Dieta matki karmiącej – jadłospis i przepisy
Aktualizacja: 8 maja, 2024
Zastanawiając się, jak powinien wyglądać jadłospis matki karmiącej, warto mieć świadomość, że pokarm wytwarzany w wystarczających ilościach przez zdrową, właściwie odżywiającą się matkę, zaspokaja zapotrzebowanie dziecka na wszelkie niezbędne składniki odżywcze. Zatem, dieta matki karmiącej powinna opierać się o przepisy bazujące na różnorodnych, zdrowych produktach, niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu mamy.
Dieta matki karmiącej
Odpowiednio skomponowany jadłospis dla matki karmiącej jest niezbędny dla zapewnienia dziecku prawidłowego rozwoju. Dieta matki karmiącej powinna być zgodna z zasadami racjonalnego żywienia – przepisy uwzględniające zdrowe i zróżnicowane produkty, sprzyjają zapewnieniu optymalnej podaży wszystkich niezbędnych składników pokarmowych. Warto także wiedzieć, że jadłospis dla matki karmiącej piersią powinien być skomponowany zgodnie ze zwiększonym zapotrzebowaniem kalorycznym. Jest to spowodowane dodatkowym wydatkiem energetycznym, który związany jest z wytwarzaniem pokarmu. Zapotrzebowanie kobiet karmiących piersią na energię zwiększa się o około 500 kcal dziennie przez pierwszych 6 miesięcy i 400 kcal w następnych miesiącach.
Najważniejsze zasady podczas układania jadłospisu dla matki karmiącej
Jadłospis matki karmiącej piersią – przede wszystkim w pierwszym miesiącu życia dziecka, ale także w kolejnych – powinien opierać się o kilka zasad:
- zgodność z zasadami zdrowego żywienia,
- bazowanie na różnorodnych produktach,
- bazowanie na produktach naturalnych, jak najmniej przetworzonych,
- uwzględnianie produktów będących wartościowym źródłem żelaza, wapnia, kwasu foliowego oraz nienasyconych kwasów tłuszczowych,
- uwzględnianie co najmniej 1,5 litra wody niegazowanej, a dodatkowo soków warzywnych, owocowych czy zielonej herbaty dziennie.
Jakie produkty powinien zawierać jadłospis matki karmiącej?
Co może jeść matka karmiąca piersią? Dieta matki karmiącej to jadłospis oparty o przepisy ułożone na bazie produktów pochodzących z różnych grup. Wśród polecanych i bezpiecznych produktów, jakie powinien obejmować jadłospis matki karmiącej piersią, warto wyróżnić:
- mięso drobiowe – pieczone i gotowane,
- ryby – pieczone i grillowane,
- początkowo pszenne, a kolejno pełnoziarniste makarony, kasze, ryż, pieczywo,
- nabiał (sery, kefiry, jogurty naturalne),
- warzywa i owoce.
Produkty niewskazane w diecie
Czyli dieta matki karmiącej piersią i czego nie wolno jej jeść. Istnieje pewna grupa produktów, które nie powinny występować w jadłospisie matki karmiącej piersią lub pojawiać się w ograniczonej ilości. Należą do nich:
- alkohol – jest bezwzględnie zakazany dla mam karmiących piersią,
- kawa,
- dania gotowe i fast foody oraz inne produkty zawierające tłuszcze trans,
- kupne słodycze i wyroby cukiernicze,
- produkty zawierające konserwanty,
- surowe ryby, jaja, mięso,
- rośliny strączkowe i wzdymające,
- gazowane, słodzone napoje.
Produkty te mogą powodować dolegliwości układu pokarmowego, wpływać na złe samopoczucie karmiącej mamy oraz przyczyniać się do obniżenia jakości pokarmu. Dobrym rozwiązaniem jest dieta matki karmiącej oparta o przepisy bazujące na naturalnych produktach, na podstawie których każda mama w domu może przygotowywać dania odpowiednie dla matki karmiącej piersią noworodka, jak i kilkumiesięczne dziecko. Dzięki nim łatwo zadbać o zdrowy i smaczny jadłospis karmiącej mamy – jeśli masz ochotę na słodycze, śmiało sięgnij po kawałek domowej szarlotki.
O czym jeszcze warto pamiętać komponując jadłospis dla matki karmiącej?
