Dieta HSGD – zasady, efekty i opinia dietetyka
Aktualizacja: 30 grudnia, 2024
Przepis na „dietę cud” jest stosunkowo prosty – tajemniczo brzmiąca nazwa i unikatowe założenia jadłospisu, których skuteczności zwykle nie potwierdzają żadne rzetelne badania naukowe, chęć utraty masy ciała za wszelką cenę i nieustające wsparcie innych odchudzających się dziewczyn. Przepis na sukces? Niekoniecznie. Poznaj Healthy Skinny Girl Diet – dietę, która z pewnością nie uczyni Cię ani zdrową ani, w dłuższej perspektywie czasu, szczupłą dziewczyną.
Healthy Skinny Girl Diet Extended
Healthy Skinny Girl Diet to w wolnym tłumaczeniu dieta chudych i zdrowych dziewczyn. Jakkolwiek obiecująco brzmi ta nazwa, na obietnicach kończą się właściwie jej pozytywy. HSGD trwa 30 dni, choć jej wariant „Extended” wydłużony jest trzykrotnie, a dieta przewidziana jest aż na 3 miesiące. Oczywiście, zarówno krótsza, jak i dłuższa wersja może poważnie „namieszać” w organizmie, jednak im dłużej stosujemy ten wątpliwie „zdrowy” sposób żywienia, tym większe ryzyko negatywnych skutków ubocznych, których ilość przewyższa znacząco potencjalne korzyści wynikające z jej stosowania. Nie do końca wiadomo, kto jest autorem wspomnianej diety. Prawdopodobnie została ona wymyślona przez osobę niezwiązaną zawodowo ze światem dietetyki, a raczej środowiskiem „pro-ana”, czyli osób promujących anoreksję, jako styl życia i świadomy wybór, bowiem na blogach i portalach o takiej właśnie tematyce najczęściej można znaleźć informacje odnośnie diety HSGD.
HSGD – zasady
Zasady diety są dość proste i jasno określone. W graficznej formie tabeli przedstawiono limity kaloryczne na każde z 30 dni diety (w przypadku HSGD) lub 90 dni (HSGD extended). Podaż energii każdego dnia jest nieco inna. Oczywiście, diety o rotacyjnej wartości energetycznej są dobrym zabiegiem zapobiegającym zbyt „szybkiemu” spowolnieniu metabolizmu, jednak ma to uzasadnienie tylko wtedy, gdy wartość energetyczna takich rotacji jest na odpowiednim poziomie. Niestety, w przypadku HSGD, najniższa przewidziana podaż kaloryczna to 800 kcal na dobę, a najwyższa – 1150 kcal, zaś w wariancie „poszerzonym” przewiduje się maksymalnie 1300 kcal. Rotacja wartością energetyczną w tym przypadku nie powoduje, iż metabolizm pozostanie na prawidłowych „obrotach”, ponieważ wartości energii i tak są zbyt małe. Gdyby uśrednić wszystkie wartości z 30 dni, dieta HSGD dostarczałaby około 1000 kcal na dobę, co odpowiada zapotrzebowaniu energetycznemu dziecka od 1 do 3 lat o umiarkowanej aktywności fizycznej [1], nie zaś nastoletniej lub pełnoletniej kobiety. Do tego dochodzą ćwiczenia fizyczne (przynajmniej 3 razy w tygodniu po 30 min ćwiczeń aerobowych, jednak zwykle jest to częściej), których wydatek energetyczny można uzupełnić, o ile nie przekroczy się w ten sposób założonego na dzień limitu. Nie jest to jednak praktyka wszystkich osób na HSGD – niektóre z nich nie uwzględniają dodatkowego wysiłku jako powodu do dostarczenia większej ilości kalorii. Podobnie jest w przypadku warzyw i owoców – niektórzy nie uwzględniają ich w bilansie kalorycznym, większość jednak opowiada się za wliczaniem ich do całkowitej podaży energii. Ponadto, wiele osób deklaruje, iż po kilku dniach stosowania diety przestają odczuwać głód, co jest dla nich powodem do bezpiecznego pozostania „poniżej kreski”, czyli wartości energetycznej jeszcze niższej, niż zakładany limit. Taki „zapas” kalorii pozwala im upewnić się, że faktycznie nie przekroczyły limitu, co wiązałoby się z poniesieniem porażki w danym dniu. Oczywiście dużą popularnością cieszy się również dodatkowe wypijanie dużej ilości wody, zielonej i czerwonej herbaty, a czasem nawet środków przeczyszczających. Przyjęło się, że dietę należy zacząć w poniedziałek, tak by dni o nieco wyższej wartości energetycznej wypadały w weekendy. Nawet taki drobiazg wskazuje jak dokładnej samokontroli potrzebują osoby, które podejmują się jej stosowania – zwykle ich dążenie do perfekcji objawia się nie tylko koniecznością ciągłej poprawy sylwetki, ale i dążeniem do starannego wypełnienia założonego planu, gdzie nie ma miejsca na potknięcia i błędy.
