Sól kłodawska – skład, cena, gdzie kupić. Właściwości soli kłodawskiej
Aktualizacja: 7 maja, 2024
Kopalnia soli w Kłodawie powstała w 1949 roku. Kłodawski wysad solny, soli kamiennej i soli magnezowo-potasowej, jest dotąd największym odkrytym na terenie Polski. Liczy 26 km długości i maksymalnie 2 km szerokości. Jakie właściwości posiada sól od największego krajowego producenta soli?
Sól kłodawska
Sól kłodawska to w pełni naturalna sól kamienna. Wydobywana jest z odkrytego na terenie Kłodawy, największego w Polsce wysadu solnego, z wykorzystaniem tradycyjnych metod górniczych, co pozwala na zachowanie maksymalnie niezmienionego składu wydobywanej soli. Zanim gotowa sól trafi w ręce konsumenta jest rozdrabniana mechanicznie na mniejsze kryształy o wielkości zależnej od przeznaczenia. Sól kłodawska kamienna występuje w wersji spożywczej jodowanej lub niejodowanej, drobno i grubo mielonej, a także w wersji przeznaczonej do przygotowywania domowych przetworów warzywnych. Nie należy się dziwić, że kupione w różnych odstępach czasu opakowania soli kłodawskiej posiadają różną barwę, gdyż jest to potwierdzeniem naturalności produktu. Barwa zatem może przybierać odcienie od śnieżnej bieli, przez lekko szarawy, na szaro-sinej kończąc.
Skład soli kłodawskiej
Chemik sól kłodawską określiłby chlorkiem sodu (NaCl), czyli krystaliczną substancją stałą składającą się z atomu sodu i chloru, które w naszym organizmie zaliczane są do grupy elektrolitów. Skład 100 g soli kamiennej kłodawskiej przedstawia się następująco: NaCl 97% masy soli, maksymalnie 1.5% przypada na składniki mineralne nierozpuszczalne w wodzie, 10–30mg/kg to jodek potasu, a woda stanowi 0.5%. Naturalna sól kłodawska zawiera śladową ilość żelaza, wapnia, magnezu, cynku, potasu i jodu, niestety nie jest to ilość, która wypełni zapotrzebowanie człowieka na składniki mineralne zgodne z zaleceniami Instytutu Żywności i Żywienia.
Sól kłodawską można kupić w wersji:
- jodowanej przeznaczonej do bezpośredniego spożycia jako przyprawa do potraw;
- niejodowanej, która nie jest zalecana do doprawiania posiłków z uwagi na brak jodu, natomiast do przygotowywania przetworów domowych.
Warto dodać, że sól kłodawska nie zawiera substancji przeciwzbrylających, dlatego może nie być sypka, a lekko zbita w opakowaniu, a także nie została przez producenta wybielona, co przemawia zdecydowanie na korzyść!
Właściwości soli kłodawskiej
Sól kuchenna, a w zasadzie kationy sodu i aniony chloru, pełnią w organizmie człowieka kluczową rolę w regulacji gospodarki wodno-elektrolitowej, kwasowo-zasadowej, a także wpływają na pracę układu nerwowego i mięśniowego. Sam chlor występuje w soku żołądkowym oraz ślinie i jest pierwiastkiem ściśle zależnym od sodu, co oznacza, że gdy spada stężenie sodu, obniża się równocześnie stężenie chloru w surowicy krwi. Sód z kolei bierze udział w wytwarzaniu kwasu solnego w żołądku, który bierze udział w procesie trawienia białka oraz pełni funkcję bakteriobójczą.
Niedobory sodu w organizmie, podobnie jak jego nadmiar są niekorzystne dla organizmu. Do objawów obniżonego poziomu sodu w osoczu (hiponetremii) należą osłabienie organizmu, bóle głowy, nudności, brak łaknienia, wymioty, a także zaburzenia orientacji. Na niedobory sodu narażone są w przeważającej mierze osoby starsze, które z powodów zdrowotnych zrezygnowały z korzystania z soli, a dodatkowo spożywają produkty niskoprzetworzone ubogie w sód. Z kolei długotrwały nadmiar sodu w diecie, który jest obecnie problemem, może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych m.in. udaru mózgu, nadciśnienia tętniczego, raka żołądka, sprzyja osteoporozie i kamicy nerkowej.
