Frytki z batatów – smażone czy z piekarnika? Jak zrobić frytki z batatów?
Aktualizacja: 29 kwietnia, 2024
Czy myślałeś kiedyś, że spożywając frytki, możesz dostarczać organizmowi cennych dla zdrowia witamin i składników mineralnych? Wystarczy tylko, że do ich przyrządzenia użyjesz słodkich ziemniaków i zastosujesz odpowiednią obróbkę termiczną.
Wiedza na temat batatów w Polsce wciąż jest ograniczona. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z walorów odżywczych i leczniczych tego warzywa. Można je spożywać w postaci gotowanej, pieczonej lub smażonej jako element dań głównych. Można też delektować się ich smakiem pod postacią frytek przy ulubionym filmie lub serialu. Jak je zatem przygotować, aby smakowały najlepiej?
Frytki z batatów
Batat (łac. Ipomoea batatas), inaczej wilec ziemniaczany, zwany także słodkim ziemniakiem, pochodzi z Ameryki Południowej. Obecnie powszechnie uprawiany jest w strefie tropikalnej i subtropikalnej. Bulwiaste korzenie batata odznaczają się wyższą zawartością składników odżywczych niż nasze polskie kartofle. Z tego względu warto włączyć je do naszej codziennej diety na przykład w formie frytek, po które z chęcią będą sięgać zarówno dzieci, jak i dorośli.
Frytki z batatów z powodzeniem mogą zastąpić te klasyczne, a przy tym dostarczać naszemu organizmowi cennych składników odżywczych. Bataty są doskonałym źródłem prowitaminy A, witamin C, B6, K, tiaminy, ryboflawiny, niacyny, kwasu pantotenowego, a także α- i β-tokoferolu, folacyny i choliny. Spożywając bataty, uzupełnimy naszą dietę również w potas, wapń, magnez, fosfor, żelazo, jod, a także miedź, cynk, mangan i selen.
Wilec ziemniaczany cechuje się dużą zawartością białka (1,0%–9,0%). Jest to białko właściwe, zawierające w odpowiednich ilościach wszystkie aminokwasy egzogenne, które biorą udział w utrzymaniu bilansu wodnego. Regulują także poziom płynów w przestrzeniach poza- i wewnątrzkomórkowych oraz w układzie krążenia [1].
Dzięki zawartym składnikom mineralnym i witaminom słodkie ziemniaki wpływają m.in. na prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego, mózgu, mięśni i wzroku, a także na zdrowy wygląd skóry, włosów i paznokci. Włączenie batatów do naszej codziennej diety może mieć zbawienny wpływ na profilaktykę chorób dietozależnych, takich jak choroby serca, miażdżyca i niektóre nowotwory. Warzywa te mogą też okazać się pomocne w redukcji nasilenia stanu zapalnego w takich chorobach jak zapalenie kości i stawów, astma, reumatoidalne zapalenie stawów.
Frytki z batatów – smażone czy z piekarnika?
Praktycznie na każdym rogu ulicy można spotkać budki z frytkami, a w barach szybkiej obsługi frytki są najczęściej serwowanym daniem. W tego typu miejscach można dostać głównie frytki w formie smażonej na głębokim tłuszczu. Ale czy nie lepiej do ich przyrządzenia użyć piekarnika?
Smażenie jest jedną z naszych ulubionych obróbek kulinarnych ze względu na znaczne skrócenie czasu przygotowywania posiłku oraz ciemną, chrupiącą skórkę i smak finalnej potrawy. Ze względów zdrowotnych jest ono jednak najmniej polecaną obróbką termiczną. Podczas smażenia frytek na głębokim tłuszczu dochodzi do chłonięcia przez nie dużej ilości tłuszczu, przez co potrawa staje się ciężkostrawna i wysokokaloryczna. Skórka smażonych frytek zawiera 6 razy więcej oleju niż część wewnętrzna. Jeśli już nie możemy obejść się bez tak przyrządzonego przysmaku, warto po jego przygotowaniu użyć papierowego ręcznika, aby odprowadzić pewną ilość tłuszczu.
Podczas smażenia tłuszcz ulega przemianie i powstają z niego szkodliwe związki chemiczne, niektóre o działaniu rakotwórczym. Zmiany te są naturalne i nieuniknione, ale można zachować dobrą jakość oleju do smażenia. Warto używać więc oleju o wysokim punkcie dymienia. Godnym polecenia jest olej rzepakowy. Należy także dbać o częstą wymianę oleju i smażenie w naczyniu o średnicy mniejszej niż jego wysokość – ograniczy to działanie tlenu.
