Szkodliwe dla zdrowia izomery trans nienasyconych kwasów tłuszczowych

Aktualizacja: 9 lutego, 2021

Izomery trans kwasów tłuszczowych powstają w trakcie procesów technologicznych m.in. utwardzania olejów roślinnych, a także podczas długiego i wielokrotnego smażenia. Ich źródłem mogą być margaryny oraz wyroby cukiernicze. Naturalnym rezerwuarem są produkty pochodzenia zwierzęcego.

Ich działanie głównie skupia się na wzroście stężenia złego cholesterolu we krwi (LDL), obniżając tym samym poziom cholesterolu HDL (który w organizmie człowieka jest pożądany). Spożywanie dużych ilości tłuszczów trans powoduje wzrost ryzyka zachorowalności na choroby serca.

Izomery trans nienasyconych kwasów tłuszczowych

Nienasycone kwasy tłuszczowe dzielimy na cis i trans. Zawierają one przynajmniej jedno wiązanie podwójne atomów węgla. W zależności od konfiguracji atomów w wiązaniu podwójnym wyróżniamy dwa izomery.

Izomery trans kwasów tłuszczowych wytwarzane się przede wszystkim podczas procesów przemysłowych czy uwodorniania naturalnych tłuszczów roślinnych. Stanowią składnik margaryn, powstają podczas smażenia w głębokim tłuszczu np. frytek. Naturalnie izomery kwasów tłuszczowych trans występują w produktach zwierzęcych w ilościach około 3–5% objętości tłuszczu. Znajdujemy je w mleku i produktach powstałych z jego przetworzenia, a także w mięsie: wołowinie, baraninie.

Ich niekorzystne działanie powinno być minimalizowane przez ograniczenie spożycia tłuszczów trans. Szczególnie dużą szkodliwość wykazują w diecie kobiet w ciąży, gdyż przechodząc przez łożysko mogą wpływać na zahamowanie wzrostu i rozwoju płodu.

Izomery trans nienasyconych kwasów tłuszczowych – szkodliwość

Wspomniane już wcześniej niekorzystne działanie na stężenie cholesterolu we krwi jest potwierdzone wieloma badaniami klinicznymi. Spożywanie dużych ilości tych kwasów zwiększa ryzyko zachorowania na choroby serca oraz miażdżycę.

Izomery trans kwasów tłuszczowych mogą zaburzać odpowiedź insuliny na zwiększone stężenie glukozy we krwi, zatem powodować wahania hormonów. Przyczyniają się do zaburzeń w produkcji plemników, przyspieszają starzenie organizmu przez produkcję wolnych rodników. Poza tym mają wpływ na osłabienie układu immunologicznego.

Wybierając produkty spożywcze i zwracając uwagę na zawartość tłuszczów, powinniśmy mieć na uwadze ilość kwasów tłuszczowych trans, które niekorzystnie wpływają na zdrowie człowieka. Unikajmy zatem utwardzanych margaryn i wysokoprzetworzonych produktów cukierniczych, gdyż właśnie w procesach technologicznych powstaje najwięcej niezdrowych izomerów nienasyconych kwasów tłuszczowych.