Bromelina – działanie i skutki uboczne

Aktualizacja: 7 marca, 2025

Świeże owoce i warzywa oraz produkty z nich otrzymywane często określane są mianem „żywych” z uwagi na aktywne związki w nich występujące. Enzymy, bo o nich mowa, występują w większych ilościach w produktach surowych i pełnią funkcję „aktywatorów” różnych reakcji zachodzących w ustroju. Są bardzo wrażliwe termicznie, ulegają bowiem dezaktywacji podczas gotowania i pasteryzacji. Badania naukowe dowodzą, że niektóre enzymy pokarmowe są wchłaniane z pokarmu w całości i wykazują swoją aktywność w organizmie ludzkim. Jednym z najbardziej znanych enzymów jest otrzymywana z ananasów jadalnych bromelaina. Została ona uznana za skuteczną w działaniu już w 1975 r. i od tego czasu była tematem kolejnych, blisko 250 prac naukowych. W dzisiejszym artykule postanowiliśmy poruszyć temat bezpieczeństwa stosowania bromeliny oraz funkcji, jakie może ona pełnić w naszych organizmach. Zapraszamy do lektury!

Bromelina

Terminem bromelina (lub bromelaina) określa się wspólną nazwę pięciu enzymów proteolitycznych pozyskiwanych na drodze ekstrakcji z owocostanów i łodyg ananasa jadalnego (z łac. Ananas comosus). Zaliczana do grupy proteaz (substancji dokonujących rozkładu białek) znalazła szerokie zastosowanie zarówno w medycynie, jak i sporcie oraz gastronomii. Jej najczęściej dostępną na rynku formą jest żółty proszek, zachowujący właściwości aromatyczne surowca, z którego pochodzi, czyli ananasa.

Warto jednak zaznaczyć, że nie wszystkie preparaty zawierające bromelinę są jednakowe. Biodostępność enzymu różni się w zależności od tego, czy jest pozyskiwana w całości z owocu czy samej łodygi ananasa. Podpowiadamy, że ekstrakt z owocu wypada znacznie lepiej na tle badań.

Proces absorpcji dostarczanej z zewnątrz bromeliny zachodzi w naszych jelitach w blisko 40%, a wchłaniana jest ona w postaci aktywnej (zdolnej do pełnienia swojej funkcji). Okres jej półtrwania, a więc aktywności w ustroju, naukowcy szacują na około 6–9 godzin.

Bromelina – działanie

Szerokie spektrum działania bromeliny ukazały liczne badania kliniczne, według których:

• bromelaina jest skuteczna w zmniejszaniu dyspepsji u osób bez infekcji Helicobacter pylori w połączeniu z innymi nutraceutykami;
• bromelina eliminuje receptory zlokalizowane na komórkach odpornościowych, które reagują (głównie) na sygnały prozapalne. Oznacza to, że może wykazywać właściwości przeciwzapalne;
• enzymy proteazy (bromelina i papaina) krążące w surowicy były zdolne do łagodzenia uszkodzeń mięśni związanych z ćwiczeniami;
• enzym ten działa przeciwzakrzepowo. Wpływa na spadek zarówno agregacji płytek, jak i ich wiązania do śródbłonka;
• bromelina działa kardioprotekcyjnie;
• udowodniono jej naturalne właściwości przeciwbólowe, mogące zastąpić nawet takie leki jak popularna aspiryna.
• bromelaina pomaga w obniżeniu poziomu białka wiążącego lipazę lipoproteinową oraz syntazę kwasów tłuszczowych. Może także hamować adipogenezę (różnicowanie komórek, które może przyczyniać się do tworzenia komórek tłuszczowych) i zmniejszać gromadzenie się triglicerydów.

Bromelina – skutki uboczne

Choć bromelaina jest zwykle dobrze tolerowana przez ustrój, istnieją pewne przypadki, kiedy należy zachować ostrożność, a podjęcie decyzji o suplementacji należy skonsultować z lekarzem prowadzącym. Z uwagi na przeciwagregacyjne właściwości bromeliny szczególną ostrożność zaleca się osobom przyjmującym leki na rozrzedzenie krwi bądź po przebytych operacjach. Suplementacja enzymem może zwiększyć ryzyko występowania niekontrolowanych krwawień.

Niektóre źródła donoszą również, że dawki rzędu 800 mg/kg/dzień mogą prowadzić do wystąpienia objawów ze strony przewodu pokarmowego. Do najczęściej odnotowanych zaliczano nadmierną kumulację gazów, nudności i zmiany w strukturze kału.

Niektóre przypadki opisują również możliwe dolegliwości na tle alergicznym objawiające się wysypką, swędzeniem skóry, łzawieniem oczu czy przekrwieniem śluzówki jamy nosowej.