Co to jest wok? Wok ceramiczny, żeliwny, ze stali węglowej. Czy dania z woka są zdrowe?

Aktualizacja: 20 maja, 2024

W dzisiejszych czasach, dzięki wysokorozwiniętemu transportowi mamy dostęp nie tylko do produktów z całego świata, ale również i naczyń. Jednym z nich jest wok, który zrewolucjonizował pojęcie smażenia. Jedni cenią go za jego właściwości, inni z obaw o prawidłowe użycie, nie korzystają z niego w ogóle. To błąd! Przyrządzanie potraw w woku jest niezmiernie proste i pozwala na zachowanie maksimum właściwości odżywczych! Przeczytaj artykuł i dowiedz się więcej o tym naczyniu.

Patelnia wok

Wok przypomina głęboką patelnię. Cechuje się niewielką średnicą i wysokimi oraz równocześnie pochyłymi ściankami. Szacuje się, że standardowa średnica takiej patelni wynosi 30–40 cm. Najlepiej wybrać taką patelnię, która w zestawie posiada pokrywkę oraz łopatki, ułatwiające mieszanie i przemieszczanie produktów na ścianki woka. Oczywiście ścianki powinny mieć chropowatą powierzchnię, która zapobiegać będzie ześlizgiwaniu się części potrawy. W przypadku kuchni indukcyjnych czy elektrycznych, korzystanie z woku może okazać się problematyczne z powodu jego półkolisego dna. Dla posiadaczy tego rodzaju kuchni powstały naczynia z płaskim dnem. Producenci wydali także specjalne przystawki lub dodatkowe palniki umożliwiające korzystanie z takiego naczynia.

Rodzimie wywodzi się z Chin, gdzie jest niezwykle ceniony do dziś. Nadaje się on zarówno do smażenia, jak i duszenia, prażenia czy gotowania. Przygotować w nim można każdy rodzaj żywności – ryby, mięso, warzywa, przy czym czas przygotowywania jest znacznie krótszy niż w przypadku innych technik kulinarnych.

Wok – ceramiczny, żeliwny, ze stali węglowej

Podobnie jak w przypadku wszystkich innych naczyń kuchennych i ta patelnia posiada wiele rodzajów. Te oryginalne wykuwane były ręcznie i obecnie są sporadycznie wykonywane, przez co bardzo trudno znaleźć je w sklepach. Idealnie nadawały się do gotowania na glinianych kuchniach czy paleniskach. Najpopularniejszy bez wątpienia jest wok wytłaczany ze stali węglowej. Te wykonane z żeliwa są znacznie cięższe i jednocześnie nagrzewają się do znacznie wyższych temperatur. Często wybierane są także tańsze materiały np. aluminium. Taki wok cechuje się obecnością powłoki zapobiegającej przywieraniu resztek do patelni. Niestety nie trzyma on tak długo temperatury, jak dwa wcześniej wspomniane, a także niemożliwe jest jego nagrzanie do naprawdę wysokich temperatur. Oczywiście na rynku dostępne są także woki, które zrobione są z materiałów ceramiczno-granitowych. To właśnie one nadają się także do indukcyjnych oraz elektrycznych kuchni, które stają się coraz popularniejsze. Okazuje się, że świetnie utrzymują ciepło i równomiernie je rozprowadzają po powierzchni naczynia. Mają, podobnie jak te aluminiowe, właściwość zapobiegającą przywieraniu surowców.

Jak smażyć w woku?

Smażenie to proces polegający na podgrzewaniu surowców do wysokich temperatur. Gotowanie w ten sposób w woku to przede wszystkim przygotowywanie dań na ogniu maksymalnie nagrzewającym powierzchnię naczynia. Właśnie z tego względu podstawowym krokiem jest silne nagrzanie patelni. Umożliwia to przygotowanie aromatycznego i pięknie wyglądającego posiłku w niewielkim nakładzie czasowym. Podczas gotowania w woku nie ma czasu na szukanie przypraw czy siekanie czosnku, gdyż z łatwością możemy przypalić wyczekiwaną przez cały dzień kolację czy obiad.

Dodatkowo budowa woku umożliwia smażenie na minimalnej ilości tłuszczu. Poszczególne surowce podczas obróbki przesuwane są na ścianki patelni, które nagrzewają się do tej samej temperatury co dno, jednak nie mają kontaktu z tłuszczem. Jedną z zasad jest staranne pokrojenie składników. Powinny charakteryzować się podobną wielkością, by czas ich pobytu na ogniu był mniej więcej podobny. Tylko w takim przypadku nasze danie przygotowane będzie równomiernie i utrzyma jednolitą konsystencję.

Na koniec istotne jest by zawsze delikatnie umyć wok po użyciu. Najlepiej wykonać to ciepłą wodą ze szczotką, którą wytrzemy zanieczyszczenia. Nie stosujemy żadnych detergentów, które mogą przeniknąć przez naturalną powłokę naczynia. Równie ważne jest jego pierwsze zastosowanie, podczas którego należy go ówcześnie umyć ciepłą wodą z detergentami (pierwszy i ostatni raz), a następnie osuszyć. Po tej czynności umieścić w nim ok. 2–3 łyżki oleju i podgrzewać tłuszcz, ciągle rozprowadzając go po powierzchni. Czynność taką należy przeprowadzać przez ok. 15 minut, po czym olej zlać i wlać nowy, ponownie podgrzać, opróżnić patelnię i odstawić do wystygnięcia. Po tym czasie dokładnie przetrzeć powierzchnię papierowym ręcznikiem i położyć nową, świeżą warstwę oleju.

Czy dania z woka są zdrowe?

Większość procesów obróbki termicznej wiąże się z pewną utratą składników odżywczych zawartych w produktach. Potrawy wykonane w woku powinny zachowywać możliwie jak najwięcej tych składników oraz przede wszystkim smaku i barwy. Ponadto eliminuje on dodatek tłuszczu, zatem nasze dania są mniej kaloryczne i jednym słowem zdrowsze. Zachowują znacznie większą ilością składników odżywczych i tych aktywnych odpowiadających za korzystny wpływ na organizm. Co więcej idealnie nadaje się on dla osób dbających o linię czy będących na diecie redukcyjnej. Poza tym idealnie sprawdzi się w przypadku schorzeń wymagających rezygnacji czy ograniczenia tłuszczów w diecie. Ze względu, iż w naczyniu tym można również gotować, gotować na parze, a także dusić czy prażyć, może on całkowicie zastąpić pozostałe naczynia w kuchennej szafce.

Dania z woka

Przygotowywanie potrawy w woku umożliwia zachowanie kruchych i soczystych warzyw oraz mięs. Dodatkowo jego stosowanie gwarantuje nam zachowanie całego smaku i aromatu zastosowanych produktów. Poniżej podam kilka inspiracji na potrawy z tego naczynia.

Podsumowując dania z woka są mniej kaloryczne i o wiele zdrowsze od tych przygotowywanych w tradycyjny sposób. Taka obróbka pozwala nie tylko na zatrzymanie smaku i aromatycznego wyglądu potraw, ale przede wszystkim maksimum składników odżywczych, a to przecież one są najważniejsze. Dzięki minimalnej ilości tłuszczu zastosowanej do przyrządzania dań są one zdrowsze i idealnie nadają się dla osób będących na diecie redukcyjnej czy eliminujących tłuszcz. Proces gotowania jest niezwykle prosty i trwa bardzo krótko, zatem jest to naczynie dla każdego!