Kwas foliowy w ciąży – działanie i dawkowanie. Czy brać kwas foliowy przed ciążą?

Czas przed ciążą oraz w trakcie jej trwania to okres w życiu kobiety wymagający od niej zadbania o prawidłową i zbilansowaną dietę, dostarczającą wszystkich składników odżywczych w wystarczającej ilości. Folacyna jest jedną z ważniejszych witamin dla kobiet planujących macierzyństwo oraz kobiet w ciąży, której niedobór zaburza prawidłowy rozwój cewy nerwowej u płodu, sprzyjając powstawaniu wad wrodzonych.
Kwas foliowy przed ciążą
Kwas foliowy uczestniczy w regulowaniu funkcjonowania organizmu warunkując prawidłowy podział komórek, szczególnie układów krwiotwórczego oraz nerwowego. Zapobiega chorobom układu sercowo-naczyniowego, chorobom neurodegeneracyjnym, anemii megaloblastycznej oraz nowotworom. Folacyna bierze czynny udział w procesie tworzenia materiału genetycznego DNA i odgrywa kluczową rolę w metabolizmie homocysteiny (aminokwas siarkowy). Szczególnie ważne jest, aby witamina B9 została dostarczana w odpowiedniej ilość przez kobiety w okresie rozrodczym. Dlaczego?
Folacyna wspiera kształtowanie się narządów wewnętrznych u płodu, odgrywa dużą rolę w wytwarzaniu czerwonych krwinek, zabezpieczając przed anemią megaloblastyczną (z niedoboru witamin B9 i B12) oraz przedwczesnym porodem, poronieniem. Odpowiednia podaż folacyny ponadto obniża ryzyko urodzenia niemowlęcia o niskiej masie ciała. Niedobór witaminy B9 w diecie może zaburzać rozwój łożyska oraz cewy nerwowej u płodu, sprzyjając wcześniej wymienionym schorzeniom. Wskazuje się na istotny związek między spożyciem kwasu foliowego, a występowaniem wad wrodzonych u niemowląt, stąd zalecenia do jej suplementacji.
Kobieta planująca ciążę powinna suplementować kwas foliowy na 6 tygodni przed poczęciem w ilości 0,4 mg na dobę, aby w jej organizmie nie było niedoborów tego składnika. Dla kobiet, które urodziły dziecko z wadami układu nerwowego, a które planują drugiego potomka zaleca się zwiększenie dawki suplementu kwasu foliowego w ilości 4,0 mg dziennie. Kobiety z BMI>30kg/m2 po konsultacji z ginekologiem prowadzącym powinny przyjmować zwiększoną dawkę kwasu foliowego ustaloną przez specjalistę.
Kwas foliowy w ciąży
W okresie ciąży obserwuje się zwiększone zapotrzebowanie na kwas foliowy, spowodowane rozwijającym się płodem. Kobieta w okresie rozrodczym powinna dostarczać wraz z pożywieniem (ewentualnie suplementacją) 0,4 mg kwasu foliowego na dobę, podczas gdy kobieta w ciąży już 0,6 mg (zaleca się suplementację). Warto zwrócić również uwagę na fakt, że podczas ciąży nie tylko płód, ale i przyszła mama potrzebuje kwasu foliowego do zachowania prawidłowości procesów metabolicznych w jej organizmie.
Kwas foliowy uczestniczy m.in. w wytwarzaniu kwasów nukleinowych, których proces tworzenia nasila się w trakcie trwania ciąży. W pierwszym i drugim trymestrze, szczególnie silnie rozwija się cewa nerwowa płodu oraz zachodzi proces organogenezy, czyli kształtowanie się narządów płodu. Ważnym jest, aby suplementację kwasu foliowego rozpoczętą 6 tygodni przed ciążą, kontynuować do końca drugiego trymestru w ilości 0,4 mg lub większej w zależnych od indywidualnych potrzeb kobiety.
Źródła kwasu foliowego
Kwas foliowy występuje w produktach roślinnych oraz pochodzenia zwierzęcego. Oprócz suplementacji, kobieta powinna zadbać o podaż tego składnika wraz z produktami spożywczymi. Źródła folacyny w produktach roślinnych oraz zwierzęcych, zostały przedstawione w tabeli zamieszczonej poniżej.
Produkty pochodzenia roślinnego | Produkty pochodzenia zwierzęcego |
|
|
Kwas foliowy w formie syntetycznej lub spożywany wraz z żywnością wzbogaconą charakteryzuje się lepszą przyswajalnością przez organizm niż forma naturalna występująca w produktach spożywczych. Wynika to z faktu, że witamina B9 jest bardzo wrażliwa na czynniki środowiskowe takie jak temperatura, światło UV, gotowanie w dużej ilości wody, kwaśne środowisko czy nieprawidłowe przechowywanie żywności. Straty mogą wynosić nawet do 90%! Nie należy zapominać o tym, że spożywając produkty będące źródłem kwasu foliowego, do organizmu zostają dostarczone również inne składniki odżywcze, które również są istotne w diecie przyszłej mamy.
Literatura:
- Świątkowska D.: Poradnik Żywienia kobiet w ciąży. Instytut Matki i Dziecka Klinika Położnictwa i Ginekologii.
- Włodarek D., Lange E., Kozłowska L., Głąbska D.: Dietoterapia. PZWL, warszawa 2015.
- Jarosz M.: Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja. Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2012.

Naukowcy z St. Michael’s Hospital w Kanadzie przeprowadzili badania, które ukazują negatywne skutki nadmiaru kwasu foliowego. Okazuje się, że może on przyspieszyć rozwój raka piersi. Jest to niezwykle istotna wiadomość dla kobiet, którym właśnie kwas foliowy polecany jest przed i w czasie ciąży. czytaj więcej
Kwas foliowy zazwyczaj kojarzony jest z kobietami w ciąży i suplementacją w trakcie jej trwania. Jednak właściwości kwasu foliowego wspomagają także pracę organizmu mężczyzn i dzieci! czytaj więcej
Opinie
Napisz swoją opinię
wyłącz pisanie odpowiedziTwoja opinia jest ważna. Zarówno dla nas jak i innych osób korzystających z naszego serwisu.
Już za 20zł ! Tabela zamienników GRATIS !
Ja np przed ciaza w trakcie i podczas karmienia bralam pregne plus. Ma wszystko co potrzebne dla przyszlej mamy i malenstwa. W ciazy czulam sie swietnie, nie bylo zadnego zmeczenia 🙂
Ja mam folik mama 2/3 i tam też jest już min. witaminka D 🙂 Poza tym jeszcze kwasy DHA .
Kwas foliowy każda kobieta w ciązy powinna przyjmować, zapobiega wadom płodu. Ja folik brałam do końca ciąży ale najważniejszy jest 1trymestr.