Dieta w zespole jelita drażliwego – produkty zalecane i zakazane oraz przykładowe przepisy

Zespół jelita drażliwego dotyka wielu ludzi wyraźnie obniżając jakość życia. Czy istnieją sposoby, dzięki którym chory jest w stanie poczuć ulgę? Czy odpowiednia dieta może pomóc zniwelować przykre dolegliwości, jakie za sobą niesie to schorzenie?
Zespół jelita drażliwego
Zespół jelita drażliwego (irritable bowel syndrome- IBS) jest najczęściej występującą chorobą czynnościową przewodu pokarmowego. Szacuje się, iż dotyczy 10–20% populacji krajów rozwijających się. Najczęściej dotyka osoby w wieku 16–30 lat. Okazuje się, że większy odsetek chorych stanowią kobiety. Ustalenie prawidłowego sposobu odżywiania w tym schorzeniu jest jednym z kluczowych elementów poprawiających stan zdrowia pacjenta oraz niwelujących występowanie dolegliwości ze strony układu pokarmowego.
Do najbardziej swoistych cech IBS należą:
- nawracające bóle brzucha,
- wzdęcia,
- uczucie przelewania w jamie brzusznej,
- zaburzona częstotliwość oddawania stolca.
Charakterystycznym objawem zespołu jelita drażliwego jest ustąpienie ww. dolegliwości po wypróżnieniu. Duża różnorodność objawów pozwala wyróżnić 3 postacie choroby:
- biegunkową (wypróżnienie następuje częściej niż 3 razy na dobę),
- zaparciową (wypróżnienie następuje rzadziej niż 3 razy w tygodniu),
- mieszaną (występujące na przemian biegunka i zaparcia).
Dieta w zespole jelita drażliwego
Schemat żywienia powinien być dostosowany do postaci IBS, z jaką zmaga się dana osoba. W IBS o typie biegunkowym zaleca się zastosowanie diety łatwostrawnej z ograniczeniem tłuszczów (szczególnie tych pochodzenia zwierzęcego) oraz cukrów fermentujących w jelitach. W jadłospis powinny zostać wprowadzone produkty mające działanie zapierające. W IBS o typie zaparciowym stosuje się dietę bogatą w błonnik nierozpuszczalny, który przyspiesza pasaż jelitowy, zwiększa masy kałowe i nawadnia je. Niezależnie od typu choroby zaleca się spożywanie co najmniej 5 małych posiłków dziennie.
Dieta w zespole jelita drażliwego – produkty zalecane
Najlepsze produkty dla osób cierpiących na postać biegunkową to:
- skrobia pochodząca z ziemniaków oraz oczyszczonych produktów zbożowych tj. biały ryż, jasne pieczywo czy mąka ziemniaczana,
- drobne kasze (kuskus, kasza manna, kasza perłowa),
- warzywa i owoce zawierające błonnik rozpuszczalny (ma zdolność pochłaniania wody, więc jego źródła są pomocne przy leczeniu biegunek), np. marchew, tarte jabłko, dynia, szparagi, banany,
- białko pochodzące przede wszystkim z chudego mięsa i ryb, jaj, mleka i serów twarogowych,
- oleje roślinne (słonecznikowy, lniany, sojowy, oliwa z oliwek) będące doskonałym źródłem niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT),
- galaretki owocowe i mięsne,
- napoje garbnikowe (napar z suszonych czarnych jagód, mocna czarna herbata, kakao gorzkie na wodzie).
Dodatkowo zaleca się:
- gotowanie posiłków na parze, pieczenie w folii, duszenie,
- wybieranie owoców dojrzałych, obieranie ich ze skórki oraz przecieranie,
- gotowanie warzyw do miękkości,
- spożywanie napojów i dań na ciepło,
- wypijanie dużej ilości wody (2–3 l dziennie), aby nie dopuścić do odwodnienia organizmu.
W typie zaparciowym IBS należy stopniowo zwiększać ilość błonnika w diecie. Produkty szczególnie ważne w tej postaci choroby to:
- pieczywo gruboziarniste, razowe, żytnie,
- otręby pszenne, siemię lniane,
- grube kasze (pęczak, gryczana, jaglana), ciemny ryż,
- suszone owoce (śliwki, morele, rodzynki),
- świeże warzywa i owoce,
- jogurty, kefiry, zsiadłe mleko,
- buliony i rosoły,
- zimne napoje (soki owocowe i warzywne kompoty).
Dodatkowo zaleca się picie na czczo 1 łyżki oleju (np. lnianego), który ułatwi przesuwanie mas kałowych w jelitach oraz podjęcie aktywności fizycznej (pobudza pracę jelit). Należy pamiętać również o odpowiednim nawodnieniu, dzięki któremu dostarczany do organizmu błonnik będzie mógł spełniać swoją rolę. Powinno się przyjmować ok. 2 l wody dziennie.
