Hatha, astanga, kundalini czy krija? Co w ogóle daje joga?
Dla osób poszukujących ukojenia dla umysłu oraz ciała, joga jest najlepszą formą uspokojenia wewnętrznego chaosu. Wymaga ona dużej dyscypliny, a także cierpliwości, ale owocuje niesamowitą sprawnością fizyczną, rzeźbi ciało i umysł oraz pozwala pozbyć się depresji czy nawet nadprogramowych kilogramów.
Wybrać możemy spośród wielu rodzajów: joga dynamiczna, spokojna, emocjonalna lub duchowa, dlatego by uprościć wybór, postanowiłam opisać kilka najpopularniejszych typów.
Co daje joga?
Joga niesie ze sobą mnóstwo korzyści. Po pierwsze jest to idealna forma aktywności dla osób, które nie mogą uczestniczyć w intensywniejszych formach ćwiczeń, a po drugie pozwala opanować chaos myśli w głowie i może posłużyć jako swoisty rytuał, rozciąganie czy rozgrzewka przed właściwym treningiem.
Największe korzyści odnosi się w zakresie ukojenia psychicznego i emocjonalnego. W jodze bardzo duży nacisk kładzie się na sekwencje, które są regularnie powtarzane przez dany okres czasu, a przejścia pomiędzy nimi są płynne i harmonijne. Pozycjami wykonywanymi w sekwencjach są tzw. asany, czyli pozycje jogiczne, które kładą nacisk na poszczególne partie ciała. Równie ważnym elementem jest oddech oraz mantry, które skupiają się na duchowej i emocjonalnej stronie jogi.
Jogą najbardziej powinny zainteresować się osoby zabiegane, zestresowane lub posiadające schorzenia aparatu ruchu i ciała, niepozwalające im uprawiać sportów czy wykonywać intensywniejszych ćwiczeń. Takie osoby powinny wybierać spokojniejsze typy jogi, takie jak: Hatha, Krija i Kundalini, a osoby pragnące znaleźć w tej wschodniej sztuce coś bardziej energicznego powinny skupić się na Ashtandze.
Hatha joga
Jest to najpopularniejsza forma jogi, bazująca na pozycjach jogicznych – asanach, oraz kontroli oddechu. Kładzie dość duży nacisk na wzmocnienie ciała i organizmu oraz wydobycie wewnętrznej energii drzemiącej w każdym z nas. Jest ona swego rodzaju praktyką pozycji, która ma na celu precyzyjne wykonywanie określonych sekwencji.
Sama nazwa „Hatha” oznacza siłę oraz moc. Założenia tej formy jogi opierają się na zdobyciu niezwykłej siły, która jest w stanie przezwyciężyć słabości takie jak: choroby, starość, niedowład umysłu czy zmęczenie. Jej założeniem jest oczyszczenie organizmu i nabycie dużej elastyczności i sprawności fizycznej.
Hatha joga wydaje się być jedną z łagodniejszych odmian, jej pozycje są wymagające, ale pozwalają zaadaptować się na początku przygody z mantrą i medytacją. Uczy ona prawidłowych oddechów, koncentracji na wykonywanych ruchach i przygotowuje ciało do przejścia do bardziej wymagających asan. Najpopularniejsze pozycje w tej odmianie, to tzw. pozycja psa z głową w dół i psa z głową w górze, pozycja wielbłąda oraz powitanie słońca. Wszystkie one niesamowicie rozciągają, uelastyczniają i pozwalają skupić się oraz oczyścić myśli. Oczywiście ważnym aspektem jest także koncentrowanie uwagi na poszczególnych ruchach, gdyż bez tego całość praktyk może wydawać się bezużyteczna.
