Uprzedmiotowienie ciała kobiety w mediach

Aktualizacja: 6 marca, 2025

Kim jest kobieta w mass mediach? W środkach masowego przekazu kobieta najczęściej jawi się jako bierna istota. Rzadziej od mężczyzn pojawiają się jako główna bohaterka filmów, seriali bądź komiksów, częściej ich rola sprowadza się do opieki nad domem, mężem i potomstwem.

Obraz kobiety w mass mediach

Współczesne badania dotyczące obrazu kobiety w mediach donoszą, iż nadal postrzegane są one przez pryzmat ich życia osobistego i rodzinnego. Opisy kobiet na łamach prasy zazwyczaj dotyczą ich relacji seksualnych, wyglądu, ubrania oraz tego czy są mężatkami czy nie. Na ilustracjach i bilbordach częściej niż mężczyźni przedstawiane są nago lub niekompletnie ubrane. W oparciu o te wizerunki, zauważa się silną tendencję, w szczególności w obrazie kobiet do bodyizmu, czyli stopnia eksponowania ciała, w przeciwieństwie do faceismu (eksponowania twarzy). Na łamach kolorowych magazynów (analiza czasopism amerykańskich) ponad połowa ilustracji przedstawia ciało kobiety, bądź jej fragmenty, a nie twarz. Wizerunki te  często mają charakter erotyczny.

Uprzedmiotowienie ciała

W wyniku takiego traktowania ciała kobiecego możemy mówić o uprzedmiotowieniu go, czy o useksualizowaniu. Kobieta staje się tylko przedmiotem, którego ciało nabiera wartości konsumpcyjnej. Przestaje być postrzegana jako pełna istota. Wartość człowieka coraz mocniej zostaje określana na podstawie wyglądu jego ciała, które zostaje równocześnie sprowadzone do poziomu narzędzia, mającego zaspokoić potrzeby potencjalnego konsumenta. Człowiek zostaje oceniany przede wszystkim w kategoriach jego wartości seksualnej (uprzedmiotowienie seksualne). Oczywiście nie oznacza to, że świat podąża w kierunku całkowitej rozpusty, raczej określa kierunek naszych zainteresowań, dążeń i pragnień. Ciało w mass mediach staje się nieosobowe, pozbawione głębi czy indywidualizmu. Problem zostaje pogłębiony przez błędne przekonania dotyczące wizerunku, w tym m.in. przekonaniu, iż tylko osoba, o pięknym (atrakcyjnym fizycznie) ciele, może odnieść sukces w życiu.

Samouprzedmiotawianie

Idealna figura w tych przekonaniach pozwala również na utrzymanie pozycji społecznej, zawodowej czy możliwość samostanowienia o sobie. W wyniku tego człowiek zaczyna oceniać siebie, przez pryzmat zewnętrznego obserwatora. Coraz rzadziej zwracamy uwagę na to kim jesteśmy, przekonani o tym, że naszą wartość określa wygląd naszego ciała. Dochodzi do samouprzedmiotowienia człowieka.  Jednostka, obserwuje się i ocenia w kategoriach swojego wyglądu i atrakcyjności fizycznej. Coraz więcej uwagi skupia na budowaniu swojego wizerunku, kształtowaniu i formowaniu własnego ciała, aby stawało się godne pożądania i uwagi, coraz bardziej zaniedbując swoje wewnętrzne doświadczenia, emocje i przeżycia. W końcu pojawia się tendencja do ciągłego monitorowania własnego ciała i jego wyglądu, człowiek poświęca się temu całkowice.  W takim spętaniu umysłu, pozostaje jednostce dążenie do nierealnych ideałów, wykreowanych przez media.