ADHD – niewłaściwa dieta dziecka może prowadzić do nasilenia objawów!
Aktualizacja: 23 lutego, 2024
Podawanie dzieciom niewłaściwych rodzajów żywności może prowadzić do wystąpienia problemów psychoruchowych. Sprawdź jakich produktów trzeba się wystrzegać komponując codzienne posiłki dla swoich pociech!
ADHD
ADHD (ang. Attention Deficit Hyperactivity Disorder), czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi jest coraz częstszym problemem wśród dzieci. Już co piąte dziecko cierpi na objawy związane z tym zaburzeniem.
Ze względu na występowanie różnych problematycznych zachowań, osoby zmagające się z ADHD doświadczają trudności w społecznym funkcjonowaniu i często mają problemy z nauką. Wszelkie dysfunkcje behawioralne wywołane są z powodu pojawiania się zaburzeń w przekaźnictwie nerwowym i zachwianiem równowagi układu dopaminowego i noradrenalinowego. Nie ustalono jeszcze jednoznacznie przyczyny, która je wywołuje. Istnieje jednak szereg bodźców, które wpływają na nasilenie się objawów syndromu. Należą do nich czynniki genetyczne, społeczno-środowiskowe, ale też dieta.
Dieta eliminacyjna dla dziecka z ADHD
Naukowcy poświęcają coraz więcej uwagi biochemii odżywiania i jej wpływowi na neuroprzekaźnictwo w mózgu. Zrozumienie tych relacji jest kluczowe w leczeniu objawów ADHD. To, czym odżywia się dziecko rzutuje na rozwój organizmu, ale też na jego zachowanie.
Liczne badania obserwacyjne wykazują, że dieta eliminacyjna (np. Dieta dr. Benjamina Feingolda, Dieta Herthy Hafer, dieta niewielu produktów) zwiększa skuteczność innych metod terapii zespołu nadpobudliwości.
Niektóre składniki żywności mogą wyjątkowo nasilić objawy związane z ADHD. Należą do nich:
- cukier – spożywany w nadmiarze, nie tylko skutkuje dodatkowymi kilogramami, ale zaburza również pracę mózgu. Szkodliwe są przede wszystkim sztucznie dosładzane produkty. Dobrym pomysłem jest zastąpienie tego składnika naturalnym miodem, oczywiście w ograniczonych ilościach.
- barwniki i sztuczne dodatki do żywności – szczególnie niebezpieczne są substancje, takie jak glutaminian sodu, benzoesan sodu, aspartam i salicylany.
- tłuszcze ,, trans” – mogą wyrządzić poważne szkody. Ich nadmiar w diecie przyczynia się do zwiększenia ilości odkładanego w mózgu beta amyloidu, czyli tzw. płytek starczych, których nagromadzenie powoduje problemy z zapamiętywaniem i ogólną koncentracją.
- alergeny – z diety dziecka ciepiącego na syndrom nadpobudliwości psychoruchowej należy usunąć wszelkie pokarmy działające alergizująco. Mogą one podrażniać układ nerwowy
i powodować niepożądane pobudzenie. - pestycydy pyretoidowe – obecnie są najczęściej stosowanym rodzajem środków chemicznych w rolnictwie. Choć nie są tak niebezpieczne jak pestycydy fosforoorganiczne, to ich nagromadzenie w naszym organizmie wpływa bardzo niekorzystnie na jego funkcjonowanie.
Badanie opublikowane niedawno w Environmental Health Journal dowodzi, że pestycydy występujące w żywności mogą przyczyniać się do częstszego występowania ADHD u dzieci i młodzieży. Dr. Tanya Froehlich i jej koledzy z Cincinnati Children’s Hospital Medical Center przeanalizowali dane z blisko 700 opisanych przypadków dzieci w wieku od 8–15 lat, które zostały zebrane latach 2000–2001. Chłopcy, u których poziom 3-PBA w moczu był podwyższony, wykazywali większą podatność na zachowania charakterystyczne dla ADHD – byli bardziej nadpobudliwi i impulsywni. W przypadku dziewczynek objawy te nie były tak bardzo nasilone.
