Napoje bezlaktozowe – napój kokosowy, migdałowy, ryżowy, orkiszowy

Aktualizacja: 8 kwietnia, 2024

Napoje bezlaktozowe bazujące na orzechach, zbożach lub strączkach, stanowią dobrą alternatywę dla mleka zwierzęcego. Szczególnie polecane są osobom świadomie rezygnującym ze spożywania produktów pochodzenia zwierzęcego, jak i dla tych, które nie mogą go konsumować ze względów zdrowotnych.

Napój bezlaktozowy dla kogo?

Produkty, które mogą stanowić alternatywę dla mleka oraz jego przetworów są obecnie najsilniej rozwijającą się grupą żywności. Świadomość konsumentów zwiększa się w miarę rozwoju gospodarki, a co za tym idzie chętniej sięgamy po żywność nową oraz dawniej niedostępną. Również coraz częściej poszukujemy przyczyn naszego gorszego samopoczucia, co po dłuższym okresie obserwacji niektórzy łączą ze spożywaną żywnością.

Napoje roślinne to produkty spożywcze, które nie powinny być nazywane „mlekiem”, gdyż zgodnie z definicją zapisaną w Rozporządzeniem Rady (WE) nr 1237/2007 z dnia 22 października 2007 r. ustanawiającym wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych  „mleko” to wytwór gruczołu mlecznego pochodzący z udoju jednej krowy. Napoje roślinne wytwarzane są m.in. z orzechów, zbóż oraz pseudo zbóż i w przemyśle najczęściej wzbogacane są o wapń, celem przybliżenia ich składem do mleka zwierzęcego. Są produktami wolnymi od cholesterolu, nietolerowanego przez wiele osób dwucukru laktozy oraz glutenu. Stanowią dobrą alternatywę dla tradycyjnego mleka krowiego dla osób:

• świadomie rezygnujących ze spożywania produktów pochodzenia zwierzęcego – wegan,
• uczulonych na białka mleka krowiego,
• z nietolerancją laktozy lub galaktozy,
• nie spożywających nabiału z powodu awersji do jego smaku.

Mleko ryżowe

Napój, mleko ryżowe wytwarzane jest najczęściej z ryżu brązowego, niewielkiej porcji olejów roślinnych oraz wody. Proces produkcji napoju ryżowego zaczyna się od zmielenia ziaren ryżu, które następnie są gotowane w wodzie do momentu ich rozgotowania. Następnie całość zostaje zmielona i przefiltrowana, po czym wzbogacona o niewielką ilość oleju, aby upodobnić napój do mleka krowiego. Tak oto otrzymany płyn nie ma wyraźnego smaku oraz jest bardziej wodnisty względem mleka tradycyjnego. Napój ryżowy polecam osobom z problemami trawiennymi oraz dzieciom po ukończeniu 5. roku życia, gdyż nie powoduje alergii, jest łatwo strawny i energetyczny, jednak badania dowodzą o możliwości zanieczyszczenia upraw ryżu rakotwórczym arsenem, którego ilość może być niebezpieczna dla małego dziecka. Ze względu na wysoką zawartość łatwo przyswajalnych węglowodanów powinny uważać na ten produkt diabetycy.

Szklanka dostarcza 150 kcal, w tym 33g węglowodanów, 3g tłuszczu oraz 1g białka.  

Mleko kokosowe

Napój, mleko kokosowe produkowane jest ze zmielonego wraz z wodą miąższu kokosowego, który następnie zostaje przefiltrowany. W wyniku tego procesu otrzymywany jest płyn o białawym zabarwieniu, kremowej konsystencji i lekko kokosowym smaku. Napój kokosowy stanowi dobre źródło składników mineralnych  takich jak żelazo, selen, sód, wapń, magnez i fosfor oraz witamin C i E naturalnie zawartych w miąższu kokosa. Napój kokosowy zdecydowanie różni się składem względem krowiego mleka, gdyż jest ok. 3 razy mniej kaloryczny, dostarcza znikome ilości tłuszczu i nie zawiera białka. Dostarcza podobnej ilości węglowodanów co mleko krowie, jednak jest to ilość rzędu 3 g na 100 ml napoju, co jest korzystną informacją dla diabetyków.

Szklanka dostarcza ok 45 kcal, w tym 7,5g węglowodanów, 0,3g tłuszczu.

Mleko migdałowe

Napój, mleko migdałowe jest szeroko rozpowszechnionym i najbardziej znanym zastępnikiem mleka krowiego po napoju sojowym. Wyprodukowany jest ze zmielonych wraz z wodą migdałów obranych ze skórki i odsączonych z wody resztek orzechów. Posiada przyjemny migdałowy smak oraz lekko gęstą konsystencję. Stanowi znakomite źródło jednonienasyconych kwasów tłuszczowych, witaminy E, magnezu, wapnia, potasu oraz przeciwutleniaczy, przy czym dostarcza znikomych ilości kilokalorii, co ucieszy osoby będące na dietach redukcyjnych. Napój migdałowy to ponadto dobry produkt dla osób z chorobami układu krążeniowego, miażdżycą oraz dla kobiet ze względu na zawartość witaminy młodości.

Szklanka dostarcza ok 65kcal, w tym ok 7 g węglowodanów, 3,5g tłuszczu oraz 1 g białka.

Napój orkiszowy

Napój orkiszowy wytwarzany jest z ziaren pszenicy orkiszowej, wody, oleju roślinnego oraz niewielkiej ilości soli. Orkisz jest zapomnianą i obecnie przeżywającą reaktywację odmianą pszenicy, która z kolei uznawana jest za małowartościowy produkt spożywczy. Zawiera więcej cynku, selenu oraz miedzi i witaminy A oraz E względem pszenicy zwykłej. Zawiera ponadto związki fenolowe, które niszczą wolne rodniki zapobiegając rozwojowi nowotworu, co zbadała dr Elżbieta Suchowiska w swojej pracy doktorskiej.

Szklanka dostarcza ok 110kcal, w tym 21g węglowodanów, 2,5g tłuszczu i 1g białka.

Napoje roślinne świetnie pasują do płatków śniadaniowych na zimno jak i na ciepło, możesz zastąpić nimi mleko do ciasta lub do kawy (tutaj polecam migdałowe, które podkreśli jej aromat). Sprawdzą się ponadto jako baza do deserów i koktajli. Minusem powyższych produktów jest niestety ich cena. Za litr krowiego mleka zapłacimy średnio 3 zł, natomiast za mleko roślinne ok. 10–12 zł. Polecam wypróbować przepisy na domowe mleka roślinne, które cenowo są korzystniejsze. Pamiętaj jednak, że produkty sklepowe zostają wzbogacone o wapń, zatem nie zapomnij go dostarczyć spożywając inne produkty bogate w ten składnik, tj. suszone figi, surowe migdały, szprotki, sardynki, łosoś, groch oraz woda wysoko zmineralizowana.