Kiszone pomidory – właściwości i zastosowanie. Jak zrobić kiszone pomidory?

Aktualizacja: 11 kwietnia, 2024

Kiszenie to jedna z najstarszych metod przechowywania żywności. Jej zalety doceniono setki lat temu, a obecnie wciąż cieszy się niesłabnącą popularnością. Kiszonki mają wyjątkowy smak, ale również dostarczają organizmowi szeregu korzyści. 

Kiszone pomidory

Kiszenie żywności jest obecnie popularną metodą konserwowania warzyw. Ze względu na niski koszt i prostotę wykonania, w wielu krajach było doceniane przez niższe warstwy społeczne. Kiszenie warzyw pozwalało na przetrwanie ciężkiego okresu zimy, kiedy świeże owoce i warzywa nie były już dostępne. Za trwałością kiszonek stoi kwas mlekowy wytwarzany przez bakterie z cukrów, pochodzących z warzyw i owoców. Obniża on pH środowiska, co unieszkodliwia mikroorganizmy odpowiedzialne za procesy gnilne.

Prawdopodobnie metoda ta po raz pierwszy została zastosowana w Azji już dwa tysiące lat temu. Z czasem kiszenie upowszechniło się w Europie, szczególnie w jej wschodniej części. Bardzo popularnym produktem do kiszenia była kapusta oraz ogórki i te właśnie warzywa są najchętniej wybierane przez polskiego konsumenta. 

Jednak nie tylko te produkty można zakonserwować, zalewając solanką. Doskonale nadają się do tego również inne warzywa, między innymi pomidory. Na Ukrainie i Białorusi są one bardzo popularne, zatem często goszczą na tamtejszych stołach. 

Oprócz oczywistych zalet, takich jak smak, właściwości prozdrowotne i zapobieganie marnowaniu żywności, kiszone pomidory efektownie ozdobią naszą kuchnię. Czerwona skórka ładnie komponuje się z liśćmi ziół użytych do kiszenia. Jeśli dodatkowo pomidory umieścimy w eleganckim słoju, będą one przez kilka tygodni zdobić pomieszczenie.  

Kiszone pomidory – właściwości 

Kiszenie pozwala na zachowanie świeżości warzyw i częściowo chroni zawarte w nich witaminy i składniki mineralne. Znajdziemy w nich dużo witamin  grupy B, witaminy C, β-karotenu i potasu. Pomidory są również źródłem błonnika pokarmowego, który reguluje pracę jelit. Zwiększa też objętość diety, jednocześnie obniżając jej gęstość energetyczną. 

Poza tym, procesy fermentacji powodują obniżenie pH, a to korzystnie wpływa na środowisko bakteryjne w przewodzie pokarmowym. Kiszonki są traktowane jako naturalny probiotyk, ponieważ zawierają mnóstwo bakterii kwasu mlekowego, których odpowiednia ilość jest potrzebna do tego, aby trawienie w naszym organizmie przebiegało prawidłowo. 

Jednak kiszonki mają też swoją ciemną stronę. W ich produkcji używa się soli. Musi być ona w odpowiednim stężeniu, inaczej bowiem, zamiast się zakisić, warzywa zwyczajnie się zepsują. Zbyt duża ilość sodu w diecie może prowadzić do rozwoju nadciśnienia tętniczego. 

Oczywiście we wszystkim trzeba znaleźć złoty środek. Jeśli nie mamy kłopotów z ciśnieniem, wystarczy, że po prostu będziemy często urozmaicać posiłki. Osoby chore powinny jednak już bardziej uważać na to, ile razy w tygodniu sięgają po kiszonki. 

Kiszone pomidory – zastosowanie

Jak zastosujemy kiszone pomidory, zależy właściwie od naszej fantazji i gustu. Pomidorki kiszone są kwaskowe, słonawe, ale jednocześnie orzeźwiające. Na pewno nadają się do kanapek, ale czemu nie miałyby się sprawdzić również w sałatce czy na pizzy? Starsze kiszonki, które stracą już jędrność można wykorzystać do przygotowania zupy albo dodać do gulaszu bądź sosu.

Kiszone pomidory – cena, gdzie kupić

Kiszone pomidory nie są w Polsce szczególnie popularne. Za to ogórki i kapustę bez problemu znajdziemy w pobliskim sklepie, nie wspominając już o dużych marketach, gdzie występują w wielu rodzajach. 

Natomiast pomidory kiszone to raczej produkt regionalny. Warto więc zajrzeć do sklepu z kuchniami świata, bądź od razu obrać za cel sklep ze specjałami kuchni rosyjskiej. Jeśli nie mamy takiego w pobliżu, pomocne będą sklepy internetowe o podobnym asortymencie. Cena, zależnie od wielkości opakowania, wynosi od kilku do kilkunastu złotych. 

Kiszone pomidory – przepis 

Kiszenie warzyw jest bardzo proste, dlatego można spróbować swoich sił i zrobić je własnoręcznie. W przeciwieństwie do kiszonych pomidorów, te świeże dostaniemy w każdym sklepie spożywczym, podobnie jak zioła i inne przyprawy. 

Składniki:

• pomidory, najlepiej podłużnej odmiany gruntowej
• korzeń chrzanu, a jeśli się da, to również liście
• czosnek
• baldachy kopru
• gorczyca
• opcjonalnie ziele angielskie
• ewentualnie inne zioła (np. tymianek, estragon, oregano, rozmaryn…)
• niejodowana sól kamienna (1łyżka na 1 litr wody)
• przegotowana i ostudzona woda

W przepisie na kiszonki, najważniejsza jest proporcja soli i wody. Ilość przypraw zależy bardziej od naszego gustu. Można ich dodać więcej lub mniej, a niektóre w ogóle pominąć. 

Umyte pomidory umieszczamy w słoikach naprzemiennie z przyprawami. Następnie zalewamy je wystudzoną solanką. Na pewno nie może być ona za gorąca, bo inaczej pomidory popękają i ugotują się, a nie zakiszą. 

Tak przygotowane przetwory trzymamy przez około tydzień w temperaturze pokojowej. Po tym czasie powinny być już dobrze ukiszone i gotowe do jedzenia. 

Kiszone pomidory można dodać do wielu potraw, jako jedną z zalecanych pięciu porcji warzyw i owoców. Są bogate w witaminy i składniki mineralne, niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, a przede wszystkim smaczne. Kisząc letnie, krajowe odmiany pomidorów, na dłużej zachowujemy ich smak i aromat. Choć ukiszone pomidory można zdobyć w sklepach z regionalnymi specjałami, łatwiej i taniej będzie przygotować je samemu.