Morszczuk – właściwości, kalorie, przepisy
🕣 3 min czytania
Aktualizacja: 21 stycznia, 2025
Morszczuk zwyczajny – Merluccius merluccius – należy do ryb dorszokształtnych z rodziny morszczukowatych. Anglojęzyczna nazwa potoczna „hake” wywodzi się od staroangielskiego słowa „haca” oznaczającego dosłownie „hak”, które odnosi się do kształtu żuchwy morszczuka. Pierwsze teksty źródłowe opisujące morszczukowate sięgają 1553 roku, kiedy to nazwano je Marlutiu – nazwa ta również wtedy odnosiła się do ostrego zakończenia żuchwy. Dokładniejszego podziału systematycznego dokonał Karol Linneusz w połowie XVIII wieku w swojej Sistema Naturae.
Morszczuk
Szacuje się, że główny przodek wszystkich ryb z rodzaju morszczukowatych to morszczuk z północno-wschodniego Atlantyku. To od niego wyewoluowały dwie niezależne linie – jedna wzdłuż zachodniej granicy Europy, a druga wzdłuż wschodniej granicy północnej i środkowej Ameryki. Linia bliższa naszej stronie świata – europejska – rozdzieliła się następnie na dwie kolejne – norweską i śródziemnomorską. Mimo że informacje o pierwszych połowach komercyjnych pochodzą już z XVIII wieku, to połowy na dużą skalę zaczęły się dopiero w pierwszej połowie XX wieku. Wcześniej większą popularnością cieszył się dorsz i łupacz, a dopiero kiedy doszło do zmniejszenia ich głównych zasobów, rozpoczęły się poszukiwania innych ryb o podobnych właściwościach.
Morszczuk – właściwości
Morszczuk jest całkiem sporą rybą – sztuki o średniej wielkości osiągają około 140 cm długości i 15 kg masy ciała, a przeciętny wiek wynosi 12 lat. Łatwo adaptuje się do różnych głębokości wody – radzi sobie zarówno blisko dna, jak i powierzchni. Jego połowy zazwyczaj odbywają się z 70–370 metrów głębokości, choć obserwowane są nawet do kilometra wgłąb od powierzchni wody.
Morszczuk – kalorie
Morszczuk – podobnie jak inne ryby z dorszokształtnych – charakteryzują się niską zawartością tłuszczu. Jako ryba zaliczana do chudych dostarcza sporo białka (około 17g) oraz niewielkiej ilości tłuszczu (około 2g). 100 g produktu zatem ma tylko 86 kcal, więc nie jest to produkt wysokokaloryczny.
Morszczuk – przepisy
Przepis na czerwone curry-filety z morszczuka
rozwiń
Składniki:
- 4 średniej wielkości filety z morszczuka;
- 4 łyżki czerwonej pasty curry;
- 1 obrane i pokrojone w plasterki awokado;
- 1 zielony ogórek pokrojony w słupki;
- 1 główka posiekanej sałaty rzymskiej;
- 1 garść posiekanych liści kolendry;
- sok z 1 limonki;
- 1 łyżka miodu;
- sól, pieprz do smaku.
Sposób przygotowania: świeże filety z morszczuka należy oczyścić i dokładnie nasmarować pastą curry. Następnie należy je piec na papierze do pieczenia przez około 10 minut w temperaturze 180 stopni Celsjusza. Resztę składników należy dokładnie ze sobą wymieszać w misce i podawać do ryby w formie surówki.
Przepis na morszczuka zapiekanego z sosem szpinakowym
rozwiń
Składniki:
Morszczuk:
- 4 osuszone ręcznikiem papierowym filety z morszczuka;
- 2 łyżki mąki pszennej;
- 1 łyżka oleju rzepakowego;
- 1 łyżka masła klarowanego;
- sól i sok z cytryny do smaku.
Sos:
- 200g świeżego posiekanego szpinaku;
- 1 duża drobno posiekana cebula;
- 3 ząbki posiekanego czosnku;
- 1 łyżka oleju rzepakowego;
- ½ szklanki śmietany 18%;
- sól i biały pieprz do smaku;
- łyżeczka masła do wysmarowania naczynia do pieczenia.
Sposób przygotowania: osuszone filety należy skropić sokiem z cytryny, odstawić na kilkanaście minut i ponownie osuszyć, a następnie posolić. Filety należy dokładnie obtoczyć w mące i smażyć na rozgrzanym oleju wymieszanym z masłem do zarumienienia obu stron. Do przygotowania sosu należy podsmażyć na rozgrzanym oleju cebulę i czosnek. Do cebuli i czosnku należy dodać szpinak i smażyć przez chwilę do zmniejszenia jego objętości. Następnie wszystko należy wymieszać ze śmietaną, chwilę podgrzewać, a potem odstawić i doprawić solą i białym pieprzem. Przełożyć morszczuka do wysmarowanego zwykłym masłem naczynia żaroodpornego, zalać sosem śmietanowo-szpinakowym i całość piec w 180 stopniach Celsjusza przez około 20 minut.
Morszczuk jest chudą i smaczną rybą o długiej i ciekawej historii połowów. Z pewnością warto włączyć ją do diety, ponieważ dostarcza mało kilokalorii, a może stanowić pyszne urozmaicenie jadłospisów.
Literatura:
Murua H.: The biology and fisheries of European hake, Merluccius merluccius, in the north-east Atlantic. Adv Mar Biol. 2010;58:97-154.
Autor artykułu:
