Dieta po usunięciu woreczka żółciowego – zasady, produkty zalecane i zakazane, efekty

Woreczek żółciowy stanowi element układu pokarmowego, w którym gromadzona jest wyprodukowana w hepatocytach wątroby, żółć. Żółć składa się głównie z cholesterolu, kwasów żółciowych oraz lecytyny, które występują w odpowiedniej proporcji względem siebie. Zadaniem żółci jest emulgowanie tłuszczów dostarczanych z pożywieniem, dzięki czemu tłusty pokarm jest trawiony, a energia uwolniona. Po resekcji pęcherzyka, w organizmie nie ma miejsca na gromadzenie nadmiaru żółci, w związku z czym dieta po zabiegu powinna być łatwostrawna i niskotłuszczowa.

 

Dieta po usunięciu woreczka żółciowego

Do resekcji woreczka żółciowego może dojść w przypadku rozwoju chorób np. kamicy woreczka żółciowego. Zabieg polega na laparoskopowym wycięciu woreczka, po wykonaniu trzech małych otworów w powłokach jamy brzusznej. Zabieg nie należy do bardzo inwazyjnych, toteż najpóźniej po trzeciej dobie pacjent wraca do domu. W związku z brakiem organu, który służy do przetrzymywania nadmiaru wytworzonej żółci, należy stosować dietę łatwostrawną (niskobłonnikową) z ograniczeniem tłuszczu, potocznie znaną jako dieta wątrobowa.

Dieta po usunięciu woreczka żółciowego – zasady

1. Dieta przez pierwsze pięć dni po zabiegu jest zróżnicowana pod względem konsystencji posiłków. W kolejnych dniach należy stosować się do poniższych zaleceń.
2. Dieta ma na celu dostarczenie niezbędnej ilości energii, składników mineralnych oraz witamin. Powinna być możliwie jak najlepiej zbilansowana pod względem składników odżywczych, by nie dopuścić do niedożywienia.
3. Posiłki powinny być małej objętości w ilości ok. 5–6 dziennie, spożywane często, co mniej więcej 2–3 godziny. Zaleca się spożywanie posiłków ciepłych, natomiast ograniczenie/wykluczenie posiłków zimnych.
4. Techniki wykorzystywane do obróbki technologicznej to gotowanie na parze, gotowanie w wodzie, pieczenie bez dodatku tłuszczu, duszenie w sosach własnych. Zdecydowanie należy wykluczyć smażenie na tłuszczu i grillowanie.
5. Dieta powinna być bogata w pełnowartościowe białko oraz węglowodany, natomiast ograniczać spożywanie tłuszczu zawartego w produktach (tłuste mięsa, sery podpuszczkowe, topione, tłusty nabiał) oraz dodawanego w postaci olejów, śmietany, masła, smalcu itp.
6. Wykluczenie produktów bogatych w błonnik pokarmowy: surowych warzyw, produktów pełnoziarnistych.
7. Wykluczenie produktów kwaśnych – kwaszone warzywa.
8. Wykluczenie używek w postaci mocnej kawy, herbaty czarnej, alkoholu, papierosów.
9. Zaleca się spożywanie chudych mięs, chudych ryb oraz chudego nabiału (do 2% zawartości tłuszczu) o naturalnym smaku.
10. Nie zaleca się ostrych przypraw oraz mocnego doprawiania potraw, również dosalania czy dosładzania potraw.

Dieta po usunięciu woreczka żółciowego – produkty zalecane i zakazane

Produkty zalecane:

• Mięsa: indyk bez skóry, drób bez skóry, sporadycznie chuda wołowina, cielęcina czy jagnięcina, chude wędliny drobiowe i cielęce;
• Chude ryby: dorsz, karp, pstrąg, leszcz, okoń, sola, sandacz, szczupak, miruna;
• Jaja – dopuszcza się wyłącznie białko;
• Nabiał do 2% zawartości tłuszczu o naturalnym smaku: mleko, twaróg, jogurt;
• Pieczywo pszenne, sucharki, wafle, makarony jasne pszenne, biały ryż, drobne kasze krakowska, perłowa jęczmienna, kuskus, jaglana, płatki ryżowe i jaglane. Suche produkty zbożowe ugotowane po miękkości, nie „aldente”;
• Tłuszcze w niewielkich ilościach, równomiernie rozłożone w posiłkach: masło 82% lub śmietankowe, olej kukurydziany, rzepakowy;
• Owoce wyłącznie dojrzałe, spożywane bez skóry i najlepiej po obróbce termicznej: pieczenie, gotowanie;
• Warzywa gotowane, pieczone, bez skóry. Po obróbce termicznej nie wymagającej dodatku tłuszczu;
• Przyprawy: wyłącznie łagodne tj. koperek, kminek, wanilia, tymianek, majeranek, bazylia, cynamon, sok z cytryny;
• Napoje: woda średnio zmineralizowana, lekkie buliony, słabe napary herbat, słaba kawa, kompoty;
• Słodycze: budyń na chudym mleku, kisiel, drożdżowe ciasto, herbatniki, dżem, miód, cukier gronowy, sporadycznie słabe kakao;

