Czym różni się sok, nektar i napój

Aktualizacja: 5 marca, 2025

Wiele razy zapewne zastanawialiśmy się, co różni sok od napoju. Chcąc dostarczyć jak najlepsze składniki odżywcze organizmowi powinniśmy być świadomi różnic między tego typu napojami, z czego są produkowane i ile kalorii oraz witamin zawierają.

Z reguły sok powinien być w 100% naturalny, produkowany z dojrzałych, świeżych lub przechowywanych owoców czy warzyw. Ale czy tak naprawdę jest? Wystarczy uważnie czytać etykiety produktów, by nie zostać nabitym w butelkę.

Sok a nektar

Prawo unijne wyraźnie mówi, iż sokiem jest napój zdolny do fermentacji, ale który nie jest sfermentowany (a to bardzo ważne), wyprodukowany ze świeżych lub przetrzymywanych owoców czy warzyw, posiadający smak i zapach odpowiadający naturalnym. Dozwolone jest wzbogacenie soku o witaminy, minerały, kwas cytrynowy, naturalne zioła i przyprawy oraz dodatek cukru do 15g/l soku. Zabronione jest natomiast dodawanie sztucznych barwników, aromatów czy konserwantów. Dobrej jakości sok powinien zawierać od 85 do 100% owoców. Większość soków wytwarzanych jest z koncentratów owocowych lub z zagęszczonych soków tłoczonych. Nie powinniśmy się jednak tego obawiać, gdyż nie odbiegają one jakością i smakiem od soków świeżych. Jednak powinny być one wyprodukowane w sposób właściwy, zgodnie z przepisami. Wiele kontrowersji budzi napis „100% sok”, gdyż z natury rzeczy sok jest wyprodukowany z owoców bez sztucznych dodatków, a więc sama nazwa sok oznacza, iż jest on 100% produktem owocowym czy warzywnym.

Dobrej jakości sok powinien zawierać od 85 do 100% owoców.

Niektóre owoce przez swój cierpki, kwaśny smak nie nadają się do produkcji owoców. Zatem idealnie nadają się do produkcji nektarów. A czymże jest ów nektar? Jest to nic innego, jak rozcieńczony sok, przecier lub tez mieszanina tych produktów. Regulacje prawne mówią o minimalnej zawartości soku w nektarze. I tak zawartość soku dla odpowiednich nektarów powinna wynieść:

• 50% dla jabłek, gruszek, pomarańczy, brzoskwiń i ananasów
• 40% dla jeżyn, malin, truskawek, czereśni i moreli
• 35% dla wiśni
• 30% dla śliwek, agrestu oraz żurawin
• oraz nie mniej niż 25% dla czarnej, białej i czerwonej porzeczki, bananów, cytryny, granatów, mango, papai, gujawy

Istotną różnicą pomiędzy sokiem a nektarem jest ilość dozwolonego dodatku cukru. Jednak ta wielkość nie powinna przekroczyć 200g/l słodzonego nektaru. Również w odróżnieniu od soku, nektar może zawierać równocześnie substancje słodzące i zakwaszające. Jednak podobnie jak soki w ich składzie nie powinniśmy znaleźć konserwantów, sztucznych barwników i aromatów.

Sok a napój

Napoje produkowane są na bazie soków owocowych. Jest to dość obszerne stwierdzenie, bowiem dyrektywy unijne nie określają minimalnej zawartości soków owocowych w napojach. Prawdą jest, że producenci napojów chcąc obniżyć koszty, często wytwarzają napoje z 3–5% soków owocowych, zatem udział bazy napoju jest niewielki i zarazem znacznie mniejszy niż w nektarach. Zdarzają się także napoje z zawartością 20% soków. W tej grupie dozwolone są sztuczne dodatki: aromaty, barwniki naturalne i sztuczne, sztuczne substancje słodzące oraz konserwanty.

Sok, nektar i napój – kalorie i witaminy

Oczywiście wiadomą sprawą jest, że najbardziej korzystne są soki ze świeżo wyciskanych owoców czy warzyw. Zawierają dużo błonnika oraz witamin i minerałów. Walory smakowe także nie są bez znaczenia. Soki wytwarzane z koncentratów nie są dodatkowo słodzone (dodatek naturalnych substancji słodzących nie przekracza 15g/l soku), co nie zwiększa ich kaloryczności, a mogą zawierać dodatkowo minerały i witaminy. Nektar już jest napojem bardziej kalorycznym, ze względu na możliwość dosładzania. Jednak z tej grupy najgroźniejsze są napoje, które oprócz cukru i sztucznych substancji słodzących, rzadko kiedy mają naturalne podłoże w postaci dobrej jakości soku. Zatem napoje są ubogie w witaminy i składniki mineralne, a bogate w konserwanty i sztuczne dodatki.
Wybierając napój, sok czy też nektar zawsze powinniśmy czytać etykiety. Zawarte tam informacje dadzą nam pogląd na to, z czego wyprodukowany jest napój, co zawiera i czy nie przysporzy nam więcej szkód niż pożytku. Zwracajmy uwagę na dodatek cukru oraz nie dajmy się zwieść chwytom marketingowym, które umieszczają na etykietach soków czy nektarów informację, że nie zawierają one konserwantów czy sztucznych dodatków. Zatem świadomie podejmujmy decyzję.