Astaksantyna – właściwości i występowanie. Skutki uboczne stosowania astaksantyny
Świat pełen jest naturalnych, organicznych barwników, które poza swoim kolorem charakteryzują się wieloma, często istotnymi dla człowieka właściwościami. Nie inaczej jest w przypadku astaksantyny. Jest ona ksantofilowym związkiem karotenoidowym, który, mimo że nie wykazuje aktywności prowitaminy A, to odznacza się potencjałem prozdrowotnym większym niż w przypadku innych karotenoidów. Właściwości i szerokie zastosowanie tego związku sprawiły, że rozpoczęto jego produkcję na masową skalę.
Astaksantyna
Astaksantyna jest organicznym barwnikiem, który odpowiada za czerwonawą barwę niektórych ryb i owoców morza, a także niektórych zwierząt, które się nimi żywią – przykładem mogą być różowe flamingi. Ze względu na karotenoidową budowę chemiczną rozpuszczalna jest w tłuszczach. Związek ten uznawany jest za korzystny z punktu widzenia zdrowia zarówno ludzi, jak i zwierząt.
Astaksantyna – właściwości
Astaksantyna została bardzo dobrze poznana pod względem jej właściwości prozdrowotnych. Wśród najważniejszych z nich wymienia się silne działanie antyoksydacyjne, przeciwzapalne, przeciwnowotworowe, przeciwcukrzycowe, a także neuroprotekcyjne i immunomodulacyjne. Właśnie ze względu na potencjał prozdrowotny astaksantyna stała się jednym z najpopularniejszych suplementów diety
Astaksantyna – występowanie
Astaksantyna występuje głównie w algach oraz zwierzęcych organizmach wodnych. Poza algami najbogatszymi źródłami tego związku chemicznego są łososie, pstrągi, raki i krewetki. Oczywiście jego zawartość jest bardzo zmienna i wrażliwa na różne czynniki środowiskowe – na przykład spożywając 100 g mięsa z dzikiego łososia, można dostarczyć do organizmu około 3 mg astaksantyny, natomiast dla tej samej porcji łososia hodowlanego wartość ta oscyluje wokół 0,7 mg.
Popularne są również suplementy diety zawierające astaksantynę, jednak związek w postaci kapsułek pochodzi z produkcji mikrobiologicznej drożdży i mikroalg. Astaksantyna produkowana właśnie dzięki mikroorganizmom wykorzystywana jest powszechnie również jako barwnik w paszach dla ryb, które charakteryzują się czerwonawym zabarwieniem.
Astaksantyna – skutki uboczne
Spożywanie ryb i owoców morza bogatych w astaksantynę uznawane jest za bezpieczne. Przy zbyt częstym spożyciu zbyt dużych ilości tego typu produktów czy złej dawce suplementacji na skórze mogą pojawić się żółtoczerwonawe przebarwienia. Ponadto astaksantyna może kumulować się w niektórych tkankach, jednak bez działania toksycznego. Fakt, że jest to związek bezpieczny, sprzyja zarówno kolejnym badaniom nad jego właściwościami, jak i produkcji tanich, jednak obiecujących suplementów diety.
Astaksantyna jest bezpiecznym dla zdrowia człowieka barwnikiem i antyoksydantem o wysokim potencjale prozdrowotnym. Naturalnie występuje w organizmach morskich, jednak obecnie możliwa jest jego produkcja przy użyciu mikroorganizmów. W niektórych stanach fizjologicznych warto włączyć do diety produkty bogate w astaksantynę lub jej suplementację – jej działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne może wspierać zdrowie na wiele sposobów.
Literatura:
- Ambati R. R., Phang S. M. i in., Astaxanthin: sources, extraction, stability, biological activities and its commercial applications – a review, Mar Drugs. 2014 Jan 7;12(1):128-52,
- Higuera-Ciapara I., Félix-Valenzuela L., Goycoolea F. M., Astaxanthin: a review of its chemistry and applications, Crit Rev Food Sci Nutr. 2006;46(2):185-96,
- Wu H., Niu H. i in., Astaxanthin as a Potential Neuroprotective Agent for Neurological Diseases, Mar Drugs. 2015 Sep 11;13(9):5750-66,
- Zhang L., Wang H., Multiple Mechanisms of Anti-Cancer Effects Exerted by Astaxanthin, Mar Drugs. 2015 Jul 14;13(7):4310-30.