Produkty niezalecane:

• Mięsa: tłuste części mięsa, wieprzowina, boczek, smalec, karkówka, baranina, gęsina, mięso kacze, podroby, pasztety, tłuste wędliny;
• Ryby tłuste: węgorz, halibut, śledź, łosoś, przetwory rybne, koreczki, konserwy rybne wędzone;
• Tłusty nabiał powyżej 3% zawartości tłuszczu: tłuste mleko 3,2%, sery podpuszczkowe, topione, twaróg tłusty i śmietankowy, sery solone i wędzone, kwaśne mleko, sery pleśniowe i serki kanapkowe do smarowania, serek homogenizowany, produkty mleczne słodzone;
• Pieczywo razowe z pełnego przemiału, pieczywo świeże, pieczywo graham, ciemne makarony, brązowy ryż, grube kasze pęczak;
• Tłuszcze: smalec, łój wołowy, boczek, słonina, niskiej jakości margaryny i tłuszcze roślinne;
• Owoce: twarde, niedojrzałe w skórce, szczególnie gruszki;
• Warzywa: twarde, niedojrzałe, nieugotowane warzywa korzeniowe (po ugotowaniu można spożywać), ponadto wszystkie odmiany kapusty, papryka, szczypior, cebula, ogórki, brukselka, rzodkiew, chrzan, warzywa z zasmażkami, warzywa konserwowane octem, warzywa kiszone, smażone warzywa;
• Suche rośliny strączkowe należy wykluczyć wszystkie;
• Przyprawy ostre i kwaśne: ocet, papryka chilli, papryka, pieprz, musztarda, chrzan, keczup;
• Napoje: mocne napary herbat, mocna kawa, słodzone napoje, słodzone napoje gazowane, alkohol, mocne kakao;
• Słodycze: pieczywo cukiernicze z dodatkiem kremów na bazie śmietany i masła, ciężkie namaczane torty, ciasteczka, ciastka, batoniki czekoladowe, cukierki, chałwa, słodycze bogate w tłuszcz.

Dieta po usunięciu woreczka żółciowego – efekty

Stosowanie się do zaleceń dla diety łatwostrawnej z ograniczoną podażą tłuszczu wspomoże rekonwalescencję po przebytym zabiegu oraz nie będzie powodowała nadmiernego obciążenia układu pokarmowego, a w efekcie, pacjent szybko będzie mógł powrócić do normalnego, zwyczajowego żywienia.

 

Dieta po usunięciu woreczka żółciowego – długość stosowania

Dieta po wycięciu woreczka żółciowego w ciągu pierwszych pięciu dób po zabiegu jest zróżnicowana pod względem konsystencji i wyboru produktów. Należy bezwzględnie przestrzegać zaleceń, gdyż warunkuje to szybki powrót do normalnego żywienia już po około miesiącu po zabiegu.

Dzień 1 – dieta płynna, oparta na nawadnianiu organizmu lekkimi naparami herbat i ziół.

Dzień 2 – dieta płynna wzmocniona, polegająca na spożywaniu lekkich kleików ryżowych oraz nawadnianiu organizmu.

Dzień 3 – dieta płynna wzmocniona. Nawadnianie lekkimi naparami ziół, spożywanie lekkich zup jarzynowych z dodatkiem makaronu, ryżu oraz dobrze ugotowanych warzyw i chudego mięsa.

Dzień 4 – dieta papkowata oparta na spożywaniu posiłków zmielonych, np. kremy warzywne, kremy mięsne, pasty warzywne i mięsne, dobrze ugotowane makrony pszenne.

Dzień 5 – wprowadzenie diety łatwostrawnej, niskotłuszczowej i stosowanie jej przez około 1 miesiąc. Następnie stopniowy powrót do poprzednich nawyków żywieniowych, o ile były one zgodne z zaleceniami zdrowego żywienia.

Dieta po resekcji woreczka żółciowego powinna dostarczać wszystkich niezbędnych składników odżywczych, być smaczna dla pacjenta oraz możliwa do realizacji pod względem finansowym i dostępnych produktów. Stosowane techniki powinny odpowiadać tym, które zalecane są w diecie łatwostrawnej, a dodatkowym wymogiem jest ograniczona podaż tłuszczu, który powinien być równomiernie rozłożony na poszczególne 5–6 posiłków dziennie. Stosowanie diety powinno polepszyć jakość życia chorego i wspomóc szybki powrót do zwyczajowego żywienia sprzed zabiegu wycięcia woreczka żółciowego.