Astanga joga
Wśród wszystkich odmian jogi, Astanga (lub także „Ashtanga”) jest najbardziej dynamiczną odmianą. Łączy ona pozycje asan z równie ważnym wpływem parnajamy, czyli głębokich i rytmicznych oddechów pomiędzy sekwencjami. Jest to forma dość wymagająca i przeznaczona dla młodych aktywnych osób, które szukają w jodze czegoś więcej niż tylko relaksacji. Pobudza ona układ krążenia i mięśnie, dzięki czemu wzmacnia całe ciało. Pozwala także przyspieszyć i ujednolicić tętno, co zdecydowanie wspomaga osoby zdenerwowane, znerwicowane i z nierównym rytmem serca.
W Ashtandze bardzo ważne są tzw. punkty skupienia wzroku i umysłu, które połączone są z odpowiednimi pozycjami, aby wspomóc zaangażowanie i odprężenie. Przechodzenie z sekwencji do sekwencji jest bardzo płynne i nie pozostawia chwili na przerwę, ponieważ każda pozycja jest ze sobą ściśle połączona. Równie duży nacisk kładziony jest na tzw. „bandhy”, które są podstawowymi punktami energetycznymi, na których powinna zostać zablokowana każda pozycja.
Astanga przeznaczona jest głównie dla osób zdrowych, elastycznych, które nie posiadają poważnych schorzeń aparatu kostno – stawowego czy krążenia. Oczywiście poważniejsze schorzenia wymagają zwykle konsultacji z lekarzem lub fizjoterapeutą, zanim zaczniemy uprawiać jogę, jednak przy łagodnym przebiegu taka forma aktywności jest nawet wskazana, gdyż delikatnie poprawia kondycję całego organizmu. Dla osób posiadających wymienione choroby, przeznaczone są inne spokojniejsze typy jogi, jak choćby joga kundalini, o której mowa będzie w następnym nagłówku.
Efektem uprawiania tego rodzaju jogi jest wzmocnienie całego organizmu, poprawa koordynacji, jasności myślenia oraz elastyczności stawów i ciała. Duży nacisk kładzie się skupienie podczas wykonywania pozycji, przez co forma ta polecana jest głównie osobom chcącym się wyciszyć poprzez aktywną relaksację.
Joga kundalini
Ten typ jogi związany jest bardziej z jej emocjonalną i duchową oraz energetyczną stroną niż fizyczną. Wymaga ona od praktykującego połączenia wyższej świadomości siebie oraz istnienia z energią pochodzącą z własnego organizmu.
Nazwa kundalini związana jest z najwyższą pierwszą czakrą ciała, która znajduje się u podstawy kręgosłupa i umiejętnie skupiana potrafi oczyścić organizm z toksyn, a także rozluźnić wszelkie zastoje. W praktyce tej kładzie się na nią duże znaczenie, gdyż podczas pozycji asan wykorzystywanych w trakcie sesji kontroluje się właśnie tę czakrę oraz łączy ją ze śpiewami mantrycznymi i wyższym poczuciem samoświadomości.
Joga kundalini jest rodzajem jogi mantrycznej, która ma na celu obudzenie drzemiącej w człowieku energii oraz zmuszenie wszelkich niekorzystnych zewnętrznych wpływów otaczającego świata do opuszczenia naszego ciała. Po sesji tej jogi możemy czuć się uduchowieni oraz ożywieni, gdyż znacznie wspomaga ona pracę układu nerwowego oraz krażenia. Jest to dość specyficzny rodzaj jogi przeznaczony dla osób trochę bardziej wtajemniczonych w praktykę, szukających w jodze czegoś więcej niż tylko nacisku na jej fizyczną stronę.
Kundalini joga przeznaczona jest dla osób rozumiejących i szanujących pojęcia czakr oraz duchowości i niemających żadnych uprzedzeń do wyrażania ich na zewnątrz. Może być ona także uprawiana przez osoby starsze, mniej mobilne oraz nastawione na mniejszą aktywność fizyczną i poszukiwanie ukojenia dla umysłu i ciała.
Krija joga
Krija jest typem jogi bardziej ideistycznym, nastawionym głównie na gromadzenie oraz rozprowadzanie energii po ciele za pomocą oddechów i medytacji. Skupiona jest wokół religii i duchowości, a jej praktykowanie oznacza rozpoczęcie życiowej drogi dyscypliny i oczyszczania ciała oraz umysłu.