Racjonalne odżywianie to podstawa – warto wprowadzić różnorodny jadłospis dla matki karmiącej piersią, pamiętając o bacznej obserwacji malucha. Pamiętaj także o tym, że:
- jadłospis matki karmiącej w pierwszym miesiącu życia dziecka powinien być ułożony ze szczególną dbałością – układ pokarmowy malucha jest wtedy jeszcze niedojrzały, a tym samym najbardziej wrażliwy. Należy zatem zadbać, aby przepisy dla matki karmiącej piersią noworodka obejmowały produkty, pozbawione składników, które przenikając do mleka matki mogłyby zaszkodzić dziecku,
- jeśli zaobserwujesz u dziecka alergie, nie rezygnuj z karmienia piersią – zgłoś się do lekarza i poproś o wskazówki, jak skomponować jadłospis, zastępując produkty alergizujące.
Jakie zalety ma prawidłowa dieta karmiącej mamy?
Jest to przede wszystkim zdrowa dieta. Jadłospis dla matki karmiącej piersią bazuje na wartościowych produktach, które pokrywają zapotrzebowanie organizmu na witaminy, minerały i inne składniki. Dzięki temu funkcjonuje on prawidłowo i może produkować wartościowy pokarm dla malucha, który dostarcza mu niezbędnych składników odżywczych. Dieta matki karmiącej oparta o zdrowe przepisy wpływa zarówno na kondycję i samopoczucie mamy, jak i prawidłowy rozwój dziecka.
Dieta matki karmiącej – jadłospis i przepisy
Przykładowy jadłospis dla matki karmiącej na trzy sposoby:
1. Śniadanie: owsianka z bananem i truskawkami
II śniadanie: kanapka z chleba żytniego razowego z sałatą, szynką i ogórkiem
Obiad: pstrąg z ryżem i warzywami
Deser: koktajl owocowy z kefirem
Kolacja: kanapka z chleba żytniego razowego z jajkiem, sałatka warzywna
2. Śniadanie: jajecznica na parze z dwóch jaj, kanapka z chleba żytniego razowego z pomidorem
II śniadanie: koktajl z mleka, bananów, otrębów pszennych
Obiad: zupa warzywna, potrawka z kurczaka z kaszą jęczmienną
Deser: sałatka owocowa (owoce + dwie łyżki jogurtu naturalnego)
Kolacja: bułka grahamka z pomidorem, sałatą, plastrem schabu pieczonego.
3. Śniadanie: bułka grahamka z twarogiem i konfiturą
II śniadanie: sałatka warzywna
Obiad: zupa pomidorowa z ryżem, pieczone mięso wołowe, ziemniaki, sałata ze śmietaną 12% tłuszczu
Deser: kanapka z chleba żytniego razowego z bananem i jogurtem naturalnym
Kolacja: zapiekanka makaronowa z warzywami
Dieta matki karmiącej piersią – przykładowe przepisy:
Przepis na szybki makaron z oliwkami, rukolą i pieczarkami
Składniki:
- 80 g makaronu,
- średni pomidor,
- duża garść rukoli,
- łyżka śmietany lub serka śmietankowego,
- oliwa z oliwek,
- pół ząbka czosnku,
- garść oliwek,
- kilka pieczarek,
- odrobina soli i oregano do smaku.
Sposób przygotowania: ugotować makaron. Obrać pieczarki, pokroić i wrzucić na małą patelnię z kilkoma kroplami oliwy. Umyć i pokroić pomidora, umyć rukolę (można ją porwać na drobniejsze części), pokroić oliwki. Do pieczarek wcisnąć czosnek, doprawić odrobiną soli, dodać serek lub śmietanę, całość wymieszać i podgrzewać ok. 2–3 minuty. Następnie wrzucić na patelnię makaron, pokrojone pomidory, oliwki i rukolę.
Przepis na koktajl z bananem i owocami leśnymi
Składniki:
- szklanka wody,
- dojrzały banan,
- szklanka świeżych lub mrożonych owoców leśnych,
- łyżka nasion chia,
- 3 łyżki płatków owsianych,
- łyżeczka syropu klonowego.
Sposób przygotowania: zmiksować wszystkie składniki na gładko.
Opisana dieta jest co prawda urozmaicona ale nie całkiem nadaje się dla kobiet karmiacych piersią. Karmiące mamy powinny odżywiać się zdrowo i lekkostrawnie tuż po porodzie jak i w późniejszym okresie karmienia również, więc jakiekolwiek smażenie odpada. Karmiąca kobieta powinna więc spożywać gotowane, duszone lub pieczone w rękawie posiłki oraz gotowane warzywa i owoce bezpestkowe pochodzące z Polski, wszelkie egzotyczne produkty jak cytrusy, granaty, kiwi i banany powinny być wykluczone. Nie jestem pewna również owoców leśnych i truskawek. Dietetyk się postarał odnośnie urozmaicenia ale należałoby taką dietę skonsultować z ginekologiem/położną i pediatrą.