Grzyby – suszone i marynowane, przepisy. Wartości odżywcze grzybów
Aktualizacja: 8 kwietnia, 2024
Czy grzyby są zdrowe? Czy grzyby mają jakąś wartość odżywczą? Na pewno są smaczne, a poniżej znajdziecie świetne przepisy z wykorzystaniem grzybów. Zapraszamy!
Grzyby leśne
Grzyby ceni się przede wszystkim za ich smak i aromat. Nie wszyscy jednak wiedzą, że mają one również działanie prozdrowotne. Szacuje się, że obecnie na świecie występuje 150 000 gatunków grzybów wyższych, z których opisano mniej niż 10 %. Około 700 gatunków grzybów wykazuje właściwości prozdrowotne [1].
Wartości odżywcze grzybów
Wartość odżywcza grzybów jest zróżnicowana i zależna od gatunku. Grzyby cieszą się dużą zawartością białka o dobrej przyswajalności (nawet 90%). Powszechnie gatunki zawierają około 10–40% w przeliczeniu na suchą masę. Gatunki grzybów występujących dziko, m.in. borowik szlachetny zawierają więcej białka niż gatunki uprawne takie jak np. pieczarka dwuzarodnikowa. Owocniki grzybów zawierają również sacharydy (około 50% suchej masy), z czego około 4% stanowi błonnik pokarmowy. Zawartość kwasów tłuszczowych w grzybach jest niewielka i wynosi około 2–8% suchej masy. Warto jednak zaznaczyć, że występuje w nich korzystny stosunek kwasów tłuszczowych wielonienasyconych do kwasów nasyconych. Około 75% kwasów tłuszczowych stanowią niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, które mają pozytywny wpływ na funkcjonowanie organizmu. Grzyby są również dobrym źródłem składników mineralnych oraz witamin. Dostarczają głównie potasu, fosforu, magnezu, wapnia, a także witamin z grupy B. W badaniu owocników różnego rodzaju grzybów stwierdzono również obecność pierwiastków śladowych takich jak: miedź, cynk, żelazo, mangan i selen [2,3,4].
Grzyby suszone, marynowane
Po ususzeniu grzyby zyskują więcej zalet, ponieważ tracą wodę, a skoncentrowaniu ulegają ich cenne składniki mineralne, takie jak wapń, selen, fosfor i potas, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Do suszenia najlepiej nadają się prawdziwki, podgrzybki i kozaki, gdyż cechują się dużą zawartością miąższu. Jeżeli jednak kupujemy suszone grzyby, należy kierować się taką samą zasadą jak przy nabywaniu świeżych. Przede wszystkim kupować je tylko ze sprawdzonych źródeł, ponieważ grzyby trujące nawet po wysuszeniu nie tracą swoich niebezpiecznych właściwości.
Dzięki zwiększonej zawartości enzymów suszone grzyby pobudzają apetyt i wspomagają procesy trawienia. Należy jednak pamiętać, iż stają się również bardziej kaloryczne niż świeże (100 g suszonych borowików dostarcza ok. 230 kcal, podczas gdy taka sama ilość produktu przed przeróbką ma zaledwie 35 kcal)
Do marynowania poleca się borowiki, podgrzybki, kurki, kozaki czy maślaki. Można użyć jednego rodzaju grzybów lub mieszanych. W kuchni często wykorzystywana jest zalewa octowa, czyli mieszanka wody i octu w proporcji 4:1 plus przyprawy.
Grzyby to warte polecenia produkty spożywcze. Ważne jest jednak to, aby nabywać je ze znanych źródeł z uwagi na niebezpieczeństwo zatruć. Pamiętać należy również o tym, że grzyby należą do produktów ciężkostrawnych, dlatego nie powinny znajdować się w diecie małych dzieci.
Grzyby – przepisy
Składniki:
- 40 dag leśnych grzybów
- 1 cebula
- włoszczyzna
- 2-3 ziemniaki
- litr bulionu warzywnego
- pół pęczka natki pietruszki
- pół szklanki jogurtu greckiego
- łyżka masła
- majeranek
- sól, pieprz
Sposób przygotowania: grzyby oczyścić, pokroić w kostkę i podsmażyć na maśle razem z pokrojoną cebulą. Do garnka z bulionem dodać pokrojoną włoszczyznę. Gotować 10 minut. Następnie dodać podsmażone grzyby i ziemniaki pokrojone w kostkę. Gotować jeszcze przez około 20 minut. Zupę doprawić majerankiem, solą i pieprzem. Zmiksować do konsystencji kremu i dodać jogurt. Na wierzch można posypać posiekaną natką pietruszki.
Składniki:
- 40 g świeżych grzybów
- 1 cebula
- masło (łyżka)
- żółtko 2 szt.
- jogurt naturalny 200g
- kopiasta łyżka posiekanej natki pietruszki
- sól
- pieprz
Sposób przygotowania: oczyszczone, umyte grzyby oraz cebulę drobno pokroić. Na maśle podsmażyć cebulę, gdy się zeszkli, dodać grzyby. Naczynie przykryć i dusić na niewielkim ogniu, od czasu do czasu mieszając. Połączyć jogurt oraz żółtko i gdy podczas duszenia wyparuje większość sosu, zalać tym grzyby, ciągle mieszając (na minimalnym ogniu), aż sos zgęstnieje. Przyprawić do smaku. Podawać z ryżem lub ugotowanymi ziemniaczkami.
Składniki:
- 100g makaronu pełnoziarnistego
- 100 g grzybów leśnych
- 1/2 kostki warzywnej
- pół cebuli
- 50g jogurtu greckiego
- 1 czubata łyżka mąki
- 1/3 pęczka pietruszki
- 1 łyżka oleju
- sól i pieprz
Sposób przygotowania: grzyby oczyścić, pokroić na mniejsze kawałki, wrzucić do wrzątku i gotować przez około 10 minut. Na patelni rozgrzać olej. Wrzucić pokrojoną w kostkę cebulę i smażyć aż się zeszkli. Dodać odsączone grzyby i wszystko razem smażyć przez około 3 minuty. W międzyczasie 1/2 kostki warzywnej rozpuścić w niepełnej szklance gorącej wody. Połowę tej porcji dolać do grzybów. Dusić – mieszając co pewien czas, a gdy płyn wyparuje, dolewać kolejną porcję. Gdy grzyby będą miękkie, doprawić je solą i pieprzem. Dodać posiekaną pietruszkę. W szklance rozrobić jogurt z mąką i łyżką sosu z grzybów. Wlewać na patelnię, mieszając i dusić około 5 minut. W garnku ugotować makaron. Gdy będzie gotowy wyłożyć go na talerz, polać sosem grzybowym i posypać natką pietruszki.
Literatura:
- Aida F.M.N.A., Shuhaimi M., Yazid M., Maaruf A.G.: Mushrooms as a potential source of prebiotics, a review. Trends Food Sci. Technol., 2009, 20, 567-575.
- Rathee S., Rathee D., Rathee D., Kumar V., Rathee P.: Mushrooms as therapeutic agents. Braz. J. Pharmacog., 2012, 22 (2), 459-47
- Wasser S.P.: Medicinal mushrooms as a source of antitumor and immunomodulating polysaccha-rides. Appl. Microbiol. Biotechnol., 2002, 3, 258-27
- Barros L., Cruz T., Baptista P., Estevinho L.M., Ferreira I.C.F.R.: Wild and commercial mushrooms as source of nutrients and nutraceuticals. Food Chem. Toxicol., 2008, 46, 2742-2747