Kuchnia indyjska – charakterystyka, tradycje i przepisy

Aktualizacja: 3 kwietnia, 2024

Indie – bogata kultura, ale i wielki dysonans, który przejawia się w skrajnym ubóstwie i bogactwie. W państwie, gdzie żyje ogromna liczba ludzi, wykształciła się specyficzna w swym smaku kuchnia. Zaskakuje ona nie tylko barwami i ilością przypraw, ale sposobem przygotowywania dań, które popularne są na całym świecie. Piękne krajobrazy, tradycje regionów, religia – to czynniki, które przez wieki wywierały wielki wpływ na dzisiejszą postać kuchni indyjskiej.

Kuchnia indyjska

Z czym najbardziej kojarzy się kuchnia Indii? Chyba większość z nas powie, że z niezliczoną ilością, rzadko przez nas stosowanych przypraw. Na drugim miejscu pojawia się barwna kultura, która towarzyszy spożywaniu posiłków i wpływa na tradycyjne dania. W dużej mierze to różnorodność tradycji, obyczaje i wierzenia ludności indyjskiej wpłynęły na rozwój znanej nam dziś kuchni indyjskiej.  Mnogość odmiennych kultur stykających się na pograniczu, tworzy wspólny dorobek cywilizacyjny, a jednym z jego elementów jest sztuka kulinarna.

Duży wpływ na smak potraw miały w dawnych czasach wpływy perskie oraz liczne kolonizacje europejskie. Obecnie Europa nieco łagodzi smak Indii, dostosowując kuchnię do swoich podniebień. Bez wątpienia jednak kuchnia indyjska jest bardzo różnorodna i jeszcze bardziej kolorowa oraz aromatyczna, co pobudza wszystkie zmysły.

Bardzo charakterystyczną cechą kuchni indyjskiej jest to, że bazuje praktycznie na naturalnych składnikach, jak najmniej przetworzonych, które zgodne są z głoszonymi przez hindusów poglądami na temat życia. Kuchnia bogata w aromatyczne przyprawy, nadające każdej potrawie tak wyrazisty smak, nie tylko zapewnia doznania dla kubków smakowych. Zawartość antyoksydantów w licznych przyprawach korzystnie wpływa na zdrowie, zapobiegając wielu chorobom i chroniąc organizm przed szkodliwym działaniem środowiska zewnętrznego. Jedne z najpowszechniej wykorzystywanych, dobroczynnych dodatków to: kurkuma, czosnek, imbir, czarnuszka, chili. Wiele z tych przypraw chroni przed nowotworami.

Popularna indyjska głęboko smażona przekąska o nazwie samosa.

Pierożki samosa, tikka masala (choć obecnie bardziej angielskie danie) oraz całe mnóstwo dań indyjskich coraz bardziej wchodzi w kulturę pozostałej części świata, mieszając się z nią i inspirując się nawzajem.

Kuchnia indyjska – tradycje

Kuchnia indyjska jest pełna tradycji, szczególnie biorąc pod uwagę religię. Różne wyznania wymagają od wierzących i praktykujących osób stosowania się do pewnych zasad. Niektórzy nie jedzą wołowiny, inni wieprzowiny, a jeszcze inni są wegetarianami. Jednak kuchnia indyjska jest dla każdego i każdy może w niej znaleźć coś dla siebie.

Kuchnię indyjską możemy podzielić na dwa odłamy: kuchnię północy i południa. Północ kraju charakteryzuje wielki wpływ Islamu, a co za tym idzie nie spożywa się wieprzowiny, a dania są nieco mniej ostre i przyprawione, króluje w nich kurczak. Kuchnia południa kraju z kolei wyklucza spożywanie wołowiny (z powodu sakralizacji krów). Powszechny jest w tych regionach wegetarianizm wzbogacony o intensywne w smaku przyprawy. Popularne stało się tu curry i wiele potraw podawanych z ryżem. Co ciekawe, na południu Indii powinno się zawsze jeść prawą ręką, gdyż lewa dłoń uważana jest za nieczystą.

Mleko kokosowe, besan (mąka z ciecierzycy), ghee (sklarowane masło, substytut tłuszczu), cała paleta przypraw stanowią bazę dla przygotowywanych dań.

Ważnym i celebrowanym w ciągu całego dnia posiłkiem jest kolacja, spożywana dość późno, a która skupia wokół stołu najbliższych członków rodziny. Na środku stołu zwykle stoi specjalna misa z ryżem, który swój żółty kolor zawdzięcza użyciu szafranu. Kolacja najczęściej składa się z wielu, różnorodnych dań ułożonych w małych miseczkach wokół misy z ryżem. Hindusi zwykle jadają palcami, a jako sztućce służy im kawałek chleba, na który kolejno nakładają dania z miseczek rozłożonych na stole.

W południowej części Indii często potrawy spożywa się na specjalnych, dużych liściach bananowca, na których układane są kolejno różne przysmaki.

Popularnym napojem, który orzeźwia i nawadnia jest lassi, łączący jogurt, mleko oraz wodę różaną, jego smak podkreślają przyprawy. Obecnie lassi wykonywane jest z dodatkiem owoców, bardzo często mango.

Kolejną charakterystyczną cechą kuchni indyjskiej jest użycie glinianego pieca tandoor, z którego wychodzą różnorodne potrawy tandoori. Osiąga on bardzo wysokie temperatury, a tradycyjnie służył do wypieku specjalnego pieczywa naan.

Kuchnia indyjska – przepisy

Kuchnia Indii jest jedną z najbardziej różnorodnych i interesujących kuchni świata. Na jej ukształtowanie miało wpływ (i ciągle ma) wiele religii, kultur i obyczajów mieszkańców zasiedlających ten kraj. Smaki potraw podkreślają liczne przyprawy, bez których kuchnia indyjska nie miałaby tak intensywnego smaku i aromatu.