poziomu glukozy we krwi. Z tego powodu czereśnie  mogą być śmiało spożywane przez diabetyków. 

Czereśnie w ciąży

Czereśnie są wskazane w diecie przyszłej mamy, ze względu na znaczną zawartość jodu. Zapotrzebowanie na ten pierwiastek wśród dorosłych kobiet wynosi 150 mg dziennie, natomiast u kobiet w ciąży zwiększa się do poziomu 220 mg. Niedobór jodu w ciąży może powodować wady wrodzone płodu, poronienia oraz kretynizm. Czereśnie mogą być doskonałym uzupełnieniem jodu w diecie kobiety ciężarnej. Jednak nie jest to równoważne z tym, iż kobiety w ciąży mogą objadać się nimi bez żadnych ograniczeń. Czereśnie są dosyć ciężkostrawne i dlatego też przyszłe mamy powinny po nie sięgać w umiarkowanych ilościach.

Czereśnie a odchudzanie

Czereśnie są pomocne w walce z nadwagą i otyłością, ponieważ  po ich spożyciu odczuwamy na długo sytość, a to z kolei pomaga obniżyć wartość energetyczną diety. Tę właściwość przypisuje się zawartemu w czereśniach błonnikowi pokarmowemu, a dokładnie pektynom. W 100 g owoców jest 1,3 g włókna pokarmowego.

Ciekawostka: Napar–herbatka z ogonków czereśni jest środkiem odchudzającym i moczopędnym.

Ból brzucha po czereśniach

Jeżeli zjemy czereśnie na czczo lub popijemy je płynem, szczególnie wodą bądź mlekiem, może doprowadzić to do problemów żołądkowo-jelitowych, takich jak ostry ból brzucha i jelit, biegunka. Jeśli chcemy uniknąć tych nieprzyjemności, nigdy nie spożywajmy ich na czczo. Pamiętajmy też o umiarze, gdyż przejedzenie również może zakończyć się bólem brzucha. 

Czereśni nie powinno się również spożywać przed posiłkiem mięsnym, ponieważ owoce wiśni ptasiej utrudniają trawienie tego typu potraw.

Surowe czereśnie na długo zalegają w żołądku, dlatego też w takiej formie powinny unikać ich osoby z wrażliwym żołądkiem lub chorobą wrzodową. Zdecydowanie lepiej sprawdzą się u takich osób czereśnie lekko obgotowane, dzięki temu chory żołądek znacznie lepiej poradzi sobie z ich strawieniem.

Czereśnie to skarbnica witamin i składników mineralnych. Polecane są osobom z artretyzmem, dną moczanową, problemami z tarczycą  i tym, którzy chcą cieszyć się młodym wyglądem na długie lata. Pamiętajmy by je spożywać  między posiłkami, nigdy na czczo. W sezonie z czereśni możemy przygotować kompot lub sok, by zimą cieszyć się ich smakiem i zdrowotnymi walorami.