Dobrze wiedzieć, że w produktach o wysokiej zawartości skrobi (m.in. ziemniakach, batatach) w temperaturze powyżej 120˚C zachodzi reakcja prowadząca do powstania akryloamidu [2]. Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem w 1994 roku uznała ten związek jako potencjalnie rakotwórczy dla ludzi [3]. Blanszowanie i moczenie w wodzie frytek przed smażeniem pomaga nawet do 60% zmniejszyć zawartość akryloamidu w gotowym produkcie.
Pieczenie jest zdrowszą obróbką kulinarną w porównaniu do smażenia. Potrawa zachowuje wyższą wartość odżywczą, a straty składników mineralnych i witamin nie są tak duże, jak ma to miejsce w procesie smażenia. Uzyskuje się potrawę stosunkowo lekkostrawną, smaczną i aromatyczną, z lekko chrupiącą skórką. Spożywając frytki przygotowane tym sposobem, nie dostarczamy organizmowi nadmiernej ilości tłuszczu.
Jak zrobić frytki z batatów?
Lekko słodkawe frytki z batatów sprawdzą się znakomicie jako przekąska czy też jako dodatek do dania obiadowego. A zatem, jeśli masz ochotę na coś w stylu fast food, to koniecznie musisz wypróbować poniższy przepis na pieczone frytki z batatów. Możesz też przygotować do nich domowy sos jogurtowo-czosnkowy.
Składniki na 1 porcję:
- 1 duży batat (ok. 230 g),
- 1 łyżka oleju rzepakowego,
- przyprawy (tymianek, oregano, bazylia, słodka lub ostra papryka, pieprz, sól).
Sos:
- 3 łyżki jogurtu naturalnego lub greckiego,
- ząbek czosnku,
- zioła prowansalskie.
Wykonanie:
- Bataty dokładnie umyj i obierz ze skórki.
- Pokrój je w słupki.
- Do miski wlej zimną wodę i wypłukaj w niej pokrojone ziemniaki. Następnie wyłóż je na papierowy ręcznik. Dokładnie osusz.
- Tak przygotowane bataty wymieszaj z olejem i przyprawami.
- Nastaw piekarnik na 200°C.
- Przygotuj blaszkę, wykładając ją papierem do pieczenia.
- Rozłóż równomiernie wszystkie frytki na przygotowanej blaszce.
- Wstaw do nagrzanego piekarnika i piecz około 25 minut.
- Przygotuj sos do frytek: do jogurtu dodaj przeciśnięty przez praskę czosnek oraz zioła. Całość wymieszaj.
Tak przygotowane frytki z batatów to zaledwie 104 kcal w 100 g. Dla porównania taka sama ilość tradycyjnych, smażonych frytek to aż 331 kcal.
Frytki z batatów do dobre rozwiązanie, jeśli dopadnie Cię ochota na „coś niezdrowego”. Warto zastąpić nimi tradycyjne frytki ze względu na zawarte w tych warzywach witaminy i składniki mineralne. Świetnie się sprawdzą jako zdrowa przekąska na imprezie czy podczas domowego seansu. Jeśli nie chcesz dostarczyć organizmowi dużej ilości tłuszczu, wystarczy, że przygotujesz je sobie w piekarniku.
Literatura:
- Bovell-Benjamin A. 2007. Sweet potato, A review of its past, present and future role in human nutrition. Advances in Food and Nutrition Research, 52, 1–59.
- Gielecińska I., Mojska H., Wałecka K. 2009. Ocena wpływu różnych rodzajów obróbki termicznej na zawartość akryloamidu we frytkach ziemniaczanych, ROCZN. PZH, 60(2), 121– 124,
- IARC. 1994. Some Industrial Chemicals. International Agency for Research on Cancer: Lyon, France,
- Krochmal-Marczak B., Sawicka B. 2013. Właściwości zdrowotne i znaczenie gospodarcze batata ipomea batatas l. (Lam). Materiały naukowe z I Międzynarodowej Konferencji Ziołolecznictwo, biokosmetyki i żywność funkcjonalna Krosno. 256-265,
- Lahari G. 2007. Egzotyczne owoce i warzywa w kuchni. Warszawa, Multico Oficyna Wydawnicza,
- Parsons R. 2005. Frytka doskonała i inne sekrety kuchni. Warszawa, Wydawnictwo Książkowe Twój Styl.
Dziękuję i pozdrawiam serdecznie
Dla mnie są super zamiennikiem dla zwykłych tłustych frytek. A jak się je odpowiednio przyprawi to są naprawdę smaczne. Polecam każdemu kto chce dbać o to co je i czasami zjeść coś a la fastfood ale zdrowy. Jak widać dbanie o sylwetkę nie musi być nudne.