Jak w większości praktyk duchowych składa się na nią kilka części, które są nieodzownym jej elementem, mianowicie: wytrwałość, medytacja oraz oddanie. Jest to jedna z najbardziej emocjonalnych praktyk skupiona na wnętrzu własnego ciała i odnajdywaniu w nim spokoju.
Jedną z zalet Krija jogi jest możliwość wykonywania jej w każdym miejscu i o każdej porze. Składa się ona bowiem jedynie na medytacje i nie wymaga łączenia jej z dodatkowymi asanami czy ćwiczeniami (zaburzałoby to możliwość odpowiedniego skupienia na procesach zachodzących w organizmie). Ideą Krija jogi jest zlikwidowanie niepotrzebnych napięć w organizmie i odzyskanie nad nim kontroli szczególnie w przypadkach osób z tikami nerwowymi, natłokiem myśli czy roztrzęsieniem.
Jest wiele sposobów, w jakie można wprowadzić się w stan medytacji, jednym z nich jest skupienie się na wnętrzu swojego ciała i rozmyślanie o poszczególnych czynnościach, jakie są podejmowanie niezależnie od naszej woli, np.: oddychanie, krążenie krwi, metabolizm, świadomość itp. Celebrowanie tych procesów polega na głębokim zamyśleniu i analizowaniu ich złożoności oraz uświadamianiu sobie, jak dzięki nim nasze ciało i umysł utrzymywane są w harmonii.
Bardzo ciekawe zdanie przedstawione na temat Krija jogi wypowiedziane zostało przez jednego z nauczycieli duchowych, twierdził on, iż jeśli mówimy, nasze usta poruszają się, a nasze słowa wypowiadane są na zewnątrz, jeśli jednak nie komunikujemy się, żadne słowa ani wyrazy nie powinny krążyć w naszej głowie. Służą one bowiem do przekazywania myśli, odczuć i emocji i do niczego innego nie są potrzebne. Tak samo jest z chodzeniem oraz poruszaniem się, gdy wykonujemy jakieś gesty lub czynności, używamy odpowiednich części ciała, jeśli jednak siedzimy nieruchomo żadna z naszych części ciała nie powinna się poruszać. Sztuka opanowania swojego ciała i niemarnotrawienia energii na niepotrzebne czynności, myśli czy organizowanie chaosu wewnątrz – to właśnie Krija joga. Dlatego osoby, które w szczególności cierpią z powodu dolegliwości wynikających z rozdrażnienia, nadpobudliwości, chorób układu nerwowego powinny przekonać się do tej odmiany praktyki wschodu. Każdy oczywiście może ją praktykować, gdyż zawsze we współczesnym zabieganym świecie przynieść ona może tylko i wyłącznie korzyści i ulgę od stresu.
Podsumowując, joga nie jest typem aktywności przeznaczonym tylko i wyłącznie dla wąskiej grupy osób. Jest ona praktyką, którą uprawiać mogą wszyscy bez wyjątku, jeśli nie są tylko uprzedzeni oraz nie mają poważnych schorzeń układowych (wtedy nie warto praktykować jogi na własną rękę). Pozwala ona w szczególności ukoić umysł, zminimalizować natłok myśli i złej energii, oczyścić organizm z toksyn, uelastycznić stawy i mięśnie i wprowadzić ciało w stan relaksacji, przy okazji pomagając znaleźć czas dla siebie. Dzięki jodze lepiej skupiamy się na swoich potrzebach, celebrujemy swoje ciała i zaczynamy dostrzegać, jak cudownymi mechanizmami one są. Zmienia się całkowicie nasza psychika, przez co bardziej staramy się pielęgnować nasz organizm. Wśród wielu odmian jogi można wybrać coś dla siebie, ćwiczyć ją na zajęciach zorganizowanych lub w domu. Jedno jest pewne – naprawdę warto.