Glistnik jaskółcze ziele – występowanie, skład, właściwości, zastosowanie i preparaty

Chelidonium majus to łacińska nazwa, znanego głównie ze starych wierzeń glistnika jaskółcze ziele. Łacińska nazwa pochodzi od greckiego słowa „chelidon”, które oznacza jaskółkę. Jedno ze starych wierzeń mówi, że glistnik kwitł wtedy, gdy na wiosnę przylatywały jaskółki, natomiast przekwitał w maju, gdy ptaki odlatywały. Inne źródła  informują, że jaskółki wykorzystywały soki ziela do wzmacniania wzroku swoich piskląt. Owy sok o pomarańczowo-żółtej barwie, wypływający z uszkodzonych tkanek glistnika, uważany jest za trujący, jednak posiada również właściwości prozdrowotne.

 

Glistnik jaskółcze ziele – występowanie

Glistnik to polska roślina należąca do bylin z rodziny makowatych o wysokości ok. 75 cm i żółtych małych kwiatach. Pospolicie występuje na terenach Eurazji, ale została również rozpowszechniona na inne kontynenty. W Polsce glistnik jaskółcze ziele rośnie na całym terenie. Najlepiej zbierać liście w okresie od kwietnia do września.

Jaskółcze ziele – skład

Do najważniejszych składników, których źródłem jest glistnik należą chelidonina oraz sangwinaryna – związki zaliczane do grupy alkaloidów. Ponadto jaskółcze ziele jest źródłem substancji bioaktywnych, do których zaliczyć można barwniki, karotenoidy – karoten oraz kryptoksantynę, lotne olejki, enzymy proteolityczne jak i składniki mineralne oraz kwasy organiczne. Kwasy organiczne, które obecne są w ziele najliczniej to kwas jabłkowy, cytrynowy oraz chelidonowy. W liściach rośliny, kwiatach oraz łodydze oznaczono doświadczalnie obecność przeciwutleniających związków flawonowych, z których najliczniej występuje kwercetyna oraz kemferol, w zadowalającej ilości ok. 2%.

Jaskółcze ziele – właściwości

• Działanie przeciwalergiczne.
• Właściwości przeciwutleniające, dzięki obecności związków flawonowych: kemferolu oraz kwercetyny.
• Działanie bakteriobójcze, przeciwwirusowe oraz odkażające dzięki zawartym kwasom.  
• Działanie przeciwnowotworowe, szczególnie zapobiega chłoniakowi. Alkaloidy (sangwinaryna) wbudowując się w strukturę DNA zmienionych nowotworowo komórek powodują apoptozę, czyli śmierć komórki, w wyniku działania cytotoksycznego.
• Działanie przeciwskurczowe mięśni gładkich, poprzez wpływ na relaksację mięśni i działanie przeciwstresowe, łagodzi bóle menstruacyjne.
• Berberyna wpływa na ośrodkowy układ nerwowy poprzez stymulację syntezy neuroprzekaźników, działa przeciwlękowo.
• Ułatwia regenerację tkanek trudno gojących się ran.
• Pomaga w leczeniu grzybicy niszcząc niekorzystne drożdże obecne na skórze.
• Korzystny wpływ na układ sercowo-naczyniowy.
• Sok glistnika stosowany jest w celach eliminacji kurzajek na stopach i dłoniach.

Jaskółcze ziele – zastosowanie

Decydując się na leczenie za pomocą jaskółczego ziela, należy pamiętać, że jest to roślina o właściwościach silnie trujących. Ważnym jest, aby nie przedawkować zalecanej dawki, wynoszącej 30 mg alkaloidów glistnika, co odpowiada ok. 4–5 g liści. Warto stosować glistnik w przypadku kurzajek czy grzybicy. Ponadto warto sięgnąć po ziele w przypadku chorób nowotworowych oraz profilaktycznie, by wzbogacić dietę o związki przeciwutleniające, co zapobiegnie rozwojowi stresu oksydacyjnego będącego przyczyną chorób układu krążenia i nowotworowym.

 

Glistnik jaskółcze ziele – preparaty

W celu skorzystania ze specyficznych cech glistnika można wybrać liście suszone, z których przygotujemy napar lub liście świeże, które należy rozgnieść i przyłożyć bezpośrednio do skóry w przypadku grzybicy czy kurzajek.  

Glistnik jaskółcze ziele jest rośliną należącą do bylin z rodziny makowatych, pospolicie występującą na terenach Polski. Sok jaskółczego ziela stosowanych jest w przypadku chorób skóry, po bezpośrednim przyłożeniu do zmienionych chorobowo miejsc. Napar z suszonych liści może być stosowany w celu korzystnego wpływu na układ nerwowy, naczyniowy oraz w celu działania przeciwskurczowego. Należy pamiętać, że glistnik jaskółcze ziele jest zaliczany do roślin trujących, a więc zanim zastosujemy napar lub sok z ziela, należy zapoznać się dokładnie z zaleceniami, aby wpłynął on korzystnie na organizm i nie wywołał niebezpiecznego zatrucia.