Grzyby reishi – właściwości, skutki uboczne, cena
Aktualizacja: 7 maja, 2024
Grzyb reishi (Ganoderma lucidum) nazwany w Polsce lakownicą żółtawą należy do rodziny lakownicowatych. Znany jest w tradycyjnej medycyny chińskiej, dzięki czemu doskonale poznano jego skład i wpływ na zdrowie. To właśnie chińska nazwa brzmi reishi – w Japoni jest to lingzhi. Tamtejszej medycynie służył jako środek, który wydłużał życie ludzi chorych i poprawiał zdrowie reszty społeczeństwa – stosowany był jako lek na alergie, artretyzm, nadciśnienie czy zapalenie wątroby. Obecnie pula zastosowań nieco się rozszerzyła – nawet po zastosowanie przeciwnowotworowe [1].
Grzyby reishi
Jest to duży, ciemny grzyb z połyskującą powierzchnią, o „drewnianej” teksturze. Składa się w około 90% z wody – pozostałe 10% stanowią składniki odżywcze, błonnik, witaminy i składniki mineralne oraz składniki bioaktywne. Zanim rozpoczęto jego kultywację był grzybem bardzo rzadkim – na jego spożycie mogli kiedyś sobie pozwolić jedynie ludzie zamożni [2].
Mimo że w chińskiej medycynie stosowane były od tysięcy lat, to ich intensywna kultywacja i przetwórstwo zaczęło się dopiero w latach siedemdziesiątych XX wieku. Warto zaznaczyć, iż do tej pory większość właściwości obserwowano na podstawie badań laboratoryjnych i przedklinicznych.
Grzyby reishi – właściwości
Swoje właściwości prozdrowotne grzyby reishi zawdzięczają bogactwu składników aktywnych biologicznie, takich jak terpenoidy, steroidy czy fenole. Związkom tym przypisywane jest działanie immunomodulujące, antyoksydacyjne i przeciwzapalne – działania takie wspierają organizm człowieka w wielu różnych chorobach [3].
Obecne w grzybach reishi polisacharydy – głównie beta-glukany – sprzyjają natomiast pracy układu pokarmowego. Wykazują działanie prebiotyczne (podobnie jak błonnik) wspierając mikrobiotę i pośrednio wpływając na zdrowie człowieka – zarówno fizyczne, jak i psychiczne [4]. Potencjalne korzyści obserwuje się w modelach badawczych cukrzycy, czy uszkodzeń żołądka i wątroby.
Mimo że dużo mówi się o przeciwnowotworowym działaniu grzybków reishi, to nie powinny one być stosowane jako lek „pierwszej linii obrony”, tylko jako uzupełnienie terapii dla wzmocnienia odporności [5].
Grzyby reishi – skutki uboczne
Spożycie wszelkich produktów prozdrowotnych i suplementów diety należy konsultować ze specjalistą. Brak kontroli – zbyt długotrwałe stosowanie w zbyt dużych dawkach może nieść ze sobą szereg skutków ubocznych. W pierwszej kolejności może to być biegunka i intensywne bóle brzucha, a nawet działanie toksyczne na wątrobę. Po długim stosowaniu – 3–6 miesięcy i więcej – może dojść do uczulenia i alergii. Ponadto przeciwwskazane jest stosowanie grzybów reishi przez kobiety w ciąży i karmiące, a także osoby ze zbyt niskim ciśnieniem krwi czy zaburzeniami jej krzepnięcia [6].
Grzyby reishi – cena
Ze względu na wysoką popularność, jaką zyskały grzyby reishi, ich przetwarzaniem na suplementy diety i produkty prozdrowotne zainteresowało się wiele firm z całego świata. Zaczęto produkcję suplementów w formie proszku, kapsułek, a także w formie herbaty do zaparzenia. Suplementy te zalecane są zarówno przez azjatyckich lekarzy, jak i naturopatów.
Warto zaznaczyć, że zazwyczaj różnią się one od siebie składem – zakupić można produkt z ekstraktem lub bez. Sproszkowany suplement zazwyczaj powstaje przez wysuszenie owocników, grzybni i zarodników, natomiast większą aktywnością biologiczną wykazują ekstrakty wodne lub alkoholowe służące do izolacji odpowiednio polisacharydów i triterpenoidów.
Fakt, że grzyby reishi to produkt egzotyczny sprawia, że jego cena jest całkiem wysoka. Ceny ekstraktu w zależności od dawki i wielkości opakowania zaczynają się od około 30 zł – stosując najmniejszą, zalecaną przez producenta dawkę, opakowanie takie powinno wystarczyć na około miesiąc suplementacji. Forma sproszkowana – nie ekstrakt – jest prawie o połowę tańsza.
Grzyby reishi stosowane prozdrowotnie są już od około 2 tysięcy lat. Mimo że do medycyny alternatywnej należy podchodzić z dużym dystansem, to w pewnych przypadkach dodatkowa suplementacja może przynieść duże korzyści. Przed zakupem suplementów opartych na grzybach reishi pamiętać należy o konsultacji ze specjalistą z wiedzą i doświadczeniem w tym zakresie.
Literatura:
[1] Luo J., Lin Z.B.: [Advances of pharmacological effects of triterpenes from Ganoderma lucidum]. Yao Xue Xue Bao. 2002 Jul;37(7):574-8.
[2] Wu G.S., Guo J.J., i wsp.: Anti-cancer properties of triterpenoids isolated from Ganoderma lucidum – a review. Expert Opin Investig Drugs. 2013 Aug;22(8):981-92.
[3] Wachtel-Galor S., Yuen J., Buswell J.A., Benzie I.F.F.: Ganoderma lucidum (Lingzhi or Reishi): A Medicinal Mushroom. Herbal Medicine: Biomolecular and Clinical Aspects. 2nd edition. Boca Raton (FL): CRC Press/Taylor & Francis; 2011. Chapter 9.
[4] Friedman M.: Mushroom Polysaccharides: Chemistry and Antiobesity, Antidiabetes, Anticancer, and Antibiotic Properties in Cells, Rodents, and Humans. Foods. 2016 Nov 29;5(4).
[5] Jin X., Ruiz Beguerie J., Sze D.M., Chan G.C.: Ganoderma lucidum (Reishi mushroom) for cancer treatment. Cochrane Database Syst Rev. 2016 Apr 5;4:CD007731.
[6] Sliva D.: Cellular and physiological effects of Ganoderma lucidum (Reishi). Mini Rev Med Chem. 2004 Oct;4(8):873-9.