Do czego użyć kolendry? Uprawa kolendry
Aktualizacja: 10 kwietnia, 2024
Kolendra (Coriandrum stativum) jest jedną z najpopularniejszych przypraw na świecie, stosowana była już starożytności i kojarzona była z działaniem prozdrowotnym, a nawet leczniczym. Na podstawie dokładnie poznanego składu chemicznego kolendry obecnie mówi się o jej działaniu antyoksydacyjnym, przeciwnowotworowym, neuroprotekcyjnym, przeciwlękowym, przeciwbólowym, hipolipemicznym, hipoglikemicznym, hipotensyjnym oraz przeciwzapalnym.
Kolendra
Kolendra doceniana jest ze względu nie tylko na właściwości smakowe i prozdrowotne, ale również na działanie zabezpieczające produkty spożywcze przed zepsuciem mikrobiologicznym. Głównym związkiem chemicznym kolendry wykazującym wpływ na stan zdrowia i leczenie chorób jest linalol – związek z grupy terpenów, z kolei olej z nasion kolendry jest drugim na świecie najczęściej stosowanym olejkiem eterycznym wykazującym działanie przeciwdrobnoustrojowe przeciwko bakteriom Gram-dodatnim i Gram-ujemnym, niektórym drożdżom, dermatofitom i grzybom nitkowatym [1, 2].
Kolendra – uprawa
Kolendra jest rośliną zielarską jednoroczną pochodzącą z Włoch, obecnie uprawiana jest w Europie Środkowej i Wschodniej, na terenach śródziemnomorskich (Maroko, Malta, Egipt) oraz w Azji (Chiny, Pakistan, Indie i Bangladesz). Roślina ta najlepiej rośnie na glebach lekkich, bez zastosowania irygacji lub z jej minimalnym udziałem, między październikiem a lutym. We wczesnych etapach wzrostu kolendra wymaga chłodnego klimatu, natomiast po osiągnięciu dojrzałości lepiej służy jej ciepła pogoda. Komercyjna kolendra jest produkowana również przez Polskę, Rumunię, Czechy, Gwatemalę, Meksyk i Argentynę. Roślina ta ma wysoką wartość ekonomiczną głównie ze względu na niezwykle szerokie zastosowanie [3].
Kolendra w ciąży
Kolendra wykorzystywana jest od wieków, a raporty dotyczące bezpieczeństwa spożywania jej i jej przetworów wskazują na raczej niskie ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Aktualne dane naukowe nie zwracają większej uwagi na spożycie kolendry przez kobiety w ciąży, jednak warto wspomnieć, że czasami nadmierna konsumpcja może prowadzić do uczulenia [4].
Do czego użyć kolendry?
Kolendra w praktykach kulinarnych stosowana jest jako przyprawa – zarówno jej kuliste nasiona o średnicy 3–5 mm, jak i liście. Obie postacie kolendry dostępne są w postaci świeżej i suszonej, w całości i w postaci zmielonej. Nasiona używane mogą być jako przyprawa do bulionów i wszelkiego rodzaju dań gotowanych, a także do tłoczenia olejków eterycznych. Liście natomiast stosowane mogą być jako przyprawa do niemal każdego dania, a także do dodatków, takich jak sosy i marynaty. Obie postacie wykorzystywane są również do przygotowywania różnych mieszanek przypraw.
Szerokie zastosowanie, bezpieczeństwo spożycia oraz właściwości prozdrowotne wskazują na to, że kolendra jest obiecującym produktem funkcjonalnym. Z pewnością warto włączyć ją do swej diety, obojętne w jakiej postaci.
Literatura:
[1] Prachayasittikul V., Prachayasittikul S. i in., Coriander (Coriandrum sativum): A promising functional food toward the well-being, Food Res Int. 2018 Mar;105:305–323,
[2] Silva F., Domingues F.C., Antimicrobial activity of coriander oil and its effectiveness as food preservative. Crit Rev Food Sci Nutr. 2017 Jan 2;57(1):35–47,
[3] Sahib N.G., Anwar F. i in., Coriander (Coriandrum sativum L.): a potential source of high-value components for functional foods and nutraceuticals–a review. Phytother Res. 2013 Oct;27(10):1439–56,
[4] Laribi B., Kouki K. i in., Coriander (Coriandrum sativum L.) and its bioactive constituents. Fitoterapia. 2015 Jun;103:9–26.