Mleko kokosowe – właściwości, przeciwwskazania, zastosowanie

Aktualizacja: 11 kwietnia, 2024

Mleko kokosowe, czy raczej mleczko kokosowe, od razu kojarzy się z tropikalnym klimatem, urlopem pod palmami i specjałami kuchni azjatyckiej. Jakie korzyści może przynieść picie tego aksamitnego napoju? Czy każdy może bezpiecznie spożywać mleczko kokosowe?

Mleko kokosowe – właściwości

Mleko kokosowe jest niczym innym jak owocem kokosa przetartym z wodą. Jest to produkt wegański i często stanowi zamiennik mleka w diecie osób, które nie spożywają produktów odzwierzęcych. Mleko kokosowe zawiera dużo, bo aż do 20% tłuszczu. Według norm amerykańskich (USDA) może to być nawet 25%. Większość z tego to kwasy tłuszczowe nasycone (około 90%). To powoduje, że mleko kokosowe dostarcza dużo kalorii, około 180 kcal/100 ml. W sprzedaży są dostępne mniej tłuste mleczka kokosowe, jednak to tłuszcz sprawia, że mleko kokosowe jest aksamitne, gęstnieje w niskich temperaturach, a nawet daje się ubijać, podobnie do śmietany. Pozostałe składniki – węglowodany i białko – stanowią niewielką część tego produktu. Zazwyczaj ich zawartość nie przekracza 2–3 g w 100 ml.

Mleko kokosowe zawiera również składniki mineralne: fosfor, wapń, żelazo i cynk. Nie są to jednak duże ilości, chyba że wybierzecie mleko wzbogacone o te składniki. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku witamin. W mleku kokosowym jest ich dość mało, a dominuje kwas foliowy (14 mcg/100 ml). 

Ponieważ mleko kokosowe to woda z roztartym miąższem kokosa, produkt ten ma tendencję do rozwarstwiania się, stąd w jego składzie obecność emulgatorów. Oczywiście im mniej składników dodatkowych, tym lepiej, ale wówczas spodziewajmy się, że produkt nie będzie jednolitym płynem o śnieżnobiałej barwie, jak to bywa przedstawiane w reklamach. 

Czy mleko kokosowe jest zdrowe?

Na to pytanie, podobnie jak w przypadku innych produktów spożywczych, nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Zależy bowiem, kto ma je spożywać, w jakich ilościach i do czego. W przypadku zdrowej osoby dorosłej można założyć, że mleczko kokosowe jest bezpiecznym i zdrowym produktem. Natomiast gdy ma się nim raczyć osoba z dyslipidemią i chorobami serca, lepiej być ostrożnym i mocno ograniczyć ten produkt. 

Mleko kokosowe – komu może zaszkodzić?

Mleko kokosowe ze względu na swój skład nie jest wskazane osobom, które mają nieprawidłowy poziom lipidów we krwi i inne schorzenia z tym związane. W takich przypadkach zaleca się ograniczanie w diecie tłuszczu, a szczególnie kwasów tłuszczowych nasyconych, nie tylko zwierzęcych, ale też roślinnych. Jeśli zatem jesteś osobą cierpiącą na schorzenia układu krążenia, dużo lepiej będzie dla Twojego zdrowia, jeśli sięgniesz po oliwę z oliwek czy olej rzepakowy, nie zaś po mleko kokosowe. 

Również osoby otyłe i z nadwagą nie powinny stosować mleka kokosowego w nadmiernych ilościach, zwyczajnie dlatego, że jest ono tłuste i jego mała ilość dostarcza wielu kalorii. Do tego zawiera mało białka i w efekcie nie jest zbyt sycące, a posiłek z nim będzie miał małą objętość, która może nie zadowolić osoby na diecie. Warto dodać, że osoby otyłe często mają również problemy z wysokim cholesterolem i trójglicerydami, dlatego ponownie zaznaczę, że powinny one zwrócić uwagę na jakość tłuszczu.

Przeciwwskazaniem do spożywania mleczka kokosowego są też wszelkie schorzenia powodujące zaburzenia trawienia tłuszczów. Głównie dotyczy to chorób trzustki i woreczka żółciowego. 

Oczywiście nie ulega kwestii, że mleka kokosowego powinny unikać osoby z alergią na salicylany i kokos. 

