Tłuszcze MCT – nie każdy tłuszcz jest szkodliwy!
Aktualizacja: 4 kwietnia, 2024
Tłuszcze należą do grupy pokarmowej, której raczej przypięto niechlubną łatkę zbędnego, czy wręcz szkodliwego elementu żywieniowego dla człowieka. Wraz z rozwojem badań odkryto, że niektóre z nich posiadają pewne unikalne właściwości mające dobroczynny wpływ dla organizmu. Okazało się, że pewna grupa tłuszczów ma unikalne właściwości niespotykane wśród innych.
Tłuszcze MCT – właściwości
Tłuszcze MCT to średnio-łańcuchowe kwasy tłuszczowe (Medium Chain Triglicerides). Pod względem budowy posiadają od sześciu do dziesięciu atomów węgla, co czyni je podobnymi do węglowodanów. Na uwagę zasługuje fakt, że są w całości metabolizowane przez wątrobę, więc nie są odkładane w tkankach tłuszczowych organizmu. Dzieje się tak dlatego, że są znacznie mniejszymi cząsteczkami niż pozostałe kwasy tłuszczowe. Ponadto do ich trawienia nie są konieczne enzymy trawienie, czyli lipaza trzustkowa oraz żółć. Prawie natychmiast są rozkładane w jamie ustnej przez enzymy śliny. Ich rozkład jest szybki i nie wymaga dużego nakładu energetycznego. To zdecydowana cecha, która odróżnia je od innych tłuszczów. Żywieniowe właściwości tłuszczów MCT wynikają również z kolejnej kwestii jaką jest to, że szybko wchłaniają się z przewodu pokarmowego do krwiobiegu, a do spalenia wymagają prawie dwukrotnie mniej tlenu niż inne kwasy tłuszczowe. Kwasy MCT wpływają na poprawę wchłaniania pokarmu, ponieważ wydłużają czas jego kontaktu ze śluzówką jelit przez spowalnianie jego motoryki. Wykazano również korzystny wpływ oleju MCT na wchłanianie witaminy E, magnezu oraz wapnia.
Tłuszcze MCT – zastosowanie
Fakt w jaki sposób tłuszcze MCT są rozkładane ma wpływ na żywienie ludzi cierpiących m.in. na choroby metaboliczne związane z nieprawidłowym przyswajaniem tłuszczów. Mowa tutaj o osobach mających problem z zaburzeniami pracy trzustki, a nawet małych dzieci, u których procesy trawienne nie funkcjonują jeszcze w pełni. Niekiedy takie kwasy tłuszczowe są jedyną formą tłuszczów, jakie mogą być przez takie osoby przyswajane. Dłuższe podawanie tych kwasów powoduje mniejszy przyrost tkanki tłuszczowej niż w przypadku stosowania tradycyjnych tłuszczów, dlatego też zalecane jest stosowanie ich u osób otyłych. Zalecane są również osobom trenującym lub mającym do czynienia ze wzmożonym wysiłkiem fizycznym, ponieważ szybkie wchłanianie i przemiany tłuszczów MCT sprzyjają oszczędzaniu zapasów glikogenu mięśniowego podczas treningu, czy ogólnie wysiłku. Dzięki temu, że tłuszcze MCT podnoszą przyswajalność posiłków mogą stanowić świetne uzupełnienie diety dla osób budujących masę mięśniową. Pokarm wówczas będzie poddawany dłuższemu działaniu enzymów trawiennych zostanie przyswojona znacznie większa ilość składników pokarmowych. Tłuszcze te są również polecane osobom dbającym o sylwetkę ze względu na to, że przez podkręcanie przemiany materii mogą chronić przed tzw. efektem jo-jo.
Tłuszcze MCT – występowanie
Gdzie zatem szukać tych tłuszczów? Znajdziemy je głównie w produktach pochodzenia naturalnego m. in. w oleju z ziaren palmowych, owocach cynamonowca, oleju kokosowym, orzachach kokosa. Ich źródłem na rynku spożywczym będzie olej kokosowy, wiórki kokosowe, mleko kokosowe itd. Natomiast możemy również śmiało sięgnąć po suplementy czy odżywki, w których mamy już w czystej postaci gotowy produkt. Będzie on charakteryzował się maksymalnym stężeniem pożądanego składnika. Ponadto kwasy MCT znajdują się w mleku ssaków, czyli m. in. w mleku matki.
Jak się okazuję nie wszystkie tłuszcze są takie złe. Mogą okazać wiele dobroczynnych aspektów, które warto wykorzystywać. Jednakże nie możemy zapominać o zbilansowanym odżywianiu i dostarczaniu wszystkich niezbędnych składników pokarmowych dla ogólnie dobrej kondycji całego organizmu.
Literatura:
Właściwości i zastosowanie średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych (MCFA) i ich monoacylgliceroli (MCM)
Agnieszka Szewczyk, Ewa Hanczakowska, Instytut Zootechniki Państwowy Instytut Badawczy,
Dział Żywienia Zwierząt i Paszoznawstwa, 32-083 Balice k. Krakowa