Dieta w zespole jelita drażliwego – produkty zakazane
W postaci biegunkowej należy unikać produktów zawierających:
- błonnik nierozpuszczalny,
- laktozę (mleko, produkty mleczne),
- fruktozę (owoce, soki owocowe, dżemy),
- sorbitol i mannitol (gumy do żucia, galaretowate słodycze, dietetyczne czekolady, niektóre słodziki, świeże i suszone śliwki, wiśnie, gruszki, brzoskwinie).
Produkty, których spożywanie nie jest zalecane przy zaparciowym IBS to:
- biały ryż, jasne pieczywo, drobne kasze,
- produkty na bazie mąki ziemniaczanej,
- galaretki,
- banany,
- tłuste sery (żółte, topione),
- napoje garbnikowe.
W obu postaciach źle tolerowane są:
- warzywa owoce wzdymające (kapusta, kalafior, nasiona roślin strączkowych, pory, cebula, czosnek, ogórki, czereśnie, śliwki),
- tłuszcze zwierzęce (smalec, boczek, słonina),
- mięsa przerośnięte tkanką łączną (błony, ścięgna),
- ostre przyprawy (chilli, pieprz, musztarda, ocet),
- napoje gazowane,
- używki (alkohol, mocna kawa),
- słodycze i dania typu fast food.
Dieta w zespole jelita drażliwego – przepisy
Gulasz z kurczaka z ryżem dla chorych z IBS typu biegunkowego
Składniki:
- 50 g ryżu białego,
- 150 g piersi z kurczaka pokrojonej w kostkę,
- 1 marchewka,
- ½ korzenia pietruszki,
- mały kawałek selera,
- 1 łyżka oleju słonecznikowego,
- przyprawy: sól, papryka słodka, bazylia, oregano,
- ok. ½ łyżeczki mąki ziemniaczanej.
Przygotowanie:
Ryż ugotować na miękko w lekko osolonej wodzie. Na patelni rozgrzać olej, a następnie wrzucić na nią kurczaka wcześniej doprawionego solą i słodką papryką. Lekko go przyrumienić, po czym dodać ok. 150 ml wody i dusić pod przykryciem 15 minut. Następnie dodać starte wcześniej na grubych oczkach marchewkę, selera oraz pietruszkę i dusić przez kolejne 20–25 min (aż warzywa będą miękkie). Mąkę rozmieszać w małej ilości wody i dodać całość do sosu. Mieszać całość do momentu zgęstnienia. Potrawę podawać na ciepło z ugotowanym wcześniej ryżem, posypaną bazylią i oregano.
Owsianka z suszonymi owocami i płatkami migdałów dla osób z typem zaparciowym IBS
Składniki:
- 60g płatków owsianych,
- 1 łyżka otrąb pszennych,
- 1 szklanka wody,
- 1 łyżka płatków migdałów,
- 1 łyżka jogurtu naturalnego,
- 2 suszone śliwki,
- 2 suszone morele,
- 1 łyżka rodzynek,
- szczypta soli,
- miód (opcjonalnie).
Przygotowanie:
Morele i śliwki pokroić na mniejsze kawałki. Wodę zagotować w rondelku, dodać płatki owsiane, otręby, szczyptę soli. Całość gotować kilka minut aż płatki nieco rozmiękną, aż danie zgęstnieje. Zdjąć rondelek z palnika, dodać łyżkę jogurtu oraz płatki migdałów, a następnie całość zamieszać. Owsiankę posypać suszonymi owocami i ewentualnie polać miodem do smaku.
Zespół leniwego jelita to choroba, która coraz częściej dotyka osoby zapracowane i nie stosujące zasad zdrowego żywienia. Poznaj jej przyczyny i sposoby leczenia. czytaj więcej
Zespół jelita drażliwego jest przewlekłą chorobą, która dotyka wielu osób. Zobaczmy jak się objawia i jak ją prawidłowo rozpoznać. czytaj więcej
Zespół jelita drażliwego jest przewlekłą chorobą, która daje nieprzyjemne dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Leczenie opiera się głównie na odpowiednio dobranej diecie. czytaj więcej
Opinie
Napisz swoją opinię
wyłącz pisanie odpowiedziTwoja opinia jest ważna. Zarówno dla nas jak i innych osób korzystających z naszego serwisu.
Już za 20zł ! Tabela zamienników GRATIS !
dietą na pewno można złagodzić objawy drażliwego jelit i dlatego bardzo pilnuję tego, co jem
Stosuję dietę, ale mimo to i tak się zdarzają biegunki i bóle brzucha, dlatego dodatkowo włączyłam jeszcze kapsułki z maślanem sodu, które bardzo dobrze koją jelita i te dolegliwości już nie są takie dokuczliwe