Mleko kokosowe – korzyści i przeciwwskazania dla mężczyzn i kobiet

Zarówno dla kobiet, jak i dla mężczyzn przeciwwskazania do picia mleka kokosowego są takie same i wynikają głównie ze stanu zdrowia. Opisałam je w powyższym akapicie. 

Tak samo korzyści płynące z picia mleka kokosowego są podobne dla obu płci. Jest to produkt o dużej gęstości energetycznej, więc sprawdzi się w diecie osób ciężko trenujących. Jest zamiennikiem mleka i jego produktów na diecie wegańskiej, ale chętnie korzystają z niego również fleksitarianie i wegetarianie. Ponieważ charakterystyczna dla tych diet jest mała bądź zerowa ilość produktów odzwierzęcych, wysoka zawartość tłuszczów nasyconych w mleku z kokosa nie powinna wpłynąć na przekroczenie zalecanej ilości tych kwasów w diecie zdrowej osoby. Mleko kokosowe uzupełni dietę również tych osób, które ze względów zdrowotnych nie mogą pić mleka. Mam tutaj na myśli głównie alergię na białka mleka krowiego. 

Mleko kokosowe – ile pić?

Ile mleka kokosowego można wypić w ciągu dnia czy tygodnia – to zależy od czynników, które opisałam powyżej. Warto również przypomnieć, że w naszej kulturze mleko kokosowe nie jest szczególnie popularnym napojem ani dodatkiem do potraw. Tym bardziej, że cenowo dużo korzystniej wypada przy nim klasyczna śmietana. Osoby z miażdżycą, po przebytym zawale i wycięciu woreczka żółciowego raczej powinny unikać tego napoju i stosować zasady diety śródziemnomorskiej. Zdrowa osoba dorosła z prawidłową masą ciała może sobie pozwolić od czasu do czasu na puszkę mleka kokosowego, zaś weganin może je spożywać znacznie częściej, ponieważ rezygnuje z mięsa, mleka, jaj i innych źródeł nasyconych kwasów tłuszczowych, które należy czymś uzupełnić. Jednak i w jego przypadku lepiej, żeby do kawy dodawał mleko migdałowe wzbogacone wapniem i witaminą B12, a nie tłuste mleko kokosowe. Podobnie jest w przypadku osób z alergią na białka mleka krowiego.

Jak zrobić mleko kokosowe?

Jeżeli bardzo nie ufasz gotowym produktom w sklepie lub masz bardzo dużo wolnego czasu, możesz zrobić mleko kokosowe samodzielnie, w domu. Potrzebujesz do tego blendera o dużej mocy, gazy do odcedzania, wody i najlepiej świeżego kokosa, choć wiórki kokosowe również się nadadzą. 

Sposób 1

Rozłup kokosa i wytnij z niego miąższ za pomocą ostrego noża. Pozbądź się również brązowej skórki, która otacza miąższ i potnij go na drobne kawałki. Wrzuć kokosa do blendera, dodaj wodę i miksuj na najwyższych obrotach przez 1–2 minuty. Następnie całą powstałą w ten sposób masę przeciśnij przez pieluchę lub gazę do osobnego naczynia. 

Sposób 2

1 filiżankę wiórków kokosowych zalej około litrem wrzątku i pozostaw na kilka minut. Następnie zblenduj wszystko na najwyższych obrotach przez 1–2 minuty. Gotową masę przeciśnij przez pieluchę lub gazę do osobnego naczynia. 

Produktem ubocznym domowego wyrobu mleka kokosowego są zmielone wiórki kokosowe. Można je wysuszyć i podprażyć na patelni, a następnie wykorzystać jako mąkę kokosową. 

Co zrobić z mleka kokosowego? Przepisy

Mleko kokosowe to bardziej dodatek do potraw niż ich baza. Wykorzystuje się je bardzo często do potraw kuchni tajskiej i indyjskiej, np. curry. Można zrobić z niego deser czy koktajl owocowy. 

Koktajl z kurkumą i mango

• mango mrożone – 100 g
• mleko kokosowe – 200 ml
• kurkuma – 0,5 łyżeczki

Mango rozmroź, zblenduj razem z kurkumą i mlekiem kokosowym.

Mleko kokosowe może być zamiennikiem mleka krowiego, jest również niezastąpionym dodatkiem do azjatyckich potraw. Może również stanowić urozmaicenie codziennej diety. Mleko kokosowe nie jest jednak obowiązkowym składnikiem zdrowej diety, a niektóre osoby powinny go wręcz unikać ze względu na wysoką zawartość nasyconych kwasów tłuszczowych.