Diety przemysłowe stosowane w zaburzeniach funkcjonowania układu pokarmowego

Aktualizacja: 8 maja, 2024

Specjalnie przygotowane preparaty przemysłowe do żywienia osób chorych mają ściśle zdefiniowane składniki odżywcze oraz są określone jakościowo i ilościowo. Stosowane w różnej formie, w zależności od zapotrzebowania pacjenta, dobierane są indywidualnie.

Ogólnie diety przemysłowe możemy podzielić na: polimeryczne, oligomeryczne oraz monomeryczne. W zależności od funkcji układu pokarmowego, dobierana jest dieta, która pokryje całe, dobowe zapotrzebowanie chorego na energię i składniki odżywcze.

Dieta polimeryczna

Dieta polimeryczna jest sposobem żywienia, powstałym na bazie nieprzetworzonych, naturalnych składników odżywczych. Całe, nierozłożone cząsteczki np. białka wymagają jednak sprawnego trawienia w układzie pokarmowym, dlatego diety nie stosuje się u osób z zaburzeniami przemiany materii oraz wchłaniania.

Taka dieta jest dobrze zbilansowana oraz pokrywa całkowite zapotrzebowanie energetyczne organizmu. Białko stanowić powinno 15–25%, węglowodany 25–60%, a tłuszcze 25–40% dziennej racji pokarmowej.

Źródłem białka o dużej wartości biologicznej są przede wszystkim białka mleka krowiego, jaja kurzego oraz sojowe, natomiast tłuszczów głównie oleje roślinne dostarczające długo- (LCT) lub krótkołańcuchowych (MCT) triglicerydów. Źródłem węglowodanów w dietach polimerycznych są olisacharydy, maltodekstryny oraz skrobia. Dieta bogata jest także w sole mineralne oraz niezbędne witaminy.

Dieta oligomeryczna

U chorych z zaburzeniami trawienia i wchłaniania lub też z niewydolnością zewnątrzwydzielniczą trzustki stosuje się dietę oligomeryczną. Dieta ta charakteryzuje się mniejszą osmolarnością i łatwiejszą przyswajalnością składników odżywczych. Jest dietą drobnocząsteczkową, chemicznie określoną. Białko stanowią peptydy o długości łańcucha od 2–50 aminokwasów – diepeptydy i tripeptydy oraz wolne aminokwasy. Węglowodany występują w postaci dwucukrów oraz maltodekstryn, a tłuszcze stanowią triglicerydy, kwasy tłuszczowe LCT oraz MCT (źródło niezbędnych kwasów tłuszczowych). Dieta oligomeryczna nie pozbawiona jest także potrzebnych minerałów, witamin i pierwiastków śladowych.

Dieta monomeryczna

W zaburzeniach wchłaniania oraz w zaostrzeniach choroby Crohna stosuje się dietę monomeryczną. Jest to dieta elementarna, której składniki zostały poddane hydrolizie enzymatycznej. Drobne cząsteczki składników odżywczych są dobrze wchłaniane przez chory układ pokarmowy. Białko występuje pod postacią wolnych aminokwasów, a węglowodany w formie glukozy i oligosacharydów. Tłuszcze występują w formie niezbędnych kwasów tłuszczowych oraz MCT. Dieta monomeryczna charakteryzuje się niską zawartością sodu, dużą osmolarnością, ale nie pozbawiona jest witamin, soli mineralnych i niezbędnych pierwiastków.

Diety przemysłowe są specjalnym typem pożywienia, stosowanym w stanach chorobowych, by poprawić ogólny stan pacjenta, a przede wszystkim dostarczyć wszystkich niezbędnych składników odżywczych. W zależności od długości chemicznej cząsteczek składników odżywczych, możemy indywidualnie dobrać dietę polimeryczną, oligomeryczną oraz monomeryczną, pod kątem choroby i stanu ogólnego pacjenta.