Prawidłowa dieta dziecka z ADHD
Właściwy jadłospis może także być wsparciem w leczeniu ADHD. Nie zastąpi on farmaceutyków, ale może pomóc wyciszyć pewne niepożądane zachowania. Dieta dziecka zmagającego się z tym zespołem powinna być bogata w:
- owoce i warzywa – dostarczają błonnika, są bogate w witaminy i minerały, które są niezbędne do prawidłowego wzrostu. Mogą z powodzeniem zastąpić słodycze.
- tłucze omega-3 – wspomagają pracę mózgu i ułatwiają koncentrację. W badaniu z 2009 roku, przeprowadzonym w Szwecji, u dzieci, które przyjmowały właściwe, dzienne dawki omega-3 odnotowano spadek nasilenia objawów ADHD już po upływie trzech miesięcy.
- produkty wysokobiałkowe – wykorzystywane są przez mózg do produkcji neuroprzekaźników.
- węglowodany złożone – odpowiednia ilość w codziennych posiłkach zapobiega gwałtownym wahaniom poziomu cukru we krwi, które wzmagają impulsywne zachowania.
Dzieci z zespołem nadpobudliwości często mają deficyt z niedoborów witamin i minerałów w organizmie, dlatego wskazana jest również suplementacja. Ważne by zadbać o uzupełnienie substancji mineralnych, które wpływają na przekaźnictwo nerwowe. Należą do nich m.in.
- żelazo – bierze ono udział w produkcji osłonek mielinowych włókien nerwowych oraz utrzymuje ich prawidłowe funkcje. U dzieci z ADHD poziom żelaza w mózgu bywa nawet dwukrotnie niższy, niż zakładają normy.
- magnez – spadek poziomu magnezu jest związany z zaburzeniami snu, które z kolei przyczyniają się do występowania deficytów poznawczych. Zespół Mousain-Bosc wykazał, że ponad połowa z dzieci, u których zdiagnozowano ADHD, miało ok. 20% mniej wewnątrzkomórkowego magnezu w porównaniu do dzieci zdrowych.
- cynk – wpływa na funkcje neuroprzekaźnika, dopaminy, która bierze udział w komunikacji komórek nerwowych. W Turcji w 2008 roku przeprowadzono badanie na 252 dzieciach
w wieku wczesnoszkolnym. U uczniów, którzy codziennie otrzymywali syrop z zawartością cynku zauważono istotny spadek deficytu uwagi i nadpobudliwości.
Cukierki, lody, chipsy, fast food to ulubione przysmaki naszych pociech. Warto jednak zastąpić je zdrowymi przekąskami. Wskazane jest spożycie pięciu, a nawet sześciu zbilansowanych posiłków w ciągu dnia, w równych odstępach czasowych.
Nawyki żywieniowe kształtują się od najmłodszych lat, dlatego jedną z najważniejszych rzeczy, które możesz zrobić to samemu dać dobry przykład. Drogi rodzicu, postaraj się, aby twoja własna dieta była właściwa!
Literatura:
- Konstanty-Ignaciuk B: Dziecko z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej ADHD
i ADD, Wydawnictwo Impuls, Kraków 2010, ISBN 978-83-7587-268-2. - Zimolog A: Dieta i nadpobudliwość dzieci. [online: http://www.zdrowyprzedszkolak.org/dieta-i-nadpobudliwosc-dzieci]
- Attention deficit hyperactivity disorder (ADHD). National Institute of Mental Health. 2014.
[on-line: http://www.nimh.nih.gov/health/publications/attention-deficit-hyperactivity-disorder/complete-index.shtml#pub5]. - Pelsser LM i iwsp: Effects of a restricted elimination diet on the behaviour of children with attention-deficit hyperactivity disorder (INCA study): a randomised controlled trial. The Lancet 377, 2011.
- Johnson RJ:Attention-deficient/hyperactivity disorder: is it time to reappraise the role of sugar consumption? Postgrad Med 2011, 123, s. 39-49.
- Mousain-Bosc M, Roche M, Rapin J, Bali JP: Magnesium VitB6 intake reduces central nervous system hyperexcitability in children. J Am Coll Nutr 2004, 23.