Jod zawarty w soli kuchennej niezbędny jest do produkcji hormonów tarczycy: tyroksyny (T4) i trijodotyroniny (T3), których rola w organizmie jest bardzo szeroka. Wpływają bowiem i warunkują prawidłowy rozwój i funkcjonowanie mózgu oraz układu nerwowego, przysadki mózgowej, mięśni szkieletowych i serca oraz nerek. Niezbędne są do zachowania prawidłowej temperatury ciała i szeregu procesów metabolicznych.
Sól kłodawska – cena, gdzie kupić
Sól kłodawską w wersji podstawowej można kupić w większości hipermarketów. Szerszy wybór dostępnych możliwości (m.in. różne wersje stopnia rozdrobnienia, wielkości opakowań) znajdziemy w sklepie internetowym wytwórcy. Cena soli zakupionej w hipermarkecie będzie niższa niż produktu ze sklepu internetowego, ponieważ w drugiej opcji musimy ponieść również koszty przesyłki. Cena soli jest różna w zależności od rodzaju i w związku z tym jej przeznaczenia, a także masy kupowanego opakowania. Za kilogram soli kłodawskiej kamiennej niejodowanej, przeznaczonej po przetworów domowych zapłacimy ok. 1–1,5 zł. Za tę samą masę mielonej soli spożywczej jodowanej w woreczku również zapłacimy ok. 1–1,5 zł, natomiast za tę samą sól w poręcznej, plastikowej „solniczce” o masie 250 g już ok 3zł.
Należy zaznaczyć, że według zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) dzienne spożycie soli powinno być ograniczone do maksymalnie 5 g, co odpowiada jednej płaskiej łyżeczce do herbaty. Taka ilość pokrywa w ok. 75% zapotrzebowania na jod osoby dorosłej. We wspomniane 5g wlicza się sól dodawaną samodzielnie do przygotowywanych posiłków, a także sól zawartą w produktach spożywczych (np. chleb, wędliny, przekąski) dodaną do nich przez producenta. Niestety spożycie soli w Polsce i na świecie zdecydowanie przekracza zalecane normy o ok. 50%, co powoduje zatrzymanie wody w organizmie, wzrost ciśnienia tętniczego i przy długotrwałym dodatnim bilansie sodowym sprzyja rozwojowi choroby nadciśnieniowej, która z kolei zagraża zdrowiu naszego serca.
Literatura:
Stryer L., Tymoczko J.L., Berg J.M., Biochemia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
WHO: Reducing salt intake in populations. Report of the WHO forum and technical meeting, 5-7 October 2006, Paris, France.
Szyguła Z.: Bilans wody w procesie starzenia, [w:] Fizjologia starzenia się. Profilaktyka i rehabilitacja, [red.] a. Marchewka, Z. Dąbrowski, J.,A, Żołądź, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2013, 292-300
Wojtasik A., Jarosz M., Stoś K.: Składniki mineralne, [w:] Normy żywienia dla populacji Polski, [red.] Jarosz M., Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa, 2017, str. 218-221
Jarosz M., Rychnik E., Szponar L., Wierzejska R.: Woda i elektrolity, [w:] Normy żywienia dla populacji Polski, [red.] Jarosz M., Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa, 2017, str. 245-250 i 254-256.
Tak się składa, że używam soli Kłodawskiej, więc przeczytałem artykuł z zainteresowaniem.
Podoba mi się rzeczowa forma użyta przez autorkę. Artykuł upewnił mnie w tym, że kiedyś wybierając tą właśnie sól
dokonałem właściwego wyboru. A tak na marginesie, to nie wyobrażam sobie jadła bez soli i jeszcze ta sól
znakomicie nadaje się do marynat, w swojej grubszej formie.