Cholesterol nie-HDL – co oznacza i jakie są jego normy?

16 18 20

Podczas rutynowych badań zleconych przez lekarza bądź też wykonywanych na własną rękę wymagane jest sprawdzenie stężenia cholesterolu. Większość z nas zdaje sobie sprawę o istnieniu jego frakcji HDL oraz LDL, jednak niedawno pojawił się nowy parametr zwany cholesterolem Nie-HDL. Przeczytaj artykuł i dowiedz się więcej o kolejnym oznaczeniu w lipidogramie!

Nie HDL

Parametr Nie-HDL wyliczany jest z różnicy stężeń cholesterolu całkowitego oraz HDL. Ukazuje on poziom wszelkich cząsteczek lipidów aterogennych, a więc aktywnych w procesie budowy blaszki miażdżycowej. Zawiera on w sobie m.in. frakcję:

  • LDL,
  • VLDL,
  • Remnanty VLDL,
  • Lipoproteiny o pośredniej gęstości,
  • Lipoproteiny (a).

Dodatkowo uwzględnia przypadki podwyższonego stężenia trójglicerydów, jak również stanowi zasadniczo równoważną wartość prognostyczną ze stężeniem apolipoproteiny B. Zgodnie z najnowszymi zaleceniami badanie to nie wymaga specjalnego przygotowania, jedynie przy dodatkowym badaniu stężenia trójglicerydów najlepiej być na czczo. Znajduje on zastosowanie zwłaszcza wśród osób zagrożonych ryzykiem miażdżycy, u których poziom frakcji LDL znajduje się w normie. Jego oznaczanie zostało zlecone przez Polskie Towarzystwo Lipidologiczne, Kardiologiczne oraz Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce w 2016 roku.

Cholesterol nie-HDL – normy

Istotny jest fakt, że indywidualne i docelowe stężenie tegoż parametru winien oceniać lekarz. Jednak przyjmuje się, iż powinien on wynosić:

  • < 145 mg/dl [< 3,8 mmol/l] – u osób zdrowych oraz nie narażonych genetycznie na dyslipidemię,
  • < 130 mg/dl [< 3,3 mmol/l] – u osób obciążonych jednym z poniższych czynników:
    • ciężkie nadciśnienie tętnicze,
    • cukrzyca typu I lub II, bez dodatkowego uszkodzenia narządów,
    • rodzinna dyspilidemia.
  • < 100 mg/dl [< 2,6 mmol/l] – u osób z rozpoznaną:
    • chorobą sercowo-naczyniową, 
    • cukrzycą t. I lub II z np. mikroalbuminurią,
    • ciężką chorobą nerek.

Pamiętać należy, iż jego stężenie, podobnie jak frakcji LDL, może ulec tymczasowemu obniżeniu w efekcie przebycia:

  • ostrej infekcji,
  • zawału,
  • urazu.

Wysoki cholesterol nie-HDL

Wysoki poziom cholesterolu nie-HDL bezpośrednio powiązany jest z wysokim prawdopodobieństwem wystąpienia schorzeń sercowo-naczyniowych, a także wskazywać może na już występujące patologie w organizmie. Oczywiście znacznie większe znaczenie w rozwoju tych chorób może mieć m.in. dieta, nieprawidłowy tryb życia, palenie tytoniu czy stres oraz nadciśnienie. Zwiększone wartości owego parametru zauważyć można u kobiet w ciąży. Z tego względu jego pomiar dokonywać należy u osób relatywnie zdrowych lub też co najmniej 6 tygodni po przebytej chorobie czy też porodzie.

 

Podsumowując cholesterol nie-HDL okazuje się być niezwykle pomocnym parametrem w diagnozowaniu i minimalizowaniu ryzyka rozwoju schorzeń sercowo-naczyniowych. Jego oznaczanie zalecane jest przez czołowe organizacje od 2016 roku u każdej osoby po 40. roku życia. Wykonanie badania nie jest drogie ani czasochłonne, gdyż polega na wyliczeniu różnicy cholesterolu całkowitego i HDL, zatem oznaczyć można owy wskaźnik bezproblemowo na podstawie wyników lipidogramu.

Literatura:

  1. Corey KE., Vuppalanchi R., Wilson LA., et al.: “NASH resolution is associated with improvements in HDL and triglyceride levels but not improvement in LDL or non-HDL-C levels.”, Aliment Pharmacol Ther., 2015.
  2. Farnier M., Chen E., Johnsos-Levonas AO., et al.: “Effects of extended-release niacin/laropiprant, simvastatin, and the combination on correlations between apolipoprotein B, LDL cholesterol, and non-HDL cholesterol in patients with dyslipidemia.”, Vasc Health Risk Manag., 2014.
  3. Kuhnast S., van der Tuin SJ., van der Hoom W., van Klinken JB., et al.: “Anacetrapib reduces progression of atherosclerosis, mainly by reducing non-HDL-cholesterol, improves lesion stability and adds to the beneficial effects of atorvastatin.”, Eur Heart J., 2015.
  4. Liu A., Reaven GM.: “Is measurement of non-HDL cholesterol an effective way to identify the metabolic syndrome?”, Nutr Metab Cardiovasc Dis., 2013.
  5. Poledne R., Kralova Lesna I., Kralova A., et al.: „The relationship between non-HDL cholesterol and macrophage phenotypes in human adipose tissue.”, J Lipid Res., 2016.
  6. Ram N., Ahmed B., Hashmi F., Jabbar A.: “Importance of measuring non-HDL cholesterol in type 2 diabetes patients.”, J Pak Med Assoc., 2014.
  7. Thanassoulis G., Williams K., Ye K., Brook R., Couture P., et al.: “Relations of change in plasma levels of LDL-C, non-HDL-C and apoB with risk reduction from statin therapy: a meta-analysis of randomized trials.”, J Am Heart Assoc., 2014.
  8. Yu Y., Luo T., Liu S., Song G., et al.: “Chitosan Oligosaccharides Attenuate Atherosclerosis and Decrease Non-HDL in ApoE-/- Mice.”, J Atheroscler Thromb., 2015.
Kup dietę online – od dietetyka
Opublikowano ponad miesiąc temu
Oceń artykuł
Cholesterol nie-HDL – co oznacza i jakie są jego normy? - 4.5/5. Oddano 4 głosy.
Autor artykułu:
, Dietetyk z zamiłowaniem do zawodu. Szczególnym zainteresowaniem darzy dietetykę kliniczną, której różne koncepcje i nowości na bieżąco weryfikuje z aktualnymi i rzetelnymi badaniami naukowymi.

Opinie

  • Tadeusz Jonczyk 23.05.2022, 10:44

    Moje stężenie Nie – HDL wynosi (na dzień dzisiejszy) 71. Jednak przyjmuje się, iż powinien on wynosić::

    <145
    <130
    <100
    ,
    Widać z tego, że mój Nie – HDL mieści się w każdej z tych grup więc nie wiem jak go odczytać.- jak przyporządkować.

    Moje pozostałe wyniki:
    Cholesterol całkowity 114
    Cholesterol HDL 43
    Cholesterol LDL 54
    Trójglicerydy 87

    Z mojej strony to wszystko. Bardzo dziękuję za poradę.

    Odpowiedz

Napisz swoją opinię

Twoja opinia jest ważna. Zarówno dla nas jak i innych osób korzystających z naszego serwisu.

Twój adres e-mail nie będzie opublikowany.
Obowiązkowe pola są oznaczone