HSGD – efekty
Dieta HSGD nie jest dietą, która da nam spektakularne i trwałe efekty. Jest to sposób na zrzucenie masy – bardzo często mięśniowej, zamiast tłuszczowej – co w szybkim czasie spowalnia metabolizm, pogłębia niedobory pokarmowe i powoduje zaburzenia hormonalne i psychiczne. Ponadto wraz z jej zakończeniem, utracone kilogramy często szybko wracają – nierzadko z lekką nadwyżką – zaś metabolizm spoczynkowy może ulec znacznemu obniżeniu (tzw. załamanie metaboliczne), co będzie utrudniało każde następne próby redukcji masy ciała. Niektóre osoby, poza spowolnieniem pracy tarczycy, zatrzymaniem cyklu miesiączkowego i anemią mogą doprowadzić do rozregulowania gospodarki glukozowo-insulinowej. Te zmiany trudno jest odwrócić. Nie można również nie wspomnieć o psychologicznym aspekcie HSGD. W czasie jej stosowania nierzadko rozwijają się lub pogłębiają zaburzenia odżywiania (tj. anoreksja, bulimia, kompulsywne objadanie się), a także depresja i zaniżona samoocena. Efekty sylwetkowe nie są miarodajne do włożonego wysiłku i poświęconego zdrowia – obiecywana utrata 4 kg w ciągu miesiąca jest oczywiście szybkim spadkiem masy ciała, jednak nie wszystkim stosującym – głównie z powodu spowolnionego wcześniejszymi zabiegami metabolizmu – udaje się osiągnąć taki wynik.
HSGD – opinia dietetyka
HSGD jest dietą bardzo niskoenergetyczną, o niskiej gęstości odżywczej, indukującą powstanie poważnych niedoborów pokarmowych, które mogą nieodwracalnie pogorszyć stan zdrowia osoby ją stosującej. Niski limit energii nie pozwala na pokrycie zapotrzebowania na kilokalorie, witaminy, makro i mikroelementy. Duże ograniczenia żywieniowe zmniejszają różnorodność diety, a długotrwający trening fizyczny kreuje deficyt dużo wyższy niż przeciętna wartość BMR (ang. basal metabolic rate), czyli ilość energii koniecznej do utrzymania wszystkich procesów życiowych i funkcji organizmu będącego w stanie spoczynku. Należy również zaznaczyć, iż obsesyjne liczenie kalorii i kontrola wielkości porcji połączone z presją narzuconego limitu wartości energetycznej i dużą restrykcją spożywanych pokarmów, najczęściej prowadzi do wspomnianych wcześniej zaburzeń na tle psychicznym i nieodwracalnych zmian w układzie hormonalnym. HSGD można określić wieloma przymiotnikami, jednak zestawienie słów „zdrowa” i „chuda” w stosunku do tej diety wydaje się mieć ironiczny wydźwięk dla większości osób zaznajomionych z zasadami prawidłowo prowadzonej diety redukcyjnej i racjonalnie się odżywiających. Dieta HSGD nie jest dietą odchudzającą, ale dietą prowadzącą do wyniszczenia organizmu i powstania lub pogłębienia istniejących zaburzeń odżywiania.
HSGD jest kolejną „dietą-cud”, w pułapkę której daje się złapać wiele zdesperowanych osób. Obiecująca nazwa, jasne zasady i kolorowe grafiki przedstawiające założenia tego protokołu żywieniowego sprawiają że wydaje się on nie tylko „zdrowy”, jak i skuteczny i łatwy w prowadzeniu. Niestety, żadne z tych przekonań nie jest prawdą, a efekty zwykle nie są warte zdrowia, które bardzo często przez takie diety możemy bezpowrotnie utracić.
Literatura:
[1] Jarosz M. Normy żywienia populacji polskiej – nowelizacja. IŻŻ, 2012; tabela: Normy na energię dla niemowląt, dzieci i młodzieży, ustalone na poziomie zapotrzebowania energetycznego grupy (EER), str.27