Chitosan – właściwości i zastosowanie. Chitosan a odchudzanie
Aktualizacja: 15 kwietnia, 2024
Otyłość i nadwaga oraz wynikające z nich konsekwencje zdrowotne są obecnie głównymi problemami zdrowotnymi na świecie. Najważniejszym elementem profilaktyki tych zaburzeń jest zdrowy styl życia obejmujący racjonalny sposób żywienia oraz regularna aktywność fizyczną. Jednak mimo tych zaleceń skala problemu w dalszym ciągu narasta, dlatego naukowcy prześcigają się w poszukiwaniach związków chemicznych, które mogłyby wspomóc efekty kuracji i sprzyjać utrzymaniu prawidłowej masy ciała.
Chitosan
Chitosan jest to związek chemiczny należący do grupy polisacharydów, otrzymywany z zewnętrznego szkieletu kraba, krewetki i homara. Został on odkryty przez francuskiego naukowca Bullanoi w 1811 roku. Komercyjnie produkt ten otrzymuje się dzięki deacetylacji chityny pochodzącej ze struktury zewnętrznej szkieletu skorupiaków. Obecnie do przeprowadzenia tego procesu wykorzystuje się wodę jako rozpuszczalnik oraz cząsteczki wodorotlenku sodu jako odczynnik. Wydajność takiego procesu jest bardzo wysoka i wynosi około 98%. Preparat ten znalazł zastosowanie zarówno w medycynie, jak i przemyśle, jednak największe zainteresowanie nim związane jest z wpływem suplementacji tego związku na stan zdrowia oraz redukcję masy ciała człowieka.
Chitosan – działanie
Chitosan wykazuje właściwości pęczniejące w przewodzie pokarmowym człowieka. Dodatkowo cechuje się zdolnością do znacznej absorpcji różnych związków chemicznych w odpowiednim środowisku. W kwaśnym środowisku żołądka związek ten wykazuje powinowactwo do kwasów tłuszczowych oraz kwasów żółciowych zawartych w pożywieniu. Co więcej, wykazano, że ten preparat zwiększa również wydalanie tłuszczu wraz z kałem z przewodu pokarmowego. Nie bez znaczenia pozostaje fakt, że w badaniach na zwierzętach zaobserwowano zdolność tego produktu do obniżenia poziomu glukozy w osoczu. Odkrycie to jest szczególnie istotne dla osób cierpiących na cukrzycę i stanowi obiecujące ogniwo w walce z tym zaburzeniem. Chitosan wykazuje również zdolność redukowania insulinooporności komórek w odpowiedzi na działanie tego hormonu. W dalszym ciągu trwają badania mające potwierdzić skuteczność stosowania chitosanu w celu zapobiegania i leczenia zespołu metabolicznego u ludzi. Do tej pory wykazano, że produkt ten:
- obniża stężenie cholesterolu LDL,
- obniża stężenie cholesterolu całkowitego,
- obniża stężenie trójglicerydów,
- obniża glikemię i reguluje insulinooporność komórek.
Te doniesienia naukowe potwierdzają, że suplementacja chitosanem może być jednym z elementów wspomagających zdrowy styl życia u osób z zaburzeniami glikemii czy hipercholesterolemii. Należy jednakże podkreślić, że konieczne jest przeprowadzenie dalszych badań służących określeniu wpływu suplementacji chitosanem na te ośrodki.
Bez wątpienia można jednak potwierdzić wpływ chitosanu na hamowanie łaknienia u człowieka. Związek ten nie jest trawiony i przyswajany przez organizm, dlatego w żołądku pod wpływem wody pęcznieje i skutecznie zmniejsza łaknienie oraz hamuje uczucie głodu. Ponadto preparat ten wpływa korzystnie na perystaltykę jelit i reguluje wypróżnienia, dlatego korzystnie wpływa na stan przewodu pokarmowego człowieka.
Chitosan – zastosowanie
Chitosan znalazł zastosowanie w wielu dziedzinach życia, takich jak medycyna czy przemysł. Związek ten wykazuje działanie przeciwbakteryjne, przeciwzapalne, przeciwbólowe oraz zmniejsza krwawienia ran, dlatego też idealnie sprawdza się jako jeden z elementów wchodzących w skład opatrunków medycznych. Dzięki swoim szczególnym właściwościom chitosan zwiększa również transport niektórych leków w przewodzie pokarmowym człowieka, znalazł więc zastosowanie w farmakologii. Jednak produkt ten najbardziej znany jest z jego właściwości dietetycznych, które wykorzystuje się w produkcji suplementów diety zawierających ten składnik.
Chitosan a odchudzanie
W celu zweryfikowania skuteczności przyjmowania preparatów zawierających chitosan na redukcję masy ciała przeprowadzono wiele badań naukowych, których rezultaty często nie były jednoznaczne. W badaniu R.N. Schiller wykazano, że w grupie osób przyjmujących suplement uzyskano lepsze wyniki spadku masy ciała niż w grupie osób nieprzyjmujących tego preparatu. Podobne wyniki zaobserwowano w badaniu przeprowadzonym przez A.Giustina i P. Ventury, które było przeprowadzone na grupie 100 lekko otyłych osób. Zostały one podzielone na dwa typy – suplementowanych i nieprzyjmujących preparatu. Co ważne, wszyscy uczestnicy badania stosowali się do zasad diety redukcyjnej, ale lepsze efekty uzyskała grupa przyjmująca preparat chitosanu. Należy jednak przyznać, że pojawiały się również badania, które nie potwierdzały znaczącej różnicy spadku masy ciała po przyjmowaniu suplementu, dlatego jego skuteczność wymaga dalszych analiz. Podsumowując, można jednak określić, że chitosan jako suplement diety sprzyja zdrowiu poprzez jego korzystny wpływ na profil lipidowy, glikemię oraz prawdopodobnie redukcję masę ciała człowieka.
>Chitosan – skutki uboczne
Czy spożywanie chitosanu może wiązać się z występowaniem jakichś skutków ubocznych? Produkt ten podobnie jak niektóre inne suplementy może wywoływać niekorzystne objawy w postaci zaburzeń żołądkowo-jelitowych, do których należą biegunka, mdłości, wymioty czy zaparcia. Dodatkowo osoby ze zdiagnozowaną alergią na skorupiaki powinny skonsultować przyjmowanie tego preparatu z lekarzem prowadzącym. Oprócz tego nie zaleca się stosowania chitosanu u małych dzieci, kobiet w ciąży oraz karmiących. Warto też pamiętać, że może on zmniejszać wchłanianie tłuszczu z diety, a co za tym idzie, również witamin w nich rozpuszczalnych: A, D, E i K. Dlatego też stosowanie tego preparatu przez długi czas może wiązać się z ryzykiem niedoborów tych składników.
Chitosan – cena, gdzie kupić
Najłatwiej dostać chitosan w sklepach internetowych z suplementami diety. Na rynku dostępne są dwie formy chitosanu – w proszku i tabletkach. Chitosan w proszku kupimy za ok. 75 zł za 100 g. Cena tabletek jest różna w zależności od składu i firmy. Za 70 zł kupimy od 120–240 tabletek. Przy kupnie suplementu w tabletkach warto zwrócić uwagę na skład produktu, a szczególnie zawartość samej substancji aktywnej. Do niektórych produktów dodawane są substancje dodatkowe takie jak wapń czy fosfor.
Chitosan – opinie
W internecie można znaleźć różne opinie dotyczące chitosanu. Od pozytywnych zachwalających działanie preparatu w szczególności w aspekcie zmniejszenia apetytu do całkowicie negatywnych opinii użytkowników, którzy pomimo stosowania nie zaobserwowali żadnych zmian.
Suplementacja preparatami chitosanu wydaje się jednym z elementów sprzyjających zdrowiu i utrzymaniu prawidłowej masy ciała. Należy jednak podkreślić, że żadna suplementacja nie może być traktowana jako alternatywę dla prawidłowej diety i regularnej aktywności fizycznej. Preparaty te należy traktować jako element jedynie wspomagający zdrowy i aktywny tryb życia.
Literatura:
- Bano R., „Role of Chitosan in Health and Weight Management”, Sch. J. App. Med. Sci., 2015; 3(2F):973–976,
- Jonczyk P. i in., „Chitosan a gospodarka węglowodanowo-lipidowa”, Forum Zaburzeń Metabolicznych 2016, tom 7, nr 1, 31–43,
- Bojarowicz H., Dźwigulska P., „Suplementy diety. Część II. Wybrane składniki suplementów diety oraz ich przeznaczenie”, Hygeia Public Health 2012, 